Otuz ve daha fazla işçinin çalıştığı işyerlerinde çalışan ve en az altı ay kıdemi olan çalışanlar iş güvencesi kapsamındadırlar.
İş güvencesi kapsamında olan işçilerin geçerli bir sebep olmaksızın işverence iş sözleşmeleri feshedilirse işe iade davası açma hakları vardır (4857 sayılı İş Kanunu madde 18, 20). star'dan Ahmet Metin Aysoy;
İş güvencesi kapsamında olmayanların işe iade dava açmaları mümkün değil. Bunu telafi edecek düzenleme yok mu? Var. İş güvencesi kapsamında olmadığınız için üzülmeyin size de ekstra tazminat hakkı var; kıdem ve ihbar tazminatlarına ilaveten kötü niyet tazminatı (4857 sayılı Kanun madde 17).
İş güvencesi kapsamında olan işçiler kötü niyet tazminatından faydalanamazlar. Kötü niyet tazminat hakkı sadece iş güvencesi hükümlerinden istifade etmeyen işçilere tanınmıştır.
İşte detaylar:
1- İş güvencesi kapsamı dışında olan işçinin sözleşmesinin fesih hakkının kötüye kullanılarak sona erdirilmesi halinde işçiye ödenmesi gereken tazminata kötü niyet tazminatı denir.
2- Kötü niyet tazminatı 4857 sayılı Yasa’nın 17. maddesinde yer alan sözleşme fesih bildirim süresinin üç katı alınarak hesaplanır.
3- Diyelim ki 30 kişiden az işçinin çalıştığı bir iş yerinde 4 yıllık kıdeminiz var. Sigortanızın eksik yatırılması veya fazla mesainizin ödenmemesi nedeniyle işvereni ilgili kurumlara şikayet veya dava ettiniz. Ya da işveren aleyhine şikayette bulunmuş veya dava açmış bir çalışma arkadaşınıza tanıklıkta bulundunuz. Bu nedenle de işveren sözleşmenizi derhal feshetti. Böyle bir durumda; -İş arama izni verilmediği için 4 yıllık kıdeminize göre sözleşme fesih bildirimi olan 8 haftalık ücretiniz tutarında ihbar tazminatına hak kazanırsınız.
İş sözleşmeniz işvereni şikayet ettiğiniz veya işveren aleyhine tanıklık yaptığınızdan dolayı işverence kötü niyetle feshedildiği için 8 haftalık ihbar süresinin üç katı tutarında yani 24 haftalık ücretiniz tutarında kötü niyet tazminatı talep hakkınız da doğar.
İş sözleşmeniz haksız olarak feshedildiği için 4 aylığınız tutarında kıdem tazminatınızın da ödenmesi gerekmektedir.
İş mahkemesinde dava açma müddeti 10 yıldır. İşverenin fesih hakkını kötüye kullandığını ispat etme yükümlülüğü işçiye aittir. Tazminat alacaklarınıza faiz işlemeye başlaması için işten çıkarıldıktan hemen sonra, tazminatlarınızın ödenmesini işverenden noter ihtarnamesi ile talep ediniz.