Ailesinde kanser veya kalıtsal hastalık olanlara tanı ve tedavide kolaylık sağlayacak yolu bulmak için 18 yaş öncesinde genetik test yapılabileceğini aktaran Dr. Özgön, “Aksi takdirde çocukluk döneminde bu tür testlerin yaptırılması tercih edilmez. Son yıllarda teknolojinin gelişmesiyle birlikte çok sayıda hastalığa tanı konulabiliyor” dedi.
GÜVENİLİR GENETİK TEST MÜMKÜN MÜ?
Teknolojik gelişmeler sonucunda daha güvenilir testlerin kullanılmaya başlandığını vurgulan Dr.Özgön, genetik testlerin güvenilirliği ile ilgili olarak şu bilgileri paylaştı: “Genetik testlerin yüzde 100 doğruluğu kullanılan malzeme ve yönteme bağlıdır.
Örneğin; kardiyobasküler hastalıklara yatkınlığın araştırılması için yapılacak gen testinin doğruluğu materyal kandan mı alındı, kan doğru çalışıldı mı, hangi analiz metoduyla yapıldı? Bu soruların yanıtları testin güvenilirliği ile doğru orantılıdır. Genetik testler sadece kan ile yapılmaz. Yanak içi mukoza, tükürük, kanserli doku çalışmaları gibi örneklerle de yapılabilir.”
Örneğin; kardiyobasküler hastalıklara yatkınlığın araştırılması için yapılacak gen testinin doğruluğu materyal kandan mı alındı, kan doğru çalışıldı mı, hangi analiz metoduyla yapıldı? Bu soruların yanıtları testin güvenilirliği ile doğru orantılıdır. Genetik testler sadece kan ile yapılmaz. Yanak içi mukoza, tükürük, kanserli doku çalışmaları gibi örneklerle de yapılabilir.”
BİLİMDE ETİK YAKLAŞIM TEHLİKEDE Mİ?
Daha sağlıklı nesiller için daha geniş kapsamlı genetik tarama yapılabileceğini söyleyen Tıbbi Genetik Uzmanı Dr. Gülay Özgön, “Avrupa’da birçok merkezde evlenme çağındaki insanlar genetik testlerle ülkesinde en sık rastlanan hastalıklara ait taşıyıcılık riskini öğreniyor. Bu noktada etik yaklaşımın tehlikeye girmesi gündeme gelebilir.
Çünkü hiç insan mükemmel gen haritasına sahip değildir. Bilimin tek tip insan ya da mükemmel insan yaratmak noktasına gelmesi etik yaklaşımı sarsar. Bilimin amacı sadece genetik hastalığı olan veya genetik testinde taşıyıcılık çıkan bireylerin hastalıklarıyla ve taşıdığı risklerle ilgili bilgilendirilmesine yönelik genetik danışmanlık yapmak olmalıdır” şeklinde konuştu.
Çünkü hiç insan mükemmel gen haritasına sahip değildir. Bilimin tek tip insan ya da mükemmel insan yaratmak noktasına gelmesi etik yaklaşımı sarsar. Bilimin amacı sadece genetik hastalığı olan veya genetik testinde taşıyıcılık çıkan bireylerin hastalıklarıyla ve taşıdığı risklerle ilgili bilgilendirilmesine yönelik genetik danışmanlık yapmak olmalıdır” şeklinde konuştu.