Kara tahtaya bunu yazıp...

17 yaşındaki öğrencilerini cepheye gönderen Sivas Lisesi'nde öğrenciler hocalarına hitaben tahtalara; bunu yazdılar ve bir daha geri dönmediler...

Hikaye 18.03.2015, 14:06 20.01.2017, 11:55 Emre
Kara tahtaya bunu yazıp...

Dünya tarihinin en kahraman ve kanlı muharebelerine sahne olan Çanakkale Savaşları'nda, yeni kurulmakta olan birliklerin subay ihtiyacı İstanbul'daki üniversite ile Anadolu'daki liselerden karşılandı. Seferberlik başlangıcında ilk silah altına alınanların üniversite ve medrese öğrencileri olması nedeniyle, Çanakkale Savaşı için "Subaylar Savaşı" da denildi.

Çanakkale Savaşı'nda 100 binden fazla okumuş ve aydın Türk'ü kaybedildi, bu kaybın olumsuz etkileri Türk İstiklal Harbi'nde ve Cumhuriyet Türkiye'sinde görüldü. Mustafa Kemal Atatürk bu kaybı şöyle ifade etmiştir: 'Biz Çanakkale'de bir dar-ül fünün (üniversite) gömdük 'Savaşta yüz binden fazla okumuş ve Aydın Türk kaybedildi. Atatürk, bu durumu "Biz, Çanakkale'de bir Dar-ülfünun (Üniversite) gömdük" diye anlatmıştır. Atatürk, ayrıca Çanakkale'yi şeyle özetlemiştir: Balkan harbinde alnımıza sürülen lekeyi Çanakkale'de temizleyebildik...

Galatasaray'dan 5 mezun

1912'de 60 mezun veren Galatasaray Lisesi, 1915 yılında 18, 1916'da 4 ve 1917'de 5 öğrencisini mezun edebildi. Çanakkale'ye gönüllü olarak gitmek üzere başvuran İstanbul Lisesi öğrencileri, 13 Mayıs 1915'te Arıburnu'na sevk edilen ikinci tümene katıldılar. Lise öğrencilerinin kolunda sarı kurdele bağlıydı. 19 Mayıs Taarruzu'nda, “hedef olmamaları” için bu kurdeleleri çıkarmaları emredilmişti onlara... Ama sadece İstanbul Lisesi bu taarruzda 50 öğrencisini kaybetti.

Yoklama: Şehit

Bu haber duyulunca okuldaki öğrenciler, okulun kapılarını ve pervazlarını siyaha boyadılar ve Çanakkale Zaferi'nden sonra okulda yapılan yoklamada şehitlerin ismi okunduğunda “Şehit... Cennet-i Âlâ'da!” diye bağırdılar. Vefa Lisesi ve Çapa Erkek Öğretmen Okulu da bu yıllarda Çanakkale Savaşı'na katılan ve şehit düşen öğrencileri nedeniyle mezun verememişti. 1916-1917 öğretim yılında Balıkesir Lisesi, Çanakkale Savaşları'nda 94 şehit verdi. Balıkesir Erkek Muallim Mektebi'nden de büyük miktarda öğrenci harbe dâhil oldu ve bu okul, 1914-1918 yılları arasında yalnızca 2 mezun verebildi. Balıkesir'de yayınlanan Karesi Gazetesi'nin o günlerde verdiği bir habere göre, babaları Balkan Savaşı'nda şehit düşen ve Edirne Lisesi'nden Balıkesir Lisesi'ne yatılı olarak nakledilen 25 izci öğrencinin tamamı gönüllü olarak Çanakkale'ye gitmiş ve orada şehit olmuştu.

Sivas mezun veremedi

17 yaşındaki öğrencilerini cepheye gönderen Sivas Lisesi'nde öğrenciler okuldan ayrılırken, hocalarına hitaben tahtalara; “Hocam biz Çanakkale'ye gidiyoruz. Hakkınızı helal edin.” diye yazdılar. Savaşa giden öğrencilerin geri dönmemesi nedeniyle 1915'te Sivas Lisesi'nde hiç mezun verilmedi. Edirne Lisesi'nin öğretmen ve öğrencileri de harbe katılmıştı, onlar da geri dönemedi.
1911'de 64 öğrencisini mezun eden Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi 1916- 1917'de cepheye gidenler nedeniyle hiç mezun veremedi. Trabzon, Erzurum ve Konya Gazi liselerinde de durum bundan farksızdı. Bu savaş “Çanakkale İçinde Aynalı Çarşı” türküsündeki gibi ülkeye “gençliğim eyvah” dedirtti ama o öğrencilerin cesaret aşılayan mücadelesi hem Çanakkale'den zaferle dönenlerin hem de sonraki kuşakların vatanı müdafaa kararlılığını artırdı. 

100 binden fazla aydını kaybettik 

- Çanakkale muharebelerine Türkler 310 bin, İngilizler 460 bin (yabancı kaynaklara göre 410 bin), Fransızlar 79 bin kişilik kuvvetlerle katıldı.

- Bu muharebelerde İtilaf kuvvetleri, Türk kaynaklarına göre toplam 180 bin (İngilizler 155 bin, Fransızlar 25 bin), yabancı kaynaklara göre de toplam 252 bin (İngilizler 205 bin, Fransızlar 47 bin) zayiat verdi. Türkler ise kara muharebelerinde 57.084, deniz muharebelerinde 179, toplam 57.263'ü şehit, geri kalanı yaralı, esir ve kayıp olmak üzere 211 bin kayıp verdi.

- İstanbul'un elden çıkma korkusu silindi.

- 18 Mart Deniz Zaferi, Gelibolu Yarımadası'nda cereyan eden kara muharebelerinde, Türk askeri için büyük bir moral kaynağı oldu.

- Çanakkale Zaferinin Türk ulusuna en büyük armağanı, Mustafa Kemal Atatürk'ü ve onun askerî dehasını ortaya çıkardı.

- İtilaf devletlerinin planı boşa çıktı, savaşın en az iki yıl daha uzamasına neden oldu.

- Çanakkale savaşlarında 100 binden fazla okumuş ve aydın Türk kaybedildi, bu kaybın olumsuz etkileri Türk İstiklal Harbi'nde ve Cumhuriyet Türkiyesi'nde görüldü. Mustafa Kemal Atatürk bu durumu şöyle ifade etmiştir: "Biz Çanakkale'de bir Dar-ülfünun (Üniversite) gömdük."

#cumhuriyet #istanbul #şehit #türk #Haberler #kayıp #erkek #çanakkale #yaralı #üniversite #anadolu #hedef #fransız #ingiliz #18 mart #Mustafa Kemal Atatürk #emir #medrese #esir #çanakkale zaferi #ankkale savaşı #18 martın bilinmeyenleri #çanakkale savaşının bilinmeyenleri #seferberlik #subaylar savaşı #Türk İstiklal Harbi #lise öğrencileri #taaruz #Vefa Lisesi #Çapa Erkek Öğretmen Okulu #Balıkesir Erkek Muallim Mektebi #Edirne Lisesi #Balkan Savaşı #Kastamonu Abdurrahman Paşa Lisesi #kara muharebeleri #Gelibolu Yarımadası
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 21 Kasım 2024
İmsak 06:22
Güneş 07:52
Öğle 12:55
İkindi 15:25
Akşam 17:48
Yatsı 19:12
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 11 31
2. Fenerbahçe 11 26
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 12 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 11 16
9. Kasımpasa 12 14
10. Konyaspor 12 14
11. Antalyaspor 12 14
12. Rizespor 11 13
13. Trabzonspor 11 12
14. Gaziantep FK 11 12
15. Kayserispor 11 12
16. Bodrumspor 12 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Ankaragücü 12 19
7. Ahlatçı Çorum FK 12 19
8. Boluspor 12 18
9. Şanlıurfaspor 12 18
10. Manisa FK 12 17
11. Esenler Erokspor 12 17
12. Ümraniye 12 17
13. Pendikspor 12 17
14. Keçiörengücü 12 15
15. Gençlerbirliği 12 15
16. İstanbulspor 12 14
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 12 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 11 23
3. Chelsea 11 19
4. Arsenal 11 19
5. Nottingham Forest 11 19
6. Brighton 11 19
7. Fulham 11 18
8. Newcastle 11 18
9. Aston Villa 11 18
10. Tottenham 11 16
11. Brentford 11 16
12. Bournemouth 11 15
13. M. United 11 15
14. West Ham United 11 12
15. Leicester City 11 10
16. Everton 11 10
17. Ipswich Town 11 8
18. Crystal Palace 11 7
19. Wolves 11 6
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Real Madrid 12 27
3. Atletico Madrid 13 26
4. Villarreal 12 24
5. Osasuna 13 21
6. Athletic Bilbao 13 20
7. Real Betis 13 20
8. Real Sociedad 13 18
9. Mallorca 13 18
10. Girona 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Deportivo Alaves 13 13
16. Las Palmas 13 12
17. Getafe 13 10
18. Espanyol 12 10
19. Real Valladolid 13 9
20. Valencia 11 7