Bilgi aktarımı beş duyunun dışında mümkün mü?

İnsanlar altıncı bir hisin gerçekten de olup olmadığı sorusu sürekli olarak tartışmışlardır ve çoğu insan, herhangi bir bilimsel gerçekliği olmasa da 'altıncı his' olayına inanır.

Dediğimiz gibi, bu konuda herhangi bir bilimsel kanıt mevcut değil. Fakat bu, altıncı his konusunda çalışmalar, deneyler yapılmadığı anlamına gelmiyor.

Bu konuda en meşhur deney Ganzfeld deneyi. "Beş duyu dışında bilgi aktarımı mümkün müdür?" sorusuna cevap arandığı deney şu şekilde yapılmış: 

Birbirinden ayrı olan iki odaya biri 'alıcı', diğeri ise 'verici' olarak adlandırılan iki kişi yerleştirilmiş. Bu kişilerden verici olana yollaması gereken görüntü gösterilip, görüntüyü sesli olarak düşünmesi söylenmiş. Bu sırada alıcı ise hafif bir parazit sesinin duyulduğu kulaklık, yarı saydam göz bandı ve kırmızı ışık verilmiş bir odada, bir nevi duyularından kısmen arınmış şekilde beklemiş.

Yarım saat sonra alıcıya dört seçenek sunulup birini seçmesi istenmiş. Alıcının bu dört seçenekten şans eseri doğru olanı seçme şansı %25. Buna karşın denekler genel toplamda %35 oranında bir başarıya ulaşmışlar ki bu da deneyin beklenen sapmadan epey yüksek bir şekilde sonuçlanmış olması demek.

Deneyin ardından pek çok bilim insanı bu deneyde hata olduğu yönünde görüş bildirince 1982'de Honorton isimi bir bilim insanı, deneyi yenilemeye karar vermiş.

Bilim insanlarının önceki deneye yönelik yaptıkları tüm itirazları ve eleştirileri dikkata alan Honorton, bağımsız kişilere deney prosedürünü tescil ettirmekle kalmamış, resimleri de bilgisayar vasıtasıyla ayarlayarak alıcıya tam anlamıyla görsellerin rastgele sunumasını sağlamış. Honorton'un deneyde elde ettiği sonuç ise %34 olmuş.

Fakat Honorton bununla kalmayıp deneyi bir adım öteye taşımış. İlk deneyde başarılı olan insanları toplayan Honorton, ikinci bir deneyde bu kez %43'lük başarıya ulaşmış. ABD'deki en iyi sanat okullarından birinden bir grup sanatçıyı deneye dahil eden Honorton, bu kez %50'lik sonuç elde etmiş.

Günümüze kadar otuza yakın Ganzfeld deneyi yapılmış ve bu deneylerin ciddi miktarında olumlu sonuçlar elde ediliyor. Tabi hala deneyin geçerliliği ve insanlarda farklı bir duyunun olup olmadığı konusu tartışmaya açık bir konu. Yine de çoğu insan altıncı his olduğunu düşünmekte.