Teknoloji Devinin Yıllık Yapay Zeka Geçmişi...

Teknolojinin öncü şirketleri, 2016 yılı boyunca bir yandan yapay zeka üzerine çalışmalar yürüten girişimleri satın alma yarışını sürdürürken bir yandan yapay zeka teknolojisinden daha fazla yararlanmak adına tarihi bir iş birliğine imza attı.

Oldukça geniş bir kullanım alanına sahip yapay zeka teknolojileri; algoritmalar, akıllı kameralar, görüntü ve ses işleme, derin öğrenme ve gerçek zamanlı doğruluk analizleri gibi uygulamalar üzerinden gelişimini sürdürüyor. Büyük şirketlerin yanı sıra diğer işletmeler de yapay zeka uygulamalarını oldukça cazip buluyor ve farklı hizmetleri altında konumlandırmaya çalışıyor. İşletmelerin daha iyi ve çekici bir otomatik hizmet sunarken maliyetlerini azaltan chatbotlar ise bu duruma verilebilecek en iyi örneklerden biri.

Yapay zeka, Apple’ın iPhone 4S’i piyasaya sürerken Siri’yi bizlere tanıtmasıyla başka bir anlam kazanarak günlük hayatlarımızda daha fazla yer etmeye başladı. Bu tanıtımın ardından gelişen süreçte diğer büyük teknoloji firmaları da kendi ürünleri ve servislerini desteklemek için yapay zeka destekli teknolojilerini kullanıcılarla buluşturdu. Amazon, Echo ve Alexa’yı tanıttı. Microsoft, laptop ve mobil cihazlardaki işletim sistemlerini destekleyen asistanı Cortana’yı geliştirdi. Google, yeni akıllı telefonu Pixel’in tanıtımında Google Home ve mesajlaşma uygulaması Allo’yla bütünleşik bir şekilde Google Asistant’ı tanıttı. Bu pazarda söz sahibi olmak isteyen bir diğer teknoloji firması Samsung’un da Galaxy S8 ile kendi dijital asistanını tanıtılması bekleniyor.

Peki bu teknoloji devleri yapay zeka alanında hangi çalışmaları yürütüyor ve yakın gelecekte yürütmeye devam edecek?

Facebook

Zekaya yoğun bir şekilde yatırım yapan Facebook’un “M.” kod adıyla kişisel bir asistan üzerinde çalıştığı biliniyor. Halen test aşamasında olan asistan “M”in, 2017 yılından itibaren “M suggestions” adıyla Messenger uygulaması altında konumlanması bekleniyor. Facebook şimdilik, Messenger uygulamasında kullanıcıların sanki sosyal paylaşım ağı gibi sohbet etmesine ve metin alış verişlerine girmesine izin veren AI destekli chatbotları üzerine yoğunlaşmış durumda. Ayrıca görme engellilerin resimleri tanıyabilmesi için de yapay zekadan faydalanıyor.

Öte yandan sosyal ağ kurucusu Mark Zuckerberg’in geçtiğimiz günlerde Marvel Comics serisinin “Iron Man” deki asistanı “Jarvis” in gerçek hayatta bir versiyonunu geliştirerek kendi hesabından yayınladığı bir video ile paylaşması oldukça dikkat çekmeyi başardı. Zuckerberg’in yürüttüğü bu çalışmalar da Facebook’un yakın gelecekte bu alandaki çalışmalarına artarak devam edeceği şeklinde yorumlanabilir.

Apple

2011 yılında iPhone için Siri’yi tanıtarak kişisel asistanı ilk kez kullanıcıyla buluşturan Apple, geçen yıllar boyunca da farklı geliştirmelerle güncellemeyi sürdürdü. Son zamanlarda Siri, Apple dışındaki uygulamalarla etkileşime geçmek için yeni sürüme geçirildi. Bu sürümle birlikte kullanıcılar Lyft ile anında araç çağırma veya Square Cash ile anında ödeme yapabilme gibi özelliklere kavuştu. Apple, akıllı cihazlarla ve diğer cihazlarla bağlantı kurabilen, Amazon Echo ve Google Home’a benzeyen bağımsız bir hoparlör üzerinde çalışan Home uygulamasını da piyasaya sürdü.

Apple’ın bu konudaki bir diğer adımı da geçtiğimiz günlerde yapay zeka konusunda yürüttüğü çalışmaları içeren bir makale yayınlaması oldu. Türk bir mühendisi de barındıran Apple araştırma grubu tarafından yayınlanan bu makaleye göre Apple, geliştirilen simüle edilmiş denetimsiz öğrenmeyle birlikte yapay zeka algoritmasının görme ve tanıma yeteneklerini geliştirmek üzerine çalışmalar yürütüyor.

Microsoft

Microsoft‘un yapay zeka destekli asistanı Cortana, Windows cihazlarında ve Xbox konsolunda yardımcı rolü üstleniyor. Cortana, iOS ve Android cihazlarda da ayrı bir uygulama olarak kullanılabiliyor. 2014 yılında ortaya çıkan asistan Cortana’nın ismi “Halo” adlı boks oyunundaki karaktere dayanıyor. Cortana; takvimlerden, kişi listelerinden, çevrimiçi aramalardan ve diğer akıllı telefon kaynaklarından alınan bilgilerle akıcı konuşma isteklerine veya komutlara karşılık verebilen bir asistan.

Microsoft’un yapay zeka teknolojisini kullandığı diğer bir servisi ise Skype uygulaması. Skype, yapay zeka destekli öğrenme algoritmaları sayesinde görüntülü konuşma için 8 farklı dilde, mesajlaşma için de 50 farklı dilde simültane çeviri yapmayı mümkün kılıyor. Ayrıca Microsoft da Facebook gibi yapay zekayı görme engelliler için kullanma hazırlığında. Word ve PowerPoint uygulamalarındaki görselleri yapay zeka sayesinde kelimelere dökecek olan bu özelliğin 2017 yılının başında güncellenecek olan Office 365 ile karşımıza çıkması bekleniyor.

Samsung

samsung-galaxy-note

Güney Koreli teknoloji devi Samsung, Apple’ın Siri yaratıcıları tarafından kurulan ABD’li Viv Labs’ı satın alarak AI çabalarını hızlandırmaya başladı. Samsung, açıklanan bu satın alma işleminin müşterilerin akıllı telefonlardan televizyonlara ve çamaşır makinelerine kadar tüm Samsung cihaz ve ürünlerde kullanabileceği AI tabanlı sesli yardım hizmetleri sunma çabalarının bir parçası olduğunu açıklamıştı. Her ne kadar Galaxy Note 7’nin yarattığı kötü etki halen etkisini sürdürse de Galaxy S8 ile birlikte gelecek yapay zeka asistanı firmanın merakla beklenen bir hamlesi.

IBM

IBM‘in bu dikeydeki en büyük kozu ise Watson.  Doğal dilde sorulan sorulara cevap vermek için tasarlanan yapay zekâ programı Watson, 2011 yılında ABD’li quiz show Jeopardy‘yi insan muadillerinden daha iyi bir performans gösterek kazanmayı başarmıştı. Watson, 2016 yılında da dikkat çekici çalışmaların temelini oluşturmayı sürdürdü.

Bünyesine kattığı The Weather çözümüyle pilotların hava boşluklarından daha erken haberdar olmalarına yardımcı olurken, Watson API’lerini kullanan concierge robotu Connie de kullanıma sunuldu. Watson’ın son icraatı ise bir sinema filminin fragmanını hazırlamak oldu. IBM ayrıca, onaylanmış materyalleri temel alarak ders planlayacak bir öğretim asistanı uygulaması geliştiriyor. Bunun için denemelerine önümüzdeki yıl New York’ta başlaması bekleniyor.

Amazon

2014 yılında Amazon, Alexa yapay zeka programı tarafından desteklenen, sesle kontrol edilebilir Echo ev asistanı’nı tanıttı. Kullanıcılar, Echo sayesinde çevrimiçi perakende devinden mal sipariş etmekle birlikte haber veya bilgi güncellemeleri de edinebiliyor. Echo ayrıca uyumlu cihazları, ampulleri ve diğer cihazları kontrol edebilen, bağlı bir ev merkezi olarak hizmet eder. Echo tanıtımından bu yana, Amazon, Dot adlı küçük bir sürümünü piyasaya sundu ve Alexa’yı Fire TV cihazlarına entegre etti. Amazon adına bu sene gerçekleştirilen bir diğer yapay zeka gelişmesi ise AWS yapay zeka servislerinin geliştiricilerin kullanımına açılması oldu.

Google

Google, 2014 yılında yapay zeka üzerine yürüttüğü yenilikçi çalışmalarla dikkat çeken DeepMind‘ı satın alarak gelecek için çok önemli bir yatırım yapmıştı. Google DeepMind tarafından geliştirilen AlphaGo da IBM Watson’a benzer bir şekilde Go’daki bütün rakiplerini yenmeyi başarmıştı. Google ayrıca, akıllı telefonlara yüklenebilen Allo mesajlaşma uygulaması ve kişilerin yaşadığı yere bilgi götürmek için sesli komutlara yanıt veren cihazı Google Home ile de bu dikeyde söz sahibi firmalardan biri.

Bu yılın başlarında Google, makine öğrenme sistemi TensorFlow’un herkes için ücretsiz olarak kullanıma sunulacağını duyurdu. TensorFlow; makine öğrenimi, ses ve görüntü tanıma teknolojisi ve çeviri uygulamalarında bulunabiliyor. Sistem ayrıca, insan beyninin çalışma biçimini de taklit edebiliyor. Google, A.I Experiments isimli mikrositesi ile de yapay zeka üzerine yapılan deneyleri için bir oyun alanı sundu. Ses, görsel veya şekil gibi yapay zekanın kullanıldığı her alanda deneysel çalışmaları sunmak için kurgulanan bu sitedeki deneylerden en çok ilgi çekeni ise iki boyutlu çizimlerin ne olduğunu tahmin etmeye çalışan QuickDraw oldu.

Görünen o ki, her ne kadar yapay zeka için “ahlak” ve “etik” kavramları tartışılmaya devam etse de bu konuda yürütülen çalışmalar önümüzdeki yılllarda da bir çok çarpıcı sonuç doğuracak. Teknolojiye yön veren bu firmalardan hangisinin daha çarpıcı yapay zeka çözümleriyle karşımıza çıkacağını ise bizlere zaman gösterecek.

Bonus : Google ve Amazon akıllı asistanları Google Home ve Echo yan yana geldiğinde neler yaşandığını içeren eğlenceli videoyu da aşağıdaki bağlantıdan izleyebilirsiniz.