Damar sertliğinde gen etkisi

Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Damar Cerrahisi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Öcal Berkan, Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölüm Başkanı Doç. Dr. Serdal Arslan ile çok sayıda akademisyenin katıldığı projede, bypass ameliyatı geçiren hastalarda damar sertliğine yatkınlık araştırıldı. Proje kapsamındaki çalışmalarda damar sertliğine yatkınlığı artıran 2 ayrı gen tespit edildi. 

Prof. Dr. Berkan, damar sertliğine genetik ve çevresel faktörlerin yol açtığını söyledi. Damarların tıkanması sonucu kalp krizine yol açan hastalığın birçok kişiyi tehdit ettiğini vurgulayan Berkan, bu nedenle damar sertliğinin önceden belirlenmesi için çalışma başlattıklarını belirtti.

Damar sertliğine yol açan birkaç genin daha önceki araştırmalarda bulunduğunu aktaran Berkan, 5 yıl süren çalışmada bypass ameliyatı geçiren 200 kişi ile sağlıklı 200 bireyi karşılaştırdıklarını ve damar sertliğine yatkınlığı artıran "MBLG-2" ve "NFkB1-881A/G" genlerini tespit ettiklerini dile getirdi. 

"MBLG-2" geninin 5, "NFkB1-881A/G" geninin ise 6 kat daha fazla damar sertliğine yatkınlığı artırdığını belirlediklerini ifade eden Berkan, şu bilgileri verdi:

"Hastalara yapılan kan testlerinin ardından gerçekleştirilen genetik analizlerde toplumumuza özgü genetik yatkınlığı artıran genler tespit edildi. Bu çalışmaların ilk sonuçları bilimsel indeksi yüksek uluslararası saygın dergilerde kabul gördü. Tespit edilen genler, 200'ün üzerindeki gene etki ederek zincirleme hareket sonucunda da damar sertliğine yatkınlığı artırıyor. Bu iki gen, dünyada ilk kez tespit edildi. Çalışmalarımız devam ediyor. Farklı genleri bulup, genetik haritayı çıkarma peşindeyiz. Damar sertliğine yol açan temel yapıyı bulmaya çalışıyoruz."

Kan testiyle önlenebilecek

Prof. Dr. Berkan, mevcut ve devam eden çalışmalar neticesinde çocukluk çağında yapılacak kan testiyle ölümcül hastalığın önlenebileceğini vurguladı.

Türkiye'de ölümlerin yüzde 47.3’ünün kalp-damar hastalıkları sonucu gerçekleştiğine işaret eden Berkan, her yıl 300 bine yakın kişinin kalp-damar hastalıkları nedeniyle hayatını kaybettiğini sözlerine ekledi.