NTV'de soruları yanıtlayan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, ''Rusya, uçağın düşürülmesinden sonra her fırsatı değerlendirmek istiyor.
Bizim de sabrımız sınırsız değildir. Bugüne kadar yaptıklarınıza karşılık vermiyorsak korkumuzdan ya da suçluluk psikolojisinden değil'' dedi.
Çavuşoğlu, Irak Başika Kampı'ndaki Türk askerleriyle ilgili ''Mart 2015'ten bu yana askerlerimiz orada. Son gönderdiğimiz grup bunların güvenliğini sağlamaya yönelik'' ifadesini kullandı.
MALİKİ OLAYI KIŞKIRTTI
Mevlüt Çavuşoğlu, Irak Cumhurbaşkanı Yardımcısı Nuri el-Maliki'ye de tepki gösterdi: ''Olayı kışkırtmaya başladı.''
Gazetelerde haberler çıkınca bunu da komşu ülkeler körüklemeye başlayınca bir Maliki var işin içinde önceki başbakan şu anda cumhurbaşkanı yardımcısı.
Bunlar da olayı kışkırtmaya başlayınca tabi Bağdat'ta bir hassasiyet yarattı. Hangi ülkede olsa yaratır doğrusu.
Maalesef son kapsayıcı hükümete rağmen Irak yönetilebilen bir ülke değil. Bağdat yönetiminin endişelerini gidermemiz lazım. Sayın milli savunma bakanımız onların bakanıyla görüştü. Ben dışişleri bakanıyla 1 buçuk saat telefonda görüştüm.
IRAK'IN TOPRAK BÜTÜNLÜĞÜNE SAYGILIYIZ
Burada hepimiz Irak'ın toprak bütünlüğünü ve egemenliğini en çok savunan ve saygı duyan ülke Türkiye'dir.Amerika ilk gittiği zamanda bunu söyledik. Daha sonra MİT müsteşarımız Hakan bey ve bakanlığımızın müsteşarı Feridun bey dün Bağdat'a bir ziyarette bulundular.
ONLAR DA KABUL EDİYOR
Ben Caferi'ye şu anda orada tehdit olduğunu onlarda kabul ediyor. Peki sizlerin daveti ile oraya giden askerlerimizin güvenliğini sağlayacak bir gücünüz var mı? Yok. Peki kim sağlayacak? Tam da bunu konuşuyoruz şu anda. Biz ilave asker gönderimini durdurduk Irak'a ve Bağdat yönetimine olan saygımızdan dolayı.
Şu anda Türkiye'nin orada eğitim veren gücünü koruyacak bir gücü yok Irak'ta. Biz peşmergeye de aynı eğitimi veriyoruz. Bugüne kadar 2 bin 500'den fazla peşmergeyi eğittik donattık. Musul'da da 2400'den fazla Musul ulusal muhafızını da eğittik.
''RUSYA'YA KARŞILIK VERMİYORSAK KORKUMUZDAN DEĞİL''
Rusya ile şu anda uçağın düşürülmesinden sonra her fırsatı değerlendirmek istiyor Rusya. Spesifik bir sorun var ve biz bunu her platformlarda Rusya'nın aleyhine kullanmaya çalışmıyoruz. Biz olgun çağdaş bir devlet gibi davranıyoruz. Ama bizim de sabrımız sınırsız değildir. Bugüne kadar yaptıklarınıza karşılık vermiyorsak korkumuzdan ya da suçluluk psikolojisinden değil.
SABIRLI DAVRANIYORUZ
İstemediğimiz bir olay oldu ama Rusya haksız hava sahamızı ihlal etti. Ama ilişkilerimizi eski günlere döndürmek için sabırlı davranıyoruz. Ama bu süreçte Rusya Türkiye aleyhine her türlü şeyi değerlendirmek istiyor. Rusya'nın burada hiçbir ilgisi yok. Neticede bu süreçte diyalogumuz devem ediyor.
HERKES TÜRKİYE'NİN HAKLILIĞINI TESLİM EDİYOR
Bizim adımıza Rusya ile veya Putin'le temasta bulunan kişiler yok. Özellikle komşu bölgelerdeki kişiler iyi niyet girişiminde bulunabiliyorlar. Obama, Merkel diğer müttefiklerimizin liderleri ya da dışişleri bakanları Rus muhataplarıyla görüştüğü zaman itidal çağrısında bulunması doğaldır. Herkes Türkiye'nin haklılığını teslim ediyor, Rusya'nın haksızlığını teyit ediyor.
RUSYA DEFALARCA İHLAL ETTİ
Ama hiç kimse biz de dahil daha fazla tırmanma istemiyor. İstenmeyen bir sorun yaşandı şimdi bu sorunu nasıl aşabiliriz. Türkiye uluslar arası hukuktan kaynaklanan angajman kuralları gereği Rus uçağını düşürmüştür ki milleti de belli değildir.
Kaldı ki daha öncede Rusya defalarca bizim hava sahamızı ihlal etti. Bir ülke geliyor sizin toprağınızı sürekli ihlal ediyor uyarılara rağmen ve her seferinde özür dilemesine rağmen. Dolayısıyla gerginliği aşmak için diyalogun devam etmesi lazım. Bunun içinde hemen olayın ertesinde sayın Lavrov'la görüşmelerimiz oldu.
ALINAN KARARLAR SADECE TÜRKİYE'Yİ ETKİLEMEZ
Olayın hemen bir gün sonrasında telefonla görüştük. Yüz yüze de görüştük yine. Açıklıkla iki tarafta pozisyonunu da düşüncelerini de söyledi. Ama bundan sonra Rusya'da tırmandırma istemediğini söyledi. Duygusallık hakimdi tabi Rusya'da. Maalesef bu duygusallıkla bazı açıklamalarda bulundular hatta iftiralarda attılar. Bazı kararlar da aldılar. Bu kararlar sadece Türkiye'yi etkilemez Rusya'yı daha fazla etkiler. Zaten bu duygusallık içinde alınan kararları Rusya gözden geçirmesi lazım.
RUSYA İFTİRA ATTI
Biz bugüne kadarda onların üslubuyla cevap vermedik onların aldıkları kararlara karşı ne uluslar arası camiaların ambargolarına katıldık ve karşı adımlar attık. Ama sürekli böyle gitmez. Rusya'da da bir tırmanma oldu pik noktasına geldi açıklamalar veya iftiralar konusunda ki herkes reddetti bu iftiraları Amerika başta olmak üzere. Sayın cumhurbaşkanımız ve ailesine yönelik hiç hoş olmayan iftiralar oldu. Bunlar gelir geçer ama olayı kişiselleştirdiğiniz zaman bazı şeyler olmaz.
UYARILARIMIZ YAPTIK
Rusya doğrudan halklara yönelik adımlar atıyor maalesef nefret söylemlerinde de bulunuyor. Bizim orada yaşayan vatandaşlarımıza yönelik nahoş tutumlar içinde oldular. Bu konuda da uyarılarımızı yaptık. Umarın diyalogu devam ettiririz ve bu durumdan çıkmak için formüller üretiriz beraber.
PUTİN RUSÇA KONUŞMAYI TERCİH EDİYOR
Orada konuşmadık ama genelde karşılaştığımız zaman Rusça konuşuyoruz. Sayın Putin tabi Rusça konuşmayı tercih ettiği için G20 zirvesinde Antalya'da kendisi ile Rusça konuştuk epeyce sohbet ettik. Rusçam her şeyi konuşacak düzeyde değil ama fena da değil. Çok ilginç zengin ama zor bir dil.