SENE sonuna şunun şurasında çok az bir zaman kaldı ve sayıları 12 milyonu bulan emeklinin de gözü, kulağı alacakları zamda. Sadece emekliler değil, 3 milyondan fazla memur da dört gözle 2017 zamlarını bekliyor. Evet, zamlar üç aşağı beş yukarı belli oldu.
Zam oranına geçmeden önce kısa bir bilgi vereyim. Gerek işçi ve Bağ-Kur gerekse de memur emeklileri, ocak ve temmuz olmak üzere senede iki kere zam alıyorlar. İşçi ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı bir önceki 6 aylık dönemde gerçekleşen ve Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK) tarafından açıklanan, TÜFE’deki enflasyon oranına göre hesaplanıyor. Hem çalışan hem de memur emeklilerinin zam oranları ise iki yılda bir imzalanan toplu sözleşmelere göre yapılıyor ve geçmiş 6 aylık enflasyondan kaynaklı bir fark oluşursa, bu da maaşlara yansıtılıyor.
İŞÇİ EMEKLİSİNİN ELİNE NE GEÇECEK?
Gelelim, zamlara. İşçi (SSK emeklisi) ve Bağ-Kur emeklilerinin, 2017’nin ocak ayında, maaşlarını yüzde 3.73 zamlı alacakları öngörülüyor. Gelecek yılın temmuz ayında uygulanacak zam oranı ise yüzde 3.59. Yeri gelmişken bir hatırlatma yapayım. 2016’nın ocak ayında emeklilerin maaşları önce yüzde 3.81 arttırılmış, üzerine bir kereliğine 100 liralık seyyanen zam eklenmişti. Temmuz ayında ise zam oranı yüzde 3.63 olmuştu. Yani bu yıl, işçi ve Bağ-Kur emeklileri, toplamda yüzde 7.44 zam ile birlikte 100 liralık da seyyanen zam almış oldular.
Böylece 2016’da, en düşük SSK emeklisinin eline 1333,7 lira, en düşük Bağ-Kur’lunun eline 1048,7 lira geçti. En yüksek işçi emeklisinin maaşı da 2573,13 liraya çıktı. Bu çerçevede; 2017’nin ocak ayında, vergi iadesi hariç, en düşük SSK emeklisinin maaşı 1383,41 liraya, en düşük Bağ-Kur’lunun eline 1087,81 liraya ve en yüksek işçi emeklisinin maaşı da 2669 liraya çıkacak. Şunu da söylemeden geçemeyeceğim; işçi ve Bağ-Kur emeklileri 2017’de, 2016 yılına göre daha az zam alacaklar.
MEMUR VE EMEKLİSİNE OCAKTA YÜZDE 3 ZAM
GELELİM, çalışan ve emekli mamurların durumuna. 2015 yılında yapılan toplu sözleşmeye göre 2017’de alınacak zam oranları belli; ocak ayında yüzde 3, temmuz ayında yüzde 4. Eğer enflasyondan kaynaklı bir fark oluşursa, maaşlara yansıtılacak ama ocak ayı için böyle bir ihtimal pek gözükmüyor. 2016’nın ocak ayında memur ve emeklileri toplu sözleşmeden kaynaklı yüzde 6 zam, üzerine bir de yüzde 0.90 enflasyon farkı almışlar; temmuzda ise sadece yüzde 5 zam uygulanmış, enflasyon farkı oluşmamıştı.Peki, 2017’nin ocak ayında memur emeklilerinin maaşları ne olacak? En düşük emeklinin maaşı vergi iadesi hariç 1751 liraya, en yüksek emeklinin maaşı da 10.665 liraya çıkacak. İşçi ve Bağ-Kur emeklileri için yaptığım tespiti memur emeklileri için de yapabilirim, eğer enflasyon farkı olmazsa, 2017’de alacakları zam, 2016’dan daha düşük olacak.
SEYYANEN ZAM OLACAK MI?
EMEKLİLERİN 2017 yılı için merak ettikleri konularından biri de seyyanen zam alıp, almayacakları. 2015 yılında memur emeklilerinin maaşlarında iyileştirmeye gidilerek, maaş zamlarının üzerine 83 lira ile 100 lira arasında seyyanen zam verilmişti. 2016’nın ocak ayında ise bu sefer SSK ve Bağ-Kur emeklilerinin maaşlarında iyileştirmeye gidildi ve maaş zamlarının üzerinde 100 liralık seyyanen zam uygulandı. 2017’da ise ne memur emeklilerine ne de işçi ve Bağ-Kur emeklilerine herhangi bir seyyanen zam uygulanmayacak.
SGK BORÇLARININ YAPILANDIRILMASI İÇİN SON GÜNLER
MALUM, bazı alacakların yeniden yapılandırılması imkanından yararlanmak için Kasım ayının 25’i son gün. Bu kapsama Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) borçları da giriyor ve 2016 Haziran ayı ve öncesine ilişkin bu yılın 19 Ağustos tarihine kadarki borçlar yeniden yapılandırılabilecek. Yapılandırma peşin ödeme şeklinde olacağı gibi, 6-9-12-18 aylık taksitler halinde de ödenebilecek. Peki, yapılandırmanın faydaları neler? Birincisi, yapılandırmadan yararlananlar, alacaklara uygulanan ceza ve gecikme zammını ödemeyecekler. Alacakların, ilk taksit ödenme süresi içinde tamamen ödenmesi halinde indirim uygulanacak. Yine alacakların, ilk taksit ödenme süresi içinde peşin ödenmesi durumunda bu yılın Ağustos ayından ödeme tarihine kadar geçen süre için herhangi bir faiz de işletilmeyecek.
TAŞERONLAR DA YARARLANACAK
Yapılandırmadan tüm işverenler yararlanacağı gibi taşeron (alt işveren) olanlar da bu kapsama girecek. Çünkü SGK’ya olan borçlardan alt işverenler kadar asıl işverenler de sorumlu. Bu açıdan hem alt işverenler hem de asıl işverenler borçlarını yapılandırabilecek.