“Beni bu güzel havalar mahvetti” diyen Orhan Veli farkında olmadan bir bağımlılığını mı dile getiriyordu?
Bilim adamları güneş ışınlarının vücuda etkisini sigara , alkol, kokain gibi bağımlılık yaratan maddelerle kıyaslıyor. Massachusetts General Hospital’da yürütülen ve Cell dergisinde yayınlanan yeni bir araştırma güneşte ya da solaryumda bulunan UV ışınlarının vücuttaki beta-endorfinin, yani “iyi hissetme kimyasallarının” seviyelerini yükselttiğini gösteriyor.
Beta-endorfinler eroin ve kokain gibi uyuşturucular tarafından fazlasıyla tetiklenebilen doğal mutluluk kaynakları. Sigara, alkol gibi maddelerle de kanda salınabildikleri için bireylerde bağımlılık eğilimine yol açabiliyorlar.
Araştırmacılar güneşlenmeye ya da solaryuma fazlasıyla bağlanan kişilerde de UV ışınlarının tetiklediği ikiz protein kombinasyonlarının ortaya çıkabileceğini belirtiyorlar. 6 hafta boyunca her gün, tıraş edilmiş bir grup deney faresi Florida güneşinde 20-30 dakika geçirmekle eşdeğer UV ışınına tabi tutuldu.
Araştırmanın başında bulunan dermatolojist David Fisher’a göre güneş ışınlarına tabi tutulan deneklerin kanlarındaki beta-endorfin seviyesi ciddi ölçüde yükselme gösterdi. Sonrasında ışıksız bırakılan deneklerin bağımlılar misali yoksunluk belirtileri gösterdikleri gözlemlendi. Fisher’a göre ultraviyole radyasyonun birçok canlı türü üzerinde çeşitli etkileri olabilir.
Öte yandan iskelet oluşumu ve kemik sağlığı için esas olan ve tarih öncesi çağlarda tek kaynağı güneş olan D vitamini de bu bağımlılık benzeri bağın sebepleri arasında olabilir.
Öyle görünüyor ki güneş bağımlılık yapıyor ama kim bu bağımlılıktan kurtulmak ister ki…