Hala başvurmayan 5 milyon kişi var!

Türkiye 2012 yılının başında Genel Sağlık Sigortası uygulamasına geçti. Böylece sigortalıların yanı sıra hiçbir sosyal güvencesi olmayan işsiz, kayıtdışı çalışan ve sosyal güvencesi olmayanlar sağlık yardımı kapsamına alındı.

Ekonomi 06.09.2015, 09:28 06.09.2015, 09:30 Nurselin Kaba
Hala başvurmayan 5 milyon kişi var!

 Yeşil kart uygulaması kalktı. Bu işin faturasının da, geliri belirli düzeylerde bulunanlardan kademeli prim kesilmesiyle karşılanacağı hesaplandı. Bunun için de ‘gelir testi’ uygulamaya konuldu. Aile içinde kişi başına düşen gelir, yapılacak testte eğer asgari ücretin üçte birinin altında çıkarsa, ücretsiz sağlık imkânı verildi. Eğer gelir asgari ücretin üçte birinden fazla çıkarsa prim ödenmesi şartı getirildi.


Ancak ardından birçok sorun çıktı. Kim nasıl test yaptıracağını, nasıl para yatıracağını bilemedi. Borçlu sayısı ile birlikte borçlar da birikti.

5.3 milyon borçlu

Sonunda hükümet geçen eylülde borcu bulunanlara borçlarını taksitle ödeme fırsatı tanıyan yasayı çıkardı. Ne var ki, getirilen bu yapılandırmaya rağmen genel sağlık sigortası prim borcunu ödemeyenlerin sayısı halen çok yüksek. 
Bir yılda yapılandırmadan yararlananların sayısı 304 bin kişi. Gelir testi için müracaat eden 400 bin kişiyi de eklediğimizde 704 bin vatandaşın yapılandırmaya müracaat etmiş olduğu ortaya çıkıyor. Ancak bu rakam beklenenin çok altında.
Halen yapılandırmaya gitmeyip prim borcu olan kişi sayısı 5.3 milyonu geçiyor. 
Bu kişiler devletin sağlık imkânlarından yararlanamıyorlar. Prim borçları her ay katlanarak artıyor ve faiz işliyor. Toplam borç 7.5 milyar lirayı aştı.

Eylül sonuna dikkat

Yapılandırmaya bugüne kadar başvurmayan, borcunu zorunlu olarak ödemesi gereken kişiler için son fırsat bu ay sonu itibariyle bitiyor. Bu kişiler için prim tahakkukları gelirlerine göre yeniden hesaplanıyor ve söz konusu kişiler en geç 2 Kasım 2015 tarihine kadar SGK’ya başvurmaları halinde genel sağlık sigortası prim borçlarını yapılandırıp, gerekirse taksitle ödeyebiliyor. 

Yeni düzenleme şart

Gelir testinin ailedeki tüm bireylerin geliri dikkate alınarak yapılması henüz okulunu yeni bitirmiş, iş arayan gençlerimizin daha iş hayatına atılmadan borçlu çıkmalarına neden oluyor. 18 yaşını tamamlayan ve reşit bireyler için aile gelir yapısı üzerinden borç çıkarmak anlamlı olmuyor. Bu sistemin muhakkak değişmesi gerek.
 
Peşin ödeyene faiz borcu yok

Alacak aslının peşin ödenmesi halinde bu alacaklar için herhangi bir faiz alınmayacak. Taksit durumunda, ilk taksit sekiz ay içerisinde, diğer taksitlerin ise ikişer aylık dönemler halinde en fazla on sekiz eşit taksitte ödenmesi gerekiyor. Borçluların başvuru sırasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden birini tercih etmeleri söz konusu. 

Taksit taksit öde...

Borcunu taksitler halinde ödeyeceklerin yapılandırmayla yeni borç tutarları hesap edilirken, ilk olarak borç tutarı enflasyon rakamları esas alınarak güncellenecek. 
Taksitle ödeme yolu tercih edilmiş olmasına rağmen, bir takvim yılı içinde yasal süresi içinde ödenmemiş veya eksik ödenmiş ikiden fazla taksitin bulunması halinde, ödenmeyen taksitler yönünden yeniden yapılandırmadan yararlanma hakkı kaybedilmiş olacak.
Başvuruda bulunan borçlular, ilk taksiti ödemeleri ve yapılandırmanın ihlal edilmemesi, 60 günden fazla prim ve prime ilişkin borçlarının bulunmaması halinde sağlık hizmetlerinden yararlanmaya başlayacaklar.
 
Peki kim ne kadar prim ödemeli?

 Hanede kişi başına düşen aylık gelir 424 liranın altında olursa, o kişinin primleri devlet tarafından ödeniyor. 
 Hanedeki aylık gelir 424 TL ile 1.273 TL arasında ise kişilerin kendilerinin 51 lira prim ödemesi gerekiyor.
 Kişi başına düşen aylık gelir 1.273 TL ile 2.547 TL arasında ise aylık 152 lira prim ödenmeli.
 Geliri 2.547 liranın üzerindeki ailelerde ise sosyal güvenlik kapsamında olmayan bireyler için ayda 305 lira prim ödeniyor. 
 
Tek prim sistemine geçilmeli...

Sağlık sisteminin finansal sürdürülebilirliğini bireylerden toplanan primlerle sağlamak aslında amaçla çelişen bir durum. 
Borcunu ödeme gücü olmayanlar sağlıktan yararlanamıyor, dolayısıyla sağlık imkânlarının genişlemesi anlamını yitiriyor. Bu nedenle, asgari ücret ve bireylerin gelirlerini esas alan prim sistemi mutlaka değiştirilmeli. Asgari ücret artışları sağlık hakkından yararlanmanın önüne geçmemeli. Artan kademeli prim sistemi yerine tek bir prim seviyesi herkes için belirlenebilmeli. En düşükten 50 TL ödeyenle, 305 TL ödeyen arasında sağlıktan yararlanma bakımından bir fark yok. Birisi daha düşük prim ödedi diye daha az sağlık hizmeti almıyor.
 
Sigortalı için teste gerek yok

İşsiz olan, çalışmayan, kayıt dışı çalışanların gelir testi yaptırması, prim ödemesi şart. 
Lise, üniversite eğitimini bitiren, artık anne veya babası üzerinden yardım alma durumu ortadan kalkan erkek çocukları (kız çocukları Ekim 2008 öncesi anne veya baba üzerinden sağlık yardımı alıyorsa, evlenmemeleri kaydıyla sağlık yardımını almaya devam ediyorlar) teste girmeli.
Esas olarak bakmakla yükümlü olunan kişi kategorisindeki; sigortalının eşi,  öğrenime devam etmiyorsa 18 yaşını, lise ve dengi öğrenim veya çıraklık eğitimi ile mesleki eğitim görmesi halinde 20 yaşını, yüksek öğrenimde  25 yaşını geçmemiş çocuklar, geçiminin sigortalı tarafından sağlandığı tespit edilmiş anne ve babanın da testi yaptırıp, prim ödemesine gerek bulunmuyor.

Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 23 Kasım 2024
İmsak 06:24
Güneş 07:54
Öğle 12:55
İkindi 15:24
Akşam 17:47
Yatsı 19:11
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 11 31
2. Fenerbahçe 11 26
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 12 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 11 16
9. Kasımpasa 12 14
10. Konyaspor 12 14
11. Antalyaspor 12 14
12. Rizespor 11 13
13. Trabzonspor 11 12
14. Gaziantep FK 11 12
15. Kayserispor 11 12
16. Bodrumspor 12 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Ankaragücü 12 19
7. Ahlatçı Çorum FK 12 19
8. Boluspor 12 18
9. Şanlıurfaspor 12 18
10. Ümraniye 13 18
11. Pendikspor 13 18
12. Manisa FK 12 17
13. Esenler Erokspor 12 17
14. Keçiörengücü 12 15
15. Gençlerbirliği 12 15
16. İstanbulspor 12 14
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 12 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 11 23
3. Chelsea 11 19
4. Arsenal 11 19
5. Nottingham Forest 11 19
6. Brighton 11 19
7. Fulham 11 18
8. Newcastle 11 18
9. Aston Villa 11 18
10. Tottenham 11 16
11. Brentford 11 16
12. Bournemouth 11 15
13. M. United 11 15
14. West Ham United 11 12
15. Leicester City 11 10
16. Everton 11 10
17. Ipswich Town 11 8
18. Crystal Palace 11 7
19. Wolves 11 6
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Real Madrid 12 27
3. Atletico Madrid 13 26
4. Villarreal 12 24
5. Osasuna 13 21
6. Athletic Bilbao 13 20
7. Real Betis 13 20
8. Real Sociedad 13 18
9. Mallorca 13 18
10. Girona 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Getafe 14 13
16. Deportivo Alaves 13 13
17. Las Palmas 13 12
18. Espanyol 12 10
19. Real Valladolid 14 9
20. Valencia 11 7