İkinci proje ise nehir sularının pompalarla aktarılacağı Çömlekköy Barajı. Bakan Eroğlu, “Bu sayede Edirne’nin sular altında kaldığı görüntüler tarihe karışacak” dedi.
Bulgaristan’ın baraj kapaklarını açmasıyla Edirne sular altında kalırken, Orman ve Su İşleri Bakanı Veysel Eroğlu, Tunca, Arda ve Meriç nehirlerinin birleştiği bölgede dev, “baypas” kanalı açılacağını kaydetti.
Meriç Nehri’nin sularının Edirne’ye ulaşmadan açılan 7 kilometrelik kanalla şehirden uzaklaştırılacağını belirten Eroğlu, “Böylece Edirne’nin sular altında olduğu görüntüler bir daha yaşanmayacak, tarihe karışacak” diye konuştu. Eroğlu, keşif bedelinin 100 milyon TL olarak belirlenen proje için 3 ay içinde ihaleye çıkılacağını belirtti.
TBMM’deki özel sohbetinde Bulgaristan’da baraj kapaklarının açılması nedeniyle oluşan taşkınların önlenmesi için iki ülke sınırında ortak baraj yapımı konusunda uzlaşmaya varıldığını anımsatan Eroğlu, bütün aşamaların tamamlanmasına rağmen Bulgaristan’ın ikili işbirliği anlaşmasını kendi meclislerinde beklettiği için sonuca ulaşamadıklarını kaydetti. Birdenbire kapaklar açılınca çiftçinin zarar gördüğünü, yerel yöneticiler ve köylülerin AİHM’ye dava açmaları için bilgilendirildiklerini belirten Eroğlu, “Artık zarar gören çiftçiler, bu yanlış işletmeden dolayı gerekirse AİHM’ye dava açabilecek” dedi.
Meriç’e baypas kanalı
“Artık bizim sabrımız kalmadı” diyen Eroğlu, Başbakan Ahmet Davutoğlu’nun talimatıyla B ve C planlarını devreye sokacaklarını açıkladı. B planının Meriç’e baypas yaparak Edirne’yi taşkınlardan kurtarmak olduğunu vurgulayan Eroğlu, “B planımız, Meriç Nehri’ni Edirne’nin dışında bir noktaya bağlamak için muazzam bir kanal inşa edilecek. Meriç’le, Tunca birleşmeden Meriç’i baypas ederek Edirne’den dışarı taşıyacağız, 7 km’lik dev kanal açacağız, kanal projesi olacak” diye konuştu. Projeyi not defterine çizerek anlatan Eroğlu, C planlarının ise Çömlekköy Barajı olduğunu belirtti. Tunca Nehri’den alınacak suların pompalarla Çömlekköy Barajı’na basılacağını dile getiren Eroğlu, barajda toplanan suların yaz aylarında tarım arazilerinin sulanmasında kullanılacağını belirtti.
Karaağaç köyleri boşaltıldı
Bakan Eroğlu, taşkına karşı alınan önlemler hakkında da şu bilgileri verdi: Meriç Nehri ile Tunca Nehri güzergâhı boyunca DSİ’ye ait iş makineleri ile gerekli müdahale ve çalışmalar sürekli olarak yapıldı. Tunca Nehri kenarında yer alan Avarız ve Değirmenyeni köylerinde seddelere ilave yükseltme yapılarak köy yerleşimlerine su girişi engellendi. Meriç Nehri sağ sahilindeki Bosna köy seddesine müdahaleler yapılarak Bosna köy ve Yunanistan’a su girişini engellendi.
Edirne Merkez Karaağaç Mahallesi’nde alçak kotlarda bulunan evlerin sınırları bildirilerek tedbir maksatlı boşaltılması sağlandı. Su girişinin önlenmesi maksadıyla mevcut yaz seddesi yükseltilerek su yönü ova tarafına aktarıldı ve yerleşimlere giriş önlendi. Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu da bölgeye gelerek bilgi aldı.
Edirne Merkez Karaağaç Mahallesi’nde alçak kotlarda bulunan evlerin sınırları bildirilerek tedbir maksatlı boşaltılması sağlandı. Su girişinin önlenmesi maksadıyla mevcut yaz seddesi yükseltilerek su yönü ova tarafına aktarıldı ve yerleşimlere giriş önlendi. Sağlık Bakanı Mehmet Müezzinoğlu da bölgeye gelerek bilgi aldı.
Başbakan Ahmet Davutoğlu, 24 Aralık 2014’te Makedonya dönüşü Edirne’ye yaptığı ziyarette Bakan Veysel Eroğlu, Edirne’yi taşkınlardan koruyacak projeyi bizzat yerinde kendisine anlatmıştı. Davutoğlu da projenin mart ayına kadar yetiştirilmesi talimatı vermişti.
100 milyona mal olacak
Bakan Eroğlu, B ve C planlarının maliyetleri ve diğer projelere ilişkin şu teknik detayları anlattı:
- Son taşkınlarda Meriç, Arda ve Tunca nehirlerinin birleştiği Edirne’de son 31 yılın en yüksek debisi olan 2.149 m3/s ölçüldü. Bu değer 100 yıllık taşkın tekerrür büyüklüğünde.
- Alınan tedbirler ve yapılan ikazlar sayesinde can kaybı yaşanmazken maddi zarar da minimum seviyede tutuldu.
- Ana yatak üzerine rüsubat engelleyici regülatör ve Karaağaç Sulaması kapsamında yapılacak 773 m3/s kapasiteli Meriç Nehri yatağına ilave 7 bin 27 metre uzunluğundaki Karaağaç Tahliye ve Drenaj Kanalı DSİ Genel Müdürlüğü’nce açılacak. Hem tahliye kanalı hem de taşkın koruma vazifesi yapacak olan kanal sayesinde su baskınları engellenecek. Yatırım programına 100 milyon TL keşifle teklif edilen proje için 3 ay içinde ihaleye çıkılması planlanıyor.
- Ayrıca Karaağaç Mahallesi’nde 12,5 km. nehir yatağında 3.891.000 m3 temizlik yapılacak.
Çömlekköy Barajı’nın maliyeti 146 milyon TL
- TRAGEP Trakya Gelişim Projesi kapsamında 146 milyon TL’ye mal olacak olan Çömlekköy Barajı, Tunca Nehri’nden alınacak suları depolayacak ve 56 bin 500 dekar zirai araziye sulama suyu sağlayacak. Baraj şu an itibarıyla proje safhasında.
- Edirne’de 2003-2014 arasında 34 adet dere ıslahı tesisi tamamlandı. Tamamlanan bu tesislerle Edirne’de 20 adet yerleşim yeri ile 14 bin 570 dekar arazi taşkınlardan korundu.
- DSİ son 12 yılda ülke genelinde tamamladığı bin 421 taşkın koruma tesisiyle 2 milyon 539 bin dekar alanı taşkın zararlarından korudu.
Bakan Eroğlu, projelerini not defterine yaptığı çizimlerle anlattı.
BM’nin örnek aldığı proje
Yağışlara karşı alarm durumunda olduklarını dile getiren Eroğlu, BM’nin de örnek aldığı orijinal bir proje daha başlattıklarını kaydetti. Eroğlu şunları söyledi:
“Şu anda bin 400 dereyi ıslah ettik derelerindeki taşkını önlemek için çok orijinal bir proje başlattık, eylem planı dünya da bu projeyi örnek aldı. Proje şu; Sadece dere ıslahı yeterli olmuyor yukarı havzada teraslama ağaçlandırma gibi bir takım tedirler alırsanız bu takdirde yağışı yukarda tutuyorsunuz, akışa geçmeden.
Eğer arazi çıplaksa eğim fazla ise bu takdirde yağan yağmurun yüzde 80’i akışa geçer, çok kısa sürede taşkın olur ama burayı teraslarsak, erozyon kontrolu ağaçlandırma yaparsak yağan yağmurun yüzde 10-15’i akışa geçer. Onun için yukarı havza taşkın kontrol eylem planı diye 5 yıllık bir eylem planı hazırladık. Bütün taşkın olacak derelerde bu çalışmalar yapılıyor. BM’de de
Eğer arazi çıplaksa eğim fazla ise bu takdirde yağan yağmurun yüzde 80’i akışa geçer, çok kısa sürede taşkın olur ama burayı teraslarsak, erozyon kontrolu ağaçlandırma yaparsak yağan yağmurun yüzde 10-15’i akışa geçer. Onun için yukarı havza taşkın kontrol eylem planı diye 5 yıllık bir eylem planı hazırladık. Bütün taşkın olacak derelerde bu çalışmalar yapılıyor. BM’de de
İnce köprüden kepçeyle geçti
Taşkın bölgesine giden CHP Yalova Milletvekili Muharrem İnce, taşkından kapanan Tunca ve Meriç nehirlerini kepçeyle geçerek, yol onarım çalışmalarını inceledi. İnce ve beraberindeki ekip, Tunca Nehri kenarından kepçeye binerek tarihi köprülerden geçti. İnce, gazetecilere, hayatında ilk defa kepçe üzerine yolculuk yaptığını söyledi.