Mide Ekşimesi Nedir?
Mide sindirime başlamak için yiyecekleri, asitleri ve ve enzimleri birbirine karıştırır. Midede asitlerin tahrişe neden olmasını engelleyen birçok koruyucu hücre vardır. Yemek borusu ise aynı koruyucu mekanizmaya sahip değildir. İşte bu mide asitleri ve sindirim sıvıları yemek borusuna doğru yukarı çıkarsa yanmaya ve hasara neden olurlar. Bu duruma mide ekşimesi denir.
Mide Ekşimesi Nedenleri
Mide ekşimesine temelde mide asitlerinin yemek borusuna geri dönmesi neden olur. Fakat buna neden olan farklı faktörler de vardır.
Bazı Yiyecek ve İçecekler
Tükettiğimiz bazı yiyecek ve içecekler mide asitlerinin salgısını artırarak mide ekşimesine sebep olabilir. Bazı reçetesiz ilaçlar da mide ekşimesini tetikleyebilmektedir.
Diğer tetikleyiciler ise şunlardır:
Alkol Kafein Aspirin Kola gibi gazlı içecekler Asidik sıvılar (greyfurt, portakal, ananas) Asidik yiyecekler (domates, greyfurt, portakal) ÇikolataAyrıca şu etkenler de mide ekşimesine neden olabilir:
Sigara ve Yüksek Yağ İçerikli Beslenme
Sigara ve yüksek yağ içerikli tüketim mide ile yemek borusu arasındaki kasları etkileyerek midede gevşemeye neden olur. Bunun sonucunda da mide asitleri yemek borusuna doğru kolayca geri döner.
Hamilelik
Hamilelik de karın boşluğunda baskıya neden olarak mide ile yemek borusu arasındaki kaslarda gevşemeye neden olup mide asitlerinin yukarıya çıkmasına neden olur.
Obezite
Obezite de aynı etkileri göstererek mide ekşimesine yol açar.
Bazı Hastalıklar
Skleroderma ve sarkoidoz gibi hastalıklar mide ekşimesini tetikler.
Mide Ekşimesi Belirtileri
Göğüs bölgesinde yanma ile birlikte boğazın arka kısmında ekşimsi bir tat ya da boğazda sıkışma hissi.
Mide ekşimesi belirtileri nefes darlığı ile birleşirse ve kollara ya da boyuna yayılırsa, sersemlik veya soğuk terleme görülürse hastaya mutlaka doktor tedavisi şarttır.
Mide Ekşimesi Tedavisi
Mide ekşimesi hayat tarzı değişiklikleriyle ve ilaçlarla (reçeteli ve reçetesiz) tedavi edilebilir. Nadiren cerrahi prosedürler de şiddetli ve kronik mide ekşimesi için mevcuttur.
Mide ekşimesine iyi gelen yöntemler şunlardır:
Kilo Verme ve İdeal Kilo
Fazla kilo mide üzerindeki baskıyı artırarak asitlerin yemek borusuna dönmesine zemin hazırlar. Bu yüzden, eğer fazla kilolarınız varsa, mide ekşimesini azaltmak için kilo vermelisiniz.
Sigarayı Bırakmak
Sigara mide ile yemek borusu arasındaki kasların düzenli çalışmasını engeller.
Yemek Kontrolü
Yukarıda da belirtilen mide ekşimesini tetikleyen yiyeceklerden kaçının. Mide ekşimesini daha kötü hale getirebilecek yemekleri değiştirmek için yanınızda farklı alternatifler sunan bir yemek dergisi bulundurun.
Sakız Çiğnemek
Sakız çiğnemek tükürük salgısını artırır. Tükürük de midede toplanan asitlerin temizlenmesini sağlar. Asitlerin temizlenmesiyle mide ekşimesi azalır veya tamamen yok olur.
Maden Suyu
Maden suyu sanılanın aksine bazik yapıda olduğu için, midedeki asitleri nötralize eder, yani etkisiz hâle getirir.
Meyan Kökü Çayı
Meyan kökü mideye doğal olarak iyi gelir. Ama fazla tüketmemeye özen gösterin, çünkü tansiyonu artırıcı etkisi vardır. Yemeklerden önce bir bardak içebilirsiniz.
Yatarken Başı Yükseltmek
Gece uyurken mide ekşimesi probleminiz varsa başınızın seviyesini daha yüksek yastık kullanarak yükseltebilirsiniz.
Mide Asitlerini Nötralize Eden İlaçlar
Bu tür ilaçlar antiasit olarak adlandırılırlar ve asitleri azaltarak çabuk iyileşme sağlar ve yemek borusuna zarar vermeden gelecekte herhangi bir mide ekşimesi tehdidi de barındırmaz.
Asit Üretimini Azaltan İlaçlar
Bu ilaçlar bloke ettikleri reseptörün (H-2 blokörler) adıyla anılırlar. Reçeteli ve reçetesiz olarak satılmaktadır. Bu ilaçların belirtileri giderme süresi antiasitlere göre daha uzundur aynı zamanda daha uzun sürede etkilerini gösterirler. Değişik dozlarda reçeteli ve reçetesiz olarak satılırlar.
Asit Üretimini Bloke Eden İlaçlar
Proton pompası olarak da adlandırılırlar ve asit üretimini engellerler. Daha sonra da zarar görmüş yemek borusunun iyileşmesine yardımcı olurlar.
Mide Ekşimesi Ameliyatı
Ameliyat aşağıdaki hastalar için bir seçenektir.
Yoğun ilaç terapisinin mide ekşimesini gidermede yeterli sonuç vermediği hastalar Tahrip olan yemek borusunun ses kısıklığına, hırıltılı solunuma ve zatürreye neden olan hastalarMide ekşimesi için ilerleyen durumda reflüye neden olursa değişik cerrahi müdahaleler yapılabilir. Fundoplikasyonda mide girişindeki alt özofagus sfinkteri (LES) alt yemek borusunun yerini alması için yeni bir fizyolojik kapakçık oluşturulur ve yemek borusunun etrafına sarılır.
Hamilelikte Mide Ekşimesi
Hamilelikte LES (mide ile yemek borusu arasındaki kaslar) zayıflar ve bebeğin doğumundan sonra bu sorun ortadan kalkar. Hamilelik aynı zamanda karın boşluğundaki organları etkiler ve büyüyen fetüsten dolayı artan karın basıncı mide ekşimesine neden olur.
Hamile kadınların yaklaşık % 45’inde mide ekşimesi görülebilmektedir.
Fakat büyüyen fetüs üzerinde kullanılabilecek mide ekşimesi ilaçlarının güvenliği hakkında net çalışmalar bulunmamaktadır. Bu nedenle hamileler için alınacak tek önlem hayat tarzında mide ekşimesini tetikleyecek davranış ve tüketimlerde bulunmamak olabilir.