Antibiyotik kullanımı sadece bakteriyel hastalıklar için mi faydalıdır?
Bunun yanıtı çok kesin “evet” tir. İnsanda hastalık yapan çok sayıda minicanlı vardır. Bunlar bakteri, virüs, parazit, mantar gibi değişik minicanlılar olabilir. Antibiyotikler sadece bakteriyel enfeksiyonlarda etkilidir. Örnek verecek olursak; üst solunum yolu enfeksiyonu olunduğunda bunun etkeni ancak %20-30 oranında bakteridir. Kalanı, yani %70-80’i virüs etkenlidir. Antibiyotikler virüslere etkili değildir, dolayısıyla iyi incelemeden her solunum yolu enfeksiyonu olana antibiyotik verilirse %70-80 gereksiz antibiyotik kullanımı olacaktır. Virüslere etkili ilaçlar da mevcuttur ancak onlar antibiyotik değil, antiviral ilaçlardır. Benzer şekilde diğer minicanlılara etkili; örneğin antiparaziter, antifungal ilaçlar da vardır ama bunlar da antibiyotik değildir. Antibiyotik kullanırken hastada mevcut enfeksiyonun bakterilere bağlı olduğunun gösterilmesi gerekir. Bunu yapabilmek için hastanın dikkatli bir şekilde muayene edilmesi, güvenilir ve hızlı sonuç veren laboratuarlarda tanı testlerinin yapılması ile hastaya doğru tanının konulması gerekir, ondan sonra reçete yazılması gerekir. Aksi takdirde antibiyotiklerin yanlış ve yaygın kullanımına bağlı olumsuzlukları hatta tehlikeleri yaşamak kaçınılmaz olacaktır.
Cevap veren: Prof. Dr. Ayşe Willke, Kocaeli Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı
