Teknolojinin hızla yayılması ve bilginin kolayca elde edilmesi ve el değiştirmesi sonucunda sıradan vatandaş neredeyse dolandırıcıların deneme tahtası haline dönüşürken, cebinde hatlı bir telefonu olan veya sanal ortamda açılı bir mail hesabı bulunan herkes, her an mağdur olma riski ile karşı karşıya kalıyor.
Çünkü eskiden çok nadiren karşılaşılan tencere tava pazarlama yöntemi ile dolandırılma vakalarına benzer yöntemlerle hemen hemen her gün yüz yüze gelinebiliyor. Vatandaş, telefonuna ve mailine kendisinin rızası olmadan gelen mesajları silmekten ve aramaları reddetmekten bıkarken, dolandırıcılar ise farklı farklı yöntemlerle insanın sabrını zorlamaya devam ediyor ve kimi zaman da başarıya ulaşarak çok ciddi mağduriyetlerin yaşanmasına sebep oluyor...
Son zamanlarda ise bu işin iyice çığırından çıktığı gözüküyor. İnternet ortamında bu tarzşikâyetlerin yapıldığı birkaç sitenin verilerine bakıldığında haftada bir yapılan arama ve atılan mesajların çok daha sık aralıklarla yapılmaya başladığı ve vatandaşın artık isyan noktasına geldiği görülüyor.
Vatandaşı kandırmaya yönelik giderek artan telefon, mesaj ve mail trafiğinin arka planında ise önümüzdeki günlerde Meclis'ten geçerek yasalaşması beklenen Elektronik Ticaretin DüzenlemesiHakkındaki Kanun Tasarısı yatıyor. Çünkü söz konusu tasarının yasallaşması ile birlikte yasal boşluktan ötürü çok cüzi cezalar ile bu işten sıyrılan firmalar ve kişiler, karşı tarafın rızası olmadan açtığı her telefon görüşmesi ve attığı her mesaj karşılığında çok ciddi para cezaları ödemek zorunda kalacak ve ısrar etmeleri halinde ise adli yaptırıma tabi tutulacak.
TÜKETİCİLER BİRLİĞİ'NDEN UYARI!
Bu tarz şikâyetlerle alakalı kendilerine çok sayıda şikâyet geldiğini ve vatandaşın mağduriyetine yönelik, iş işten geçtikten sonra müracaat yapıldığı için çok bir şey yapamadıklarını çünkü iş bu noktaya geldiğinde kendilerine verilen numaraların kapatılarak kişilerin izlerini kaybettirmiş olduğuna dikkat çeken Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Hatice Saadet Kalyoncu, uyarıda bulunuyor...
Bu tarz şikâyetlerle alakalı kendilerine çok sayıda şikâyet geldiğini ve vatandaşın mağduriyetine yönelik, iş işten geçtikten sonra müracaat yapıldığı için çok bir şey yapamadıklarını çünkü iş bu noktaya geldiğinde kendilerine verilen numaraların kapatılarak kişilerin izlerini kaybettirmiş olduğuna dikkat çeken Tüketiciler Birliği Genel Başkan Yardımcısı Hatice Saadet Kalyoncu, uyarıda bulunuyor...
Vatandaşa; "Kredi kartı numaranızı her önüne gelene vermeyin" diyen Kalyoncu, bu tarz mesaj alan veya telefonla aranan kişilerin BTK'ya başvuru yapmaları gerektiğini, BTK'nın ise bu şikâyetleri dikkate alıp, değerlendirdiğini söyledi.
HER GÜN 15-20 DAKİKAMIZI ÇALIYORLAR
Onca uyarıya rağmen halen çok iyi eğitimlitüketicilerin dahi dolandırıcıların tuzağına düştüğünü ve bir tüketicinin günde ortalama 15 adetistenmeyen mesaja maruz kaldığını aktaran Kalyoncu; "Bunların her birinin okunması ve silinmesiinsan ömründen her gün yaklaşık olarak 15-20 dakika çalıyor. Bu zaman kaybının yanı sıra birde adınızı soyadınızı hatta kredi kartı numaranızı dahi bilen ve karşınızda abuk sabuk konuşan biri ile muhatap olmak zorunda kalıyorsunuz." dedi.
Onca uyarıya rağmen halen çok iyi eğitimlitüketicilerin dahi dolandırıcıların tuzağına düştüğünü ve bir tüketicinin günde ortalama 15 adetistenmeyen mesaja maruz kaldığını aktaran Kalyoncu; "Bunların her birinin okunması ve silinmesiinsan ömründen her gün yaklaşık olarak 15-20 dakika çalıyor. Bu zaman kaybının yanı sıra birde adınızı soyadınızı hatta kredi kartı numaranızı dahi bilen ve karşınızda abuk sabuk konuşan biri ile muhatap olmak zorunda kalıyorsunuz." dedi.
KORKUNÇ İDDİA: BİLGİLERİNİZ SATLIYOR MU?
Telefon numaralarına ait mahremiyetin kalmamasının yanı sıra daha korkuncu insanların telefon numaraları dışındaki kişisel bilgilerinin de elden ele dolaştığına dikkat çeken Kalyoncu, bu işin arkasında ispat edemeyeceğini ancak, büyük kurumsal firmalar tarafından toplanan özel bilgilerin küçük firmalar tarafından ya satın alındığını ya da bir şekilde ele geçirildiğini söyledi.
Telefon numaralarına ait mahremiyetin kalmamasının yanı sıra daha korkuncu insanların telefon numaraları dışındaki kişisel bilgilerinin de elden ele dolaştığına dikkat çeken Kalyoncu, bu işin arkasında ispat edemeyeceğini ancak, büyük kurumsal firmalar tarafından toplanan özel bilgilerin küçük firmalar tarafından ya satın alındığını ya da bir şekilde ele geçirildiğini söyledi.
DOLANDIRICILARI TUTUŞTURAN YASA
Bu sorunun kaynağının uzun zamandan beri çıkması beklenen bir yasanın ( Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi hakkında kanun tasarısı) gecikmiş olmasından kaynaklandığını sözlerine ekleyen Kalyoncu, " Tasarı komisyonları geçti, Genel Kurul’a sevk edilecek.
Bu tasarının Genel Kurul'dan geçerek yasalaşması halinde telefonlara gelen bu tarz aramaların hepsi son bulmuş olacak. En azından devam etmesi halinde çok ciddi cezalara tabi tutulacaklar.
O yüzden bu yasa bu tarz işlemlerin önüne geçeceği için ve çıkmasına sayılı günler kaldığı için telefon üzerinden vatandaşı dolandırmayı kendine meslek edineniler virajı dönmeden ne kapabilirimin derdine düşerek bu işi iyice abarttı. O yasa çıktığı takdirde biz bunlardan tümüyle kurtulmuş olacağız." dedi.
Bu sorunun kaynağının uzun zamandan beri çıkması beklenen bir yasanın ( Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi hakkında kanun tasarısı) gecikmiş olmasından kaynaklandığını sözlerine ekleyen Kalyoncu, " Tasarı komisyonları geçti, Genel Kurul’a sevk edilecek.
Bu tasarının Genel Kurul'dan geçerek yasalaşması halinde telefonlara gelen bu tarz aramaların hepsi son bulmuş olacak. En azından devam etmesi halinde çok ciddi cezalara tabi tutulacaklar.
O yüzden bu yasa bu tarz işlemlerin önüne geçeceği için ve çıkmasına sayılı günler kaldığı için telefon üzerinden vatandaşı dolandırmayı kendine meslek edineniler virajı dönmeden ne kapabilirimin derdine düşerek bu işi iyice abarttı. O yasa çıktığı takdirde biz bunlardan tümüyle kurtulmuş olacağız." dedi.
5 BİN TL'YE KADAR CEZA KESİLECEK
Yasalaşması beklenen tasarının aracı operatörü de ilgilendireceğini, çünkü hazırlanan yasa taslağına göre eğer size reklam içerikli mesaj veya satışa yönelik telefon açılıyorsa şikâyet etmeniz halinde BTK aradaki operatöre de "Sende bu işte sorumlusun" diyerek ceza keseceğini belirten Kalyoncu, bu yüzden de yasanın çıkmasının geciktiğini yoksa yasanın çıkmaması için her hangi bir engelin söz konusu olmadığı ifade etti. Kalyoncu cezaların bin TL ile 5 bin TL aralığında olacağını da sözlerine ekledi.
Yasalaşması beklenen tasarının aracı operatörü de ilgilendireceğini, çünkü hazırlanan yasa taslağına göre eğer size reklam içerikli mesaj veya satışa yönelik telefon açılıyorsa şikâyet etmeniz halinde BTK aradaki operatöre de "Sende bu işte sorumlusun" diyerek ceza keseceğini belirten Kalyoncu, bu yüzden de yasanın çıkmasının geciktiğini yoksa yasanın çıkmaması için her hangi bir engelin söz konusu olmadığı ifade etti. Kalyoncu cezaların bin TL ile 5 bin TL aralığında olacağını da sözlerine ekledi.
ÇMD BAŞKANI TARAKÇI: SİZİ ARAYANA BU SORULARI MUHAKKAK SORUN..
Son dönemde vatandaşlara telefon ile ulaşılarak yapılan dolandırıcılıkları dernek olarak üzüntüyle karşıladıklarını dile getiren Çağrı Merkezleri Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Metin Tarakçı ise, vatandaşlara dikkat etmeleri gereken konular hakkında bilgi verdi.
Her şeyden önce vatandaşların genel olarak kişisel bilgilerini, anne kızlık soyadını, kartları üzerinde bulunan bilgilerini, şifrelerini, cep telefonlarına gelen şifre bilgilerini gibi gizli nitelikteki kişiye özel bilgilerini kesinlikle üçüncü şahıslar ile paylaşmamaları gerektiğinin altını çizen Tarakçı, " Kişiler, özel bilgilerini (anne kızlık soyadı, baba adı, anne adı, TC kimlik no vb.) talep eden, ödül kazandığını belirten veya başka herhangi bir sebep öne sürerek para yatırmalarını isteyen aramalar ya da mesajlar ile karşı karşıya kaldıklarında duruma şüpheyle yaklaşmalılar.
Arayan numara geri arandığında numara cevap vermiyor ya da herhangi bir muhatap bulunamıyorsa, telefon numarasının nereden temin edildiği sorulduğunda net bir yanıt alınamıyorsa, telefonda kredi kartı ve özlük bilgileri alınmaya çalışılıyorsa, kötü niyetli bir aramayla karşı karşıya olunabilir.
Bu tür bir aramayla muhatap olunduğunda, arayan kişilerin talep ettiği bilgileri ne için kullanmak istediği sorgulanabilir, adı verilerek aranılan bir kurum varsa bu kurum ile iletişime geçilebilir.
Kendi adınıza ait bir işlem yapıldığını ya da yapılmak istendiğini tespit ettiğiniz anda mutlaka ilgili kurumun çağrı merkezine bildirimde bulunarak o işlemi teyit etmenizde fayda vardır. Şüphelerinizin doğruluğundan emin olduğunuz noktada da ilgili savcılıklara başvurulabilir." dedi.
Arayan numara geri arandığında numara cevap vermiyor ya da herhangi bir muhatap bulunamıyorsa, telefon numarasının nereden temin edildiği sorulduğunda net bir yanıt alınamıyorsa, telefonda kredi kartı ve özlük bilgileri alınmaya çalışılıyorsa, kötü niyetli bir aramayla karşı karşıya olunabilir.
Bu tür bir aramayla muhatap olunduğunda, arayan kişilerin talep ettiği bilgileri ne için kullanmak istediği sorgulanabilir, adı verilerek aranılan bir kurum varsa bu kurum ile iletişime geçilebilir.
Kendi adınıza ait bir işlem yapıldığını ya da yapılmak istendiğini tespit ettiğiniz anda mutlaka ilgili kurumun çağrı merkezine bildirimde bulunarak o işlemi teyit etmenizde fayda vardır. Şüphelerinizin doğruluğundan emin olduğunuz noktada da ilgili savcılıklara başvurulabilir." dedi.
DOLANDIRICILARIN EN ÇOK BAŞVURDUĞU YÖNTEMLER 200 TL KONBARA:
Dolandırıcılar telefona, "Tebrikler, kredi kartı ile yaptığınız alışverişlerden kazandığınız KONBARA para puanlar 200 TL'ye ulaştı. Hemen arayarak puanlarınızı aktifleştirin" şeklinde mesaj atıyor. Mesajı aldıktan sonra puanları aktifleştirmek için verilen numarayı arayan vatandaştan kredi kartı bilgileri isteniyor ve vatandaşın hesabından para çekilerek kendisinin rızası olmadan alınan bir takım ürünler kişinin adresine yollanıyor.
Dolandırıcılar telefona, "Tebrikler, kredi kartı ile yaptığınız alışverişlerden kazandığınız KONBARA para puanlar 200 TL'ye ulaştı. Hemen arayarak puanlarınızı aktifleştirin" şeklinde mesaj atıyor. Mesajı aldıktan sonra puanları aktifleştirmek için verilen numarayı arayan vatandaştan kredi kartı bilgileri isteniyor ve vatandaşın hesabından para çekilerek kendisinin rızası olmadan alınan bir takım ürünler kişinin adresine yollanıyor.
SİGORTA - POLİÇE:
Genellikle 0850'li numaralardan vatandaşları arayan işgüzarlar aradıkları kişiye mevcut bir sigorta poliçeleri olduğunu ve ödemelerin yapılmadığını veya ödemelerin o ay başlayacağını belirterek kredi kartı bilgilerini istiyor.
Dolandırıcılar, vatandaşların kredi kartı veya kullandıkları bir kredi sebebi ile sigorta yaptırdıklarını belirtiyorlar. Vatandaşlardan kredi kartı bilgilerini isterken tuzak bir yönteme başvuran dolandırıcılar, önce hangi bankanın kredi kartının kullanıldığını soruyor, daha sonra da kredi kartı numarasının ilk 4 rakamını söyleyerek, güvenlik sebebi ile geri kalanını kart sahibinin söylemesini bekliyorlar.
Kredi kartı numarasının ilk 4 hanesinin, bankanın standart numarası olduğunu bilmeyen tüketiciler bu tuzağa düşüyor ve kart bilgilerini dolandırıcılara veriyorlar. Kart bilgilerini elde eden dolandırıcılar her ay yüklü miktarda kesinti yapıyorlar.
Genellikle 0850'li numaralardan vatandaşları arayan işgüzarlar aradıkları kişiye mevcut bir sigorta poliçeleri olduğunu ve ödemelerin yapılmadığını veya ödemelerin o ay başlayacağını belirterek kredi kartı bilgilerini istiyor.
Dolandırıcılar, vatandaşların kredi kartı veya kullandıkları bir kredi sebebi ile sigorta yaptırdıklarını belirtiyorlar. Vatandaşlardan kredi kartı bilgilerini isterken tuzak bir yönteme başvuran dolandırıcılar, önce hangi bankanın kredi kartının kullanıldığını soruyor, daha sonra da kredi kartı numarasının ilk 4 rakamını söyleyerek, güvenlik sebebi ile geri kalanını kart sahibinin söylemesini bekliyorlar.
Kredi kartı numarasının ilk 4 hanesinin, bankanın standart numarası olduğunu bilmeyen tüketiciler bu tuzağa düşüyor ve kart bilgilerini dolandırıcılara veriyorlar. Kart bilgilerini elde eden dolandırıcılar her ay yüklü miktarda kesinti yapıyorlar.
TELEFON KAZANDINIZ:
Dolandırıcıların en çok başvurduğu yöntemlerden bir diğeri ise en son çıkan cep telefonlarını hediye etmek... Samsung Galaxy S4, Samsung Glaxy S3, Samsung Galaxy S3 Mini, Samsung Galaxy S4 Mini, iPhone 5, iPhone 4, iPhone 4S gibi popüler akıllı cep telefonlarını 1 yıllık sağlık sigortası karşılığında hediye ettiklerini söyleyen dolandırıcılar tüketicilerin bu yalana kanmaları halinde yaklaşık 300 TL'lik yıllık sigorta bedelini alırken, vatandaşa ise bahsi geçen cep telefonun aksine taklit telefon gönderiyor.
Dolandırıcıların en çok başvurduğu yöntemlerden bir diğeri ise en son çıkan cep telefonlarını hediye etmek... Samsung Galaxy S4, Samsung Glaxy S3, Samsung Galaxy S3 Mini, Samsung Galaxy S4 Mini, iPhone 5, iPhone 4, iPhone 4S gibi popüler akıllı cep telefonlarını 1 yıllık sağlık sigortası karşılığında hediye ettiklerini söyleyen dolandırıcılar tüketicilerin bu yalana kanmaları halinde yaklaşık 300 TL'lik yıllık sigorta bedelini alırken, vatandaşa ise bahsi geçen cep telefonun aksine taklit telefon gönderiyor.
CHECK UP:
Dolandırıcıların en son başvurduğu yöntem ise Sağlık Bakanlığı'nın ismi de kullanarak yapılan ücretsiz checkup oyunu oldu. Kredi kartı ödemelerini düzenli yapan banka müşterilerine sunulan özel bir hizmet olduğunu belirten dolandırıcılar, evrakları adrese teslim edeceklerini söyleyerek kişinin bilgilerini alıyor.
Ücretsiz hizmetten yararlanmak isteyen vatandaşları bir hafta sonra tekrar arayan dolandırıcılar yanlışlık olduğunu belirterek, "İstediğiniz özel hastanede 300 lira karşılığında checkup imkânından yararlanabileceksiniz" diyor. Fark ücretlerinin arttığı günlerde indirim kazandığını düşünen vatandaşlar ücret ödedikten sonra ilgili kimseye ulaşamayarak kandırıldığını anlıyor.
Dolandırıcıların en son başvurduğu yöntem ise Sağlık Bakanlığı'nın ismi de kullanarak yapılan ücretsiz checkup oyunu oldu. Kredi kartı ödemelerini düzenli yapan banka müşterilerine sunulan özel bir hizmet olduğunu belirten dolandırıcılar, evrakları adrese teslim edeceklerini söyleyerek kişinin bilgilerini alıyor.
Ücretsiz hizmetten yararlanmak isteyen vatandaşları bir hafta sonra tekrar arayan dolandırıcılar yanlışlık olduğunu belirterek, "İstediğiniz özel hastanede 300 lira karşılığında checkup imkânından yararlanabileceksiniz" diyor. Fark ücretlerinin arttığı günlerde indirim kazandığını düşünen vatandaşlar ücret ödedikten sonra ilgili kimseye ulaşamayarak kandırıldığını anlıyor.
ARAMALAR 0850'Lİ NUMARALARDAN YAPILIYOR
Vatandaşı kandırmaya yönelik yapılan aramaların çoğunluğu '0850'lili numaralar üzerinden yapılıyor. Arama yapılan numaralara geri dönüldüğünde ya numara kapatılmış oluyor ya da açılsa bile muhatap bulunamıyor.
KAYNAK: Kenan Biter/Haber7