İhbar edip patlattılar
Önce, haber merkezlerine, “mayına basan asker şehit oldu” başlığıyla düşen olayın nasıl meydana geldiği konusunda askeri kaynaklardan yansıyan önemli bilgilere bakalım.
Şırnak’taki askeri birliğe bir ihbar geliyor. İhbarda, bir kaçakçı çıkışı olduğu belirtilerek güzergâh bildiriliyor.
İhbarı değerlendiren jandarma özel harekât taburu bölgeye hemen bir tim gönderiyor. Jandarma timi, Uludere Ortasu köyünün 6 kilometre güneyindeki bölgeye tam ulaşıp kaçakçıların önlerini kestikleri anda büyük bir patlama meydana geliyor. Patlayan çok güçlü bir el yapımı patlayıcı. Patlatanlar, sınırın öbür yanında. Uzman Çavuş Murat Somay, olay yerinde şehit oluyor.
Askeri yetkililere göre, “planlanmış bir saldırı” söz konusu. PKK’lıların tespit edilen bazı telsiz konuşmaları da bunu kanıtlıyor. Söz konusu telsiz konuşmalarında, “Tam noktaya isabet oldu”, “Çok zamanlı bir patlatma” ifadelerinin kullanıldığı saptanıyor. Bu konuşmalar, planlı patlamanın uzaktan kumanda ile gerçekleştirildiği tespitini pekiştirirken, patlayıcının muhtemelen bir gece önce söz konusu yere konulduğu belirtiliyor.
Patlama, 35-40 kişilik kaçakçı grupla, özel timin yan yana olduğu bir anda gerçekleşmiyor. Tim, kaçakçıların önünü kesmek üzere ilerlerken, yol üzerinde meydana geliyor.
Grubun kaçağa çıkacağı örgüt tarafından biliniyor. Askeri yetkililer, PKK’nın, kaçakçılık malzemelerini kendisinden alan grubu ihbar ederek askerlerin bölgeye sevk edilmesini sağladığını ve kaçakçı vatandaşları yem olarak kullandığını belirtiyor.
Saldırı patlama ile sınırlı değil. Askeri birlik, patlamanın ve şehit olan askerin paniğini yaşarken, sınırın karşı tarafından örgüt mensuplarınca çok yoğun biçimde ateş açılıyor. Toparlanan tim, aynı yoğunlukta karşılık veriyor. Yarım saat süren bir çatışma gerçekleşiyor. Ardından PKK’lılar bulundukları Kuraşin bölgesini terk ediyorlar. Çatışma sürerken arazide askeri araçların olduğu bölgede de bir el yapımı bomba patlatılarak, araçlar tahrip ediliyor.
Sınır ötesi yetkisi ne oldu?
Murat Somay’ın yaşamını yitirmesine neden olan olay, askeri kaynakların yansıttığı bilgilere göre böyle gerçekleşiyor.
Burada kritik sorulardan biri PKK’lıların neden takip edilmediği.
Askeri kaynaklar, bu noktada Nisan 2013 tarihli bir Bakanlar Kurulu kararına atıf yapıyorlar.
Verdikleri bilgiye göre, askerin herhangi bir takip olmaksızın sınır dışına çıkabilme yetkisi, Bakanlar Kurulu’nun bu kararıyla kaldırıldı.
Oysa, sınır ötesi operasyon ve takiplerle ilgili tezkerenin süresinin Ekim 2013’te bir kez daha uzatıldığı biliniyordu.
Bu kararın, çözüm süreciyle bağlantılı olduğuna kuşku yok.
Bu durumda, askerin sıcak takip olanağı var. Ancak kaynaklar, sıcak takibin de belirli kuralları olduğunu kaydetti. Buna göre, ya terörist grup sınır dışından içeri girerek çatışacak ve askeri birlikler sınır ötesine kaçışta takip edecek ya da sınır içindeki bir terörist grup kaçarken sınır dışında izlenecek.
En planlı saldırı
Ortasu’daki son olayda sınırın ötesinden doğrudan ateş açılıyor. Bu durum, sınır ötesi harekâtı gerektiriyor.
TSK’nın son dönemde sadece istihbarat amaçlı hava “keşif” harekâtı yapabildiğini kaydediyorlar.
Olayın kritik diğer yanı ise elbette ki seçim ortamındaki Ankara’nın ite-kaka yürüttüğü çözüm sürecine etkisi.
Askeri kaynaklar, bu noktada son dönemde artan bazı olaylara dikkat çekiyorlar. Aynı bölgede, Ortasu’da askeri dozerin imha edilmesi, bir uzman çavuşun yaralanması gibi.
Kaynaklar, bölgedeki yol yapım çalışmasına da bu bağlamda işaret ediyorlar. Tam sınır hattında yer alan 8 tepeyi birbirine bağlayan yol çalışmasına hem örgütün hem Uluderelilerin muhalefet ettiğini, bunu baltalama girişimlerinin arttığını kaydediyorlar. Diğer yolun tepelere paralel olarak Türkiye tarafından uzak bir yerden geçtiğini, süren yol çalışmasının ise anında müdahale ve halkın güvenliği açısından kritik öneme sahip olduğunu, yol bahane edilerek askeri unsurlara ateş açılıp saldırılar düzenlendiğini belirtiyorlar.
Bölgede meydana gelen bazı olayların, “taciz” olarak nitelendirilmesi de askeri çevrelerce eleştiriliyor. Söz konusu olaylarda açıkça hedef alıp saldırı gerçekleştirildiğine vurgu yapılıyor.
Askeri kaynaklar, Murat Somay’ın şehit olduğu olayı, çözüm sürecinin başladığı günden bu yana gerçekleşen en planlı saldırı olarak nitelendiriyor ve örgütün süreci baltalama girişimi olarak tanımlıyorlar.
Amaç, seçim ortamından ve Ankara’nın dikkatini dağıtan son gündemden yararlanarak bölgede faaliyetlerini artırarak gücünü pekiştirmek.
“Çözüm süreci başladığından bu yana şehit haberi gelmiyor” diye sevinen Türkiye için önemli bir uyarı.
Serpil ÇEVİKCAN/Milliyet