Sosyal Güvenlik Uzmanı Ali Pekten'in Hürriyet'te yayınlanan yazısında Torba Yasa ve borç yapılandırmaya ilişkin uyarılar yer aldı. İşte borç yapılandırmayla ilgili merak edilenlere yanıtlar...
BORCUNU PEŞİN ÖDEYENLERE KOLAYLIK VAR MI?
- Eğer borcunuzu peşin kapatırsanız sadece anaparayı ödemeniz yetecek.
ÖRNEGİN: Mart 2013 dönemine ait 289 TL prim borcu bulunan işveren (A) bu borcuna 2014 Eylül ayına kadar uygulanan ÜFE +Yİ-ÜFE sonucu borç toplamı 422 TL olmuştur. Borçlu işveren (A) bu borcunu 31.12.2014 tarihine kadar olan peşin ödeme süresinde ödemesi halinde 11 Eylül 2014 ila 31.12.2014 döneminde uygulanması gereken gecikme zammı ve faizinin tahsilinden vazgeçilecektir. Dolayısıyla işveren peşin ödemekle 4 ay için uygulanacak gecikme zammı ve faizinden kurtulmuş olacaktır.
İLK ÖDEME NE ZAMAN?
- Torba kanunda ödeme süresi, sağlık sigortası borçları için 8 ay diğer borçlar için ise 4 ay olarak belirlenmiştir. Bu durumda 4 ay ve 8 aylık süreler 1 Ekim 2014 den başlayacağı için Genel Sağlık Sigortası (GSS) borçları için 8 ay 1 Haziran 2015 tarihinde diğer borçlar için ise 2 Şubat 2015 tarihinde dolacaktır. Bu tarihlerden sonra sağlanan imkânlar çerçevesinde borç ödemesi yapamazsınız.
GSS prim borcu hariç diğer borçların bu madde hükümlerine göre hesaplanan tutarının ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi hâlinde, bu tutara bu maddenin yayımlandığı tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz uygulanmayacak.
ALTIN FIRSAT
GSS prim borcu aslının ilk taksit ödeme süresi içinde tamamen ödenmesi hâlinde ödeme tarihine kadar hesaplanan gecikme cezası ve gecikme zammı tahsil edilmeyecek.
ÖRNEĞİN: GSS’nin yürürlüğe girdiği 1.1.2012 tarihinden itibaren gelir testine girmesi gerektiği halde girmeyen vatandaş (B) için hesaplanan GSS prim borcu yaklaşık 4.122 TL anapara ve bu anaparaya uygulanan gecikme zammı ve faizi ile birlikte 6.050 TL olan toplam borç tutarını peşin ödeme süresinde ödenmesi durumunda sadece anapara borcu olan 4.122 TL ödenecek ve 1.928 TL değerindeki gecikme zammı ve faizinden kurtulmuş olacaktır. Taksit ödemeleri, ikişer aylık dönemler itibariyle yapılacak olup, 6, 9, 12 veya 18 eşit taksitle ödeme imkanı bulunmaktadır.
SGK ya olan prim borcunun aslını ödemiş olan borçlular açısından torba kanunun yayımlandığı tarih itibarıyla aslı ödenmiş ferî alacağın (gecikme zammı, gecikme faizi) yüzde 40’ının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde kalan yüzde 60’ının tahsilinden vazgeçilecektir. Aslı ödenmiş ferî alacağın yüzde 40’ının taksitle ödenmek istenmesi hâlinde ise seçeceği vade ve karşısında yer alan faizi oranına göre taksitlendirilecektir.
TAKSİTLE ÖDEMEDE VADE FARKI VAR MI?
Taksit sayısına göre borca vade farkı uygulanacaktır. Ancak ödeme kolaylığı ile 18 aya kadar borçlar taksitle ödenebilecek. Yazımızn başında belirttiğimiz şekilde borcunuz güncellenecek ve azami 18 eşit taksitle ve 2 ayda bir taksit ödemek suretiyle borç yapılandırılabilecek. Yani toplamda 36 ayda borcunuz bitecek.
FAİZ ORANLARI
Altı eşit taksit için (1,05),
Dokuz eşit taksit için (1,07),
Oniki eşit taksit için (1,10),
Onsekiz eşit taksit için (1,15), katsayısı ile çarpılacak ve bulunan tutar taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler halinde ödenecek taksit tutarı hesaplanacaktır.
İKİ KEZ AKSATANLAR YANDI
Borçlular, borçlarını bir takvim yılında iki defadan fazla aksatmaları veya eksik yerine getirmeleri ya da bir takvim yılında iki defaya kadar ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarını en geç son taksiti izleyen ayın sonuna kadar ödememeleri halinde haklarını kaybederler.
Halen sigortalı çalıştıranlar için ise taksit ödeme süresince hali hazırda çalıştırdığı sigortalılar için tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri veya yasal süresi dışında ödenmesi ya da eksik ödemeleri halinde, belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybecekler.
Halen sigortalı çalıştıranlar için ise taksit ödeme süresince hali hazırda çalıştırdığı sigortalılar için tahakkuk eden sigorta primlerini çok zor durum olmaksızın bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri veya yasal süresi dışında ödenmesi ya da eksik ödemeleri halinde, belirtilen madde hükümlerine göre yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme haklarını kaybecekler.
5 LİRADAN EKSİK TAKSİT ÖDEMEYİN!
TAKSİT tutarının yüzde 10’unu aşmamak şartıyla 5 liraya (bu tutar dâhil) kadar yapılmış eksik ödemeler affediliyor. Ancak daha üstü olursa taksit aksatılmış sayılacak. Ödeme hakkını kaybedenler çok üzülmesin yine de güzel bir haber var… Ödeme hakkını kaybetmeniz halinde, ödediğiniz tutar ölmeyecek, yasa hükmünden yararlanacaksınız.