Ürünler depoya yığıldı, stokçuluk patladı!

Küresel bazda yükselişe geçen doların içeride de rekor kırması yılbaşı öncesi daha fazla kazanmak isteyen stokçuları harekete geçirdi. Ürünleri sezon başında kur yükselişinden önce alan ancak döviz ve eurodaki rekor artışlardan sonra stok yapmaya başlayan firmalar, yılbaşına kadar piyasaya mal vermiyor. Ürünler stokta tutulup yılbaşında yüzde 10-30 oranında zam planı yapılıyor.

ÜRÜNLER RAFTAN DEPOYA YIĞILDI

Ani yükselişten kur vurgunu yapmak isteyen ithalatçılar, ürünlerini depolarda bekletiyor. Sektörün nabzının attığı, Doğubank, Perpa ve Mecidiyeköy gibi noktalarda en basit elektronik ürünler bile yok. Dışarıdan ithal edilen ofis malzemeleri (kartuş, bilgisayar ürünleri vb) piyasada bulunamıyor. Doğubank'ta satılan telefon aksesuvarları da raflar yerine depolarda bekletiliyor.

STOKÇULUK PATLADI

Kur yükselişini fırsata çevirmek isteyen esnaf, elindeki ürünü döviz gibi görmeye başladı. Konu ile ilgili bilgi veren mağaza sahipleri, "Döviz yükseldikçe raftaki ürünün fiyatı da yükseliyor. Esnaf döviz daha da yükselecek diye bütün ürünleri piyasadan çekti. Trakya bölgesindeki depolarda yer kalmamış durumda. 30'dan fazla sektör dövizdeki yükselişi 2017 başında satış rakamlarına yansıtmayı planlıyor. Bu da stokçuluğu patlattı" açıklaması yaptılar.

TEKNOLOJİK ÜRÜN BULUNAMIYOR

Satın almaları toplu olarak yapan sektör firmaları akıllı telefon, tablet, televizyon, bilgisayar gibi ürün gruplarında stok yapıyor. Bu yüzden pek çok ürün piyasada bulunamıyor. Firmaların, özellikle alışverişlerin yılbaşı nedeniyle yüzde 30-50 arasında arttığı aralık ayında, söz konusu ürünlere yüzde 10-30 arasında zam yapıp rafa koymayı planladığı belirtiliyor.

HAZIR GİYİMCİLER TETİKTE

Hammadde ithalatı nedeniyle girdi maliyetleri yüzde 30'a varan oranlarda artan hazır giyimciler de zam için yılbaşını bekliyor. En yüksek satışlarını yılbaşı döneminde yapan sektör, zammın kaçınılmaz olduğunu ileri sürüyor. Bir hazır giyim mağazasında yöneticilik yapan Sadık Görmez, "Merkezden verilen talimat doğrultusunda bazı ürünlerin etiket fiyatlarına yüzde 20 zam gelecek. Reyonları bu doğrultuda düzenleyeceğiz" dedi.

İLAÇTA HASTALAR MAĞDUR OLDU

Euro kuru üzerinden fiyatlandırılan ilaçta da stokçuluk üst seviyede. İlaçta 1 euro 2.08 lira olarak kabul ediliyor. Ancak euronun 3.60 TL'ye çıkması nedeniyle ithalatçı birçok firmanın depolarda ürünleri beklettiği belirtiliyor. İlaç satışı yapıp zarar etmek istemeyen firmalar ve depolar hastaları da mağdur ediyor. Eczacı Serap Gülmez, firma ve depoların zarar etmemek için stok yaptığını belirtti.

OTODA SON SÜRAT ZAM

Otomotiv ve lastik sektörü, kur artışını fiyatlara hemen yansıttı. B segment bir hatchback otomobilin eylül başında 46 bin TL olan fiyatı 48 bine çıktı. Lastik fiyatlarında da zam yüzde 25'e ulaştı. Türkiye Esnaf ve Sanatkârları Konfederasyonu Genel Başkanı Bendevi Palandöken, lastik üreticilerine zammı geri çekmeleri çağrısında bulundu. Fırsatçılar önceden ithal ettikleri kömüre de şimdiden yüzde 20-25 zam yaptı.

MAL AKIŞI KESİLDİ TİCARET DURMA NOKTASINA GELDİ

Elektronik sektörünün kalbi durumundaki Perpa'da günlük ticarette ciddi bir yavaşlama göze çarpıyor. Esnafa göre durgunluğun sebebi talep eksikliği değil. Başını elektroniğin çektiği birçok sektör, döviz artışını fırsata çevirmek amacıyla piyasaya mal vermeyi kesmiş durumda. Esnafın elindeki ithal ürünü adeta bir döviz gibi görmeye başladığını ifade eden ticaret erbapları, "Döviz yükseldiği için birçok kişi raftaki ürünü tezgahaltına indirdi. Eskiden sigaraya zam yapılmadan önce bunlar yaşanırdı. Bakkallar sigara zammından önce ürünleri bekletip, vatandaşa satış yapmazdı. Şimdi de Trakya ve Kocaeli bölgesindeki birçok depoya mallar yığıldı. Kimse getirdiği ürünü piyasaya sürmüyor. Sebebi de ithal vurgunu yapmak. Yani yılbaşını bekleyip ürünleri zamlı olarak piyasaya sürmek istiyorlar" açıklaması yaptı. Eminönü'ndeki Doğubank ve Yıldız İş Hanı'nda da benzer bir tablo var.