Her yıl onlarca çocuğun evde yalnız kaldığı sırada çıkan yangın ve oluşan kazalar sonucu öldüğüne şahitlik ediyoruz. Kanunlar artık çocuğu evde yalnız bırakanın ailenin ensesinde olacak.
Ailelerin, kimi zaman çaresizlikten kimi zaman da ihmalkârlıktan dolayı evde yalnız bıraktığı çocuklar her türlü zarara uğrama riskiyle baş başa kalıyor. Eskisi gibi komşuluk ilişkilerinin yaşanmadığı, akrabalık bağlarının giderek koptuğu günümüzde, çocukların bakımında destek alma imkanları da azalıyor.
Batı ülkelerinde olduğu gibi çocukların yarım günlük, birkaç saatlik emanet edilebileceği kreşler de çok yaygınlaşmadığı için aileler zor durumda kalıyor. Evde yalnız kalan çocuklar yangın, zehirlenme gibi hayati tehlikelerin yanı sıra, ruhsal olarak da yalnızlık korkusu yaşıyor.
Çocuklarını evde yalnız bırakan ebeveynler için Ceza Kanunu'nda doğrudan bir düzenleme yok; ancak çocukların bakım yükümlülüğünün ihlali Ceza Kanunu'nun 233. maddesinde düzenlenmiş. Buna göre aile hukukundan doğan bakım, eğitim veya destek olma yükümlülüğünü yerine getirmeyen kişi, şikâyet üzerine, bir yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılabiliyor. Medeni Kanun'un 185. maddesine göre 'Eşler, evlilik birliğinin mutluluğunu elbirliğiyle sağlamak ve çocukların bakımına, eğitim ve gözetimine beraberce özen göstermekle yükümlü. Eşlerden birinin bu yükümlülüğe aykırı davranması halinde diğer eş, Medeni Kanun'un 195. maddesine göre hâkimin müdahalesini isteyebilir. Avukat Melek Zorlu, bakım yükümlülüğü ihmal edilirse yine şikâyet üzerine Sulh Ceza hâkiminin bir yıla kadar hapis cezasına hükmedebildiğini söylüyor.
Ailelerin küçük çocuklarını evde yalnız bırakmaları sonucu yangın ve benzeri sebeplerle çocukların ölmesi veya yaralanması durumunda cumhuriyet savcılıkları tarafından soruşturma açılıyor. Melek Zorlu, soruşturma sonucunda neler olabileceğini şöyle anlatıyor: "Somut olay değerlendirildiğinde kanun gereği velayeti altında olan çocukların ölümüne sebep olan veli, kanuni yükümlülüğünün ihlali icrai davranışa eşdeğerse TCK'nın 83. maddesine göre ihmali davranışla kasten öldürme suçundan dava açılır. Eğer somut olay taksirle öldürme kapsamında değerlendirilir ve taksirle öldürmeden dava açılırsa taksirle öldürme suçunun cezası verilir. Mahkeme bilinçli taksir olduğu kanaatine varırsa verilecek cezada bilinçli taksir nedeniyle artırım yapılır. Eğer taksirli hareket sonucu meydana gelen ölüm, failin kişisel ve ailevi durumu bakımından bir cezanın hükmedilmesini gereksiz kılacak derecede mağdur olmasına yol açmışsa TCK'nın 22. maddesine göre ceza verilmez."
İstanbul Barosu Çocuk Hakları Merkezi Başkanı Avukat Fatma Başar, kanunlarda doğrudan çocuğu yalnız bırakma diye bir yasak olmadığını; ancak bu durumun Çocuk Koruma Kanunu'na göre ihmal ve istismar sayılacağını belirtiyor. 15 yaşına kadar çocukların yalnız bırakılmaması gerektiğini düşünen Başar'a göre, bu şekilde ihmal ve istismar edilen çocukların durumu komşular, öğretmen veya haberdar olan herkes tarafından resmî makamlara bildirilmeli. Çünkü, ancak bu şekilde devlet devreye girip tedbir kararı alarak çocukları koruyabilir.
EN ÇOK YANGINDA ÖLDÜLER
Üsküdar'da bir evde çıkan yangında, 3-4 yaşlarındaki iki kız çocuğu dumandan boğularak öldü. Akraba olan iki çocuğun anneleri küçük çocuklarını hastaneye götürmek için evden ayrılmış, kızlarını da ablaları ile evde bırakmıştı. (20 Ocak 2009)
Bursa'da, sobadan çıkan yangında, evde yalnız bırakılan 2,5 yaşındaki bir kız çocuğu hayatını kaybetti. Anne ve babası evin hemen bitişiğinde bir yumurta deposunda çalışıyordu. (19 Kasım 2005)
Manisa'da, bir su deposunda çalışan anne-babanın evde bıraktığı 4 ve 2 yaşlarındaki çocukları evde çıkan yangın sonucu hayatını kaybetti. (11 Ocak 2009)
Tokat'ın Erbaa ilçesine bağlı Şükür köyünde, bir evde çıkan yangında biri 6 aylık, biri 2, diğeri 3 yaşında olan kardeşler hayatını kaybetti. Anneleri komşuya gittiği için yangında çocuklar evde yalnızdı. (22 Ocak 2009)
Aydın'da, küçük oğlunu yanına alarak komşuya giden annenin evde bıraktığı 4 ve 8 yaşındaki çocukları çıkan yangında dumandan zehirlenerek hayatını kaybetti. Çocukların çakmakla oynamış olabileceği belirtildi. (22 Nisan 2008)
Karaman'da bir anne 3 yaşındaki çocuğunu evde yalnız bırakarak düğüne gitti. Ahşap olan evde bir süre sonra elektrik kontağından çıktığı belirlenen yangında ağır yaralanan çocuk hastane yolunda hayatını kaybetti. (12 Eylül 2005)
Gaziantep'te annesi komşuya giden 4 yaşındaki çocuk evde yalnız kalınca şişe içindeki tineri su sanıp içti. Hastaneye kaldırılan çocuk, tedaviye alındı. (17 Ekim 2006)