NEDEN SİSMİK MOMENTLE ÖLÇÜLMÜYOR?
Eyidoğan önergede, “Ülke çapında mevcut deprem istasyon sayısı, dağılımı, alet tür ve kayıt kapasitesi açısından bu tür depremlerin sismik moment büyüklüğünü hesaplamak mümkünken, neden bu ölçekte deprem büyüklüğü hesaplanıp açıklanmamaktadır? Sismik moment büyüklüğünü hesaplamak için idari veya teknik bir sorun mu vardır? Bu durumun çözümü için bir stratejiniz ve çözümünüz var mıdır?” diye sordu.
‘YANILTICI OLUYORSUNUZ’
Habertürk kanalına konuşan Eyidoğan, benzer hatalı ölçümlerin daha önce Van ve Kocaeli depremlerinde de yapıldığını iddia ederek, şunları söyledi : “Adeta altın terazisiyle kilo tartıyoruz. Bütün dünya bu tür depremler için sismik moment büyüklüğünü kullanıyor. Biz ise 1925’lerden kalma Richter ölçeğini kullanıyoruz. Oysa Richter yakın, yerel ve şiddeti düşük depremlerin ölçümünde kullanılır. Fakat büyük, orta ve kuvvetli depremler için sismik moment kullanılmalı. Yanlış bilgilendirmeden dolayı hem halkı paniğe sevk ediyorsunuz, hem de alınacak önlemler konusunda yanıltıcı oluyorsunuz.”
‘10 KAT FARK EDER’
Eyidoğan, 5.7 veya 5.8’lik bir depremin büyüklüğünün 6.2 olarak açıklanmasının enerjisinde 10 katlık bir fark yaratacağına dikkat çekerek, “Deprem ölçümlerinde 0.4’lük bir fark 10 misli deprem enerjisi farkına denk geliyor. Bu affedilir bir fark değildir. Sismik momente geçmek zor bir iş değildir. Bu tamamen yazılım işidir. Bizim teknik alt yapımız sismik momentle ölçüm yapılmasına elverişli. Sadece eleman ve bakış açısı eksikliğimiz var” ifadesini kullandı.
UZMANLAR NE DİYOR?
‘Sismikmoment daha çağdaş’ Oktay Ergünay (Eski Afet İşleri Genel Müdürü):
Richter 100 kilometre yarıçapı kapsıyor. Belirli büyüklüğün altındaki depremlerde kullanılıyor. Richter için ‘Hatalı sonuç veriyor’ demek mümkün değil. Sismik moment daha çağdaş bir ölçüm şeklidir. Olabildiğince çok büyük, 7 veya üzerindeki depremlerde kullanılan bir ölçüm şeklidir. Ama her iki ölçüm ne olursa olsun depremin yol açtığı hasar hakkında fikir vermez.