Birleşik Krallık'ta bağımsız olarak faaliyet gösteren ve doğumla ilgili yönetmelikleri belirleyen komisyon, 'iki anne ve bir babadan olacak' tüp bebekleri onayladı. Tarihi olduğu kadar tartışma da yaratan bu kararla, bebeklerin, ölümcül genetik hastalıklarla doğmasının önüne geçilmesi amaçlanıyor.
Uzun süredir konu ile ilgili klinik çalışmalar yürüten İngiltere Newcastle'daki tüp bebek uzmanı bir grup doktor, onaylanan prosedürü uygulamak için başvurdu. '3 ebeveyinli' ilk çocuğun 2017 sonunda doğması bekleniyor.
Peki bu tekniğin onaylanmasının şartları nasıl oluştu?
Tedavi edilemez mitokondriyal hastalıklar nedeniyle birden fazla bebeklerini kaybeden aileler bu tarihi adımın merkezinde bulunuyor.
Bu tür vakalarda hastalık yalnızca anne aracılığı ile geçiyor ve geliştirilen teknik de burada devreye giriyor. Bir vericiden alınacak yumurta, annenin yumurtası ve babanın spermi ile toplam 3 kişiden sağlıklı bir bebek oluşturuluyor. Geliştirilen bu teknikle, donörden sağlıklı mitokondrinin alınması amaçlanıyor.
Annenin hastalık taşıyan mitokondrileri, vericiden alınan sağlıklı mitokondrilerle değiştiriliyor.
Ancak mitokondrilerin kendi DNA'sı bulunuyor. Dolayısıyla, bu birleşim sonucu ortaya çıkan çocukta, öz anne ve babasının yanında eser miktarda da donör DNA'sı bulunuyor.
TASARIM BEBEKLERE İZİN VERİLMEYECEK
Tartışmalı tekniği onaylayan, Human Fertilisation and Embryology Authority (HFEA) isimli bağımsız kuruluşun başı olan Sally Cheshire, "Tarihi öneme sahip bir karar" açıklamasını yaptı.
Ancak tekniğin etik yanını sorgulayan bilim insanları, bu adımın, genetik olarak geliştirilmiş 'tasarım' bebeklerin kapısını açabileceği eleştirisini yapıyor.
HFEA ise bu tekniği uygulamak isteyen her kliniğe, 'vakaya göre' onay vereceğini açıkladı. İznin, ancak, bebeğin mitokondriyal hastalık geliştirme ihtimalinin çok yüksek olması durumunda onaylanacağı ifade ediliyor.
DONER ARANIYOR
İzin için başvuran ve tekniği ilk uygulaması beklenen Newcastle'daki bir Hastane donör arayışına başladı. Hastanede her yıl bu durumdaki 25 çifte yardım edilmesi amaçlanıyor.
İngiltere Ulusal Sağlık Hizmeti de 3 kişiyle yapılacak tüp bebeğin masraflarını karşılayacağını da açıkladı.
HER 4 BİN 300 BEBEKTEN BİRİ BÖYLE DOĞUYOR
Mitokondriyal hastalıklar, her hücrede bulunan ve besinleri enerjiye dönüştüren mitokondrilerin kusurlu olması ile oluşuyor.
Her 4 bin 300 bebekten biri, kas zayıflığı, öğrenme bozukluğu, diyabet, kalp ve ciğer yetmezliği gibi ölümcül olabilecek semptomlarla dünyaya geliyor.