Suriyeliler sınır illerinde kira ve emlak fiyatlarını uçurdu

3 İLDE EN AZ 500 BİN SURİYELİ VAR

Binlerce Suriyeli iç karışıklığın başlamasının arından ülkesini terk ederek Gaziantep, Şanlıurfa ve Kilis’te bulunan sınır kapılarından veya yasa dışı yollardan geçerek Türkiye’ye sığındı. Savaştan kaçan Suriyeli aileler sınır hattı ve yakınındaki kentlere kurulan çadır ve konteynır kentlere yerleştirildi.

AFAD verilerine göre halen Türkiye’deki 22 çadır ve konteynır kentte kalan 218 bini aşkın Suriyelinin yaklaşık 140 bini Gaziantep, Kilis ve Şanlıurfa’daki 18 bin 955 çadır ve 8 bin 645 konteynırın yer aldığı 10 kampta barınıyor. Kamplarda kalan 140 bin kişinin yanı sıra resmi kurum ve STK’ların araştırmasına göre; Gaziantep’te 200 bin, Şanlıurfa’da 100 bin ve merkez nüfusu 90 bin olan Kilis’te 50 bini aşkın Suriyeli kiraladıkları veya Türkiye’deki yakınlarının adına satın aldıkları evlerde yaşıyor.

TABELALARA DA YANSIDI

Gelişlerinden itibaren kent yaşamına adapte olmaya çalışan Suriyelilerin çoğunluğu günü birlik işlerde çalışmaya başlarken, nüfusunun yüzde 12’sine denk gelen Suriyelilerin bulunduğu Gaziantep’te birçok işyeri Türkçe olan tabelalarının yanına Arapçayı da ekledi. Suriye’deki iç karışıklığın sona ermemesi nedeniyle kent yaşamına adapte olmaya çalışan Suriyelilerin ikamet ettiği Şanlıurfa ve Kilis’te de benzer tablolar görülüyor.

KİRA VE KONUT FİYATLARI KATLANDI, VATANDAŞ İSYAN ETTİ

En az yarım milyon Suriyelinin bulunduğu Gaziantep, Şanlıurfa ve Kilis’te, ortaya çıkan barınma sorunu kira ve konut fiyatlarına da yansıdı. 3 kentte 2 yıl öncesine oranla konut fiyatları 2, kira fiyatları ise 2-3 kat arttı.

Emlak sektöründeki yükseliş iç karışıklıktan kaçarak geldikleri şehirlerde barınmak isteyen Suriyelilerden çok kira fiyatlarının asgari ücret düzeyine ulaştığını söyleyen Türk vatandaşlarının tepkisine yol açtı. Soba kurularak ısıtılan evler; Kilis’te 100 liradan 350 liraya, Şanlıurfa’da 150 liradan 400 liraya, Gaziantep’te ise 150 liradan 400-500 liraya yükseldi.

Ev bulmanın neredeyse imkansız olduğu kentlerde, orta gelirli insanların yaşadığı kalorifer veya doğalgaz sistemi bulunan ve daha önce 400-500 lira kira ödenen bölgelerdeki evlerin kiraları ise 800 liradan başlayıp bin lirayı aşan seviyelere ulaştı. Son 2 yıl içerisinde yaşanan artışa isyan eden vatandaşlar, "Daha önce oturduğumuz kiranın en az 2 katını ödemeye başladık. Ev sahipleri oluşan talep nedeniyle bir anda kiraları artırdı. Kiralık ev bulmanın neredeyse imkansız olduğunu bildiğimiz için bu artışa mecburen ’evet’ diyoruz. Asgari ücretle çalışan insanlar neredeyse bir ay boyunca çalıştığını kiraya yatırır duruma geldi" dedi.

Kira fiyatlarının birkaç kat arttığı kentlerde daha önce 60-70 bin lira olan müstakil evlerin fiyatları 120-150, 80-100 bin lira olan apartman dairelerinin fiyatları ise 180 bin liradan satılmaya başlandı.

GAZİANTEP MÜTEAHHİTLER DERNEĞİ BAŞKANI: ARTIŞ SÜRÜYOR

Gaziantep Müteahhitler Derneği Başkanı Rıdvan Köksüzer, son 2-3 yıl içerisinde imarlı alan veya altyapı sorunu yaşanan kentte, Suriyelilerin gelişiyle birlikte oluşan talebin emlak fiyatlarını artırdığını söyledi. Oluşan taleple birlikte kiraların yanı sıra arsa ve konut fiyatlarının da arttığını anlatan Köksüzer, "Gaziantep’in yoğun göç alması sebebiyle mevcut arsalar talebi karşılamadı ve arsa fiyatları yüzde 100-150 arttı ve sorun halen devam ediyor.

Gaziantep’te kiraların 2-3 kat arttığını konut fiyatlarındaki artışın da en az 2 kat olduğunu ifade eden Köksüzer, "Karataş-Güneykent gibi mahallelerde daha önce 80-100 bin bandında olan 3+1 dairelerin fiyatları şimdi 180 bin liradan başlıyor. Aynı daire İbrahimli Mahallesi’nde ise 300 bin liranın üzerinde alıcı buluyor. Suriyelilerin, Gaziantep’e yoğun göçü özellikle şehirdeki kiralarda artışlara neden oldu. Kira artışları da konut fiyatlarındaki artışı tetikledi. Çünkü insanlar, evleri yatırım amaçlı alarak kira geliri elde etmek için kullanmaya başladı.

Talep çok olunca fiyatlarda da artışlar başladı. Suriyelilerin sadece konut anlamında değil, Gaziantep’in enflasyon artışında da etkisi oldu. Türkiye’de yüzde 7 civarındaki yıllık enflasyon, Gaziantep’te yüzde 8,8 civarında oldu. Bunun bir nedeni kira artışları, diğeri ise gıda eşyalarındaki zamdan kaynaklandı" diye konuştu.

Çözüm noktasında belediyelerin ucuz konut ihtiyacını giderecek projeler üretmesi ve uydu kentler oluşturması gerektiğini vurgulayan Köksüzer, ilerleyen süreçte fiyatların düşmesinin söz konusu olmayacağını da dile getirerek, "Suriyeliler ülkelerine dönse bile biz Gaziantep’te bu saatten sonra konut fiyatlarının düşebileceğini düşünmüyoruz. Ancak stabil hale gelir, fiyat artışları düşer.

Bu da bizim için çok önemli bir gelişme olur. Çünkü, Gaziantep sürekli göç alan bir şehir. Dolayısıyla bu göç durmadığı sürece konut ihtiyacı artamaya devam edecek. Biz arsa arzını arttırırsak konut fiyatlarının en azından stabil hale gelmesini sağlayabiliriz. Bunu da bizim için bir kazanç olur" dedi.

ŞAHİNBEY EMLAKÇLAR ODASI BAŞKANI: KİRA FİYATLARI 2-3 KAT ARTTI

Şahinbey Emlakçılar Odası Başkanı Faraç Toktaş, Suriyelilerin gelişiyle birlikte son 2 yıl içerisinde kentteki kira fiyatlarının 2-3 kat arttığını söyledi. Konut azlığı ve talep fazlalığının fiyatlarda yükselişin temel nedeni olduğunu dile getiren Toktaş, "Yeterli arsa olmayınca ve yoğun göç alınca emlak fiyatları otomatik olarak çok fazla arttı. Dar gelirli ailelerin yaşadığı Düztepe, Ünaldı, Karşıyaka gibi mahallelerde kiralar 150 lira iken bugün 350-400 lira oldu. Güneykent, Karataş gibi orta gelirli ailelerin yaşadığı semtlerdeki kiralar ise 300-350 liradan 800 liraya ktı. Lüks konutların bulunduğu İbrahimli bölgesindeki kiralarda 600 liradan bin liraya çıktı" dedi.

KİLİS EMLAKÇILAR DERNEĞİ BAŞKANI: KİRALAR İNANILMAZ YÜKSELDİ

Kilis Emlakçılar Derneği Başkanı Hasan Arslan, Suriyelilerin gelişiyle birlikte kiralarda inanılmaz yükseliş olduğunu söyledi. Daha önce kirası 100 lira olan sobalı evlerin 2 yıldır oluşan taleple birlikte 350 liraya yükseldiğini, kaloriferli evlerin kirasının ise 400 liradan bin liraya kadar yükseldiğini anlatan Arslan, "Konut fiyatlarında da benzer şekilde artışlar var.

Artan talep fiyatları otomatik olarak yükseltti. Bundan sonra kentte emlak fiyatlarının düşeceğini zannetmiyorum. Giderek artan bir nüfus oranına sahip olması Kilis’te fiyatların düşmeyeceğinin göstergesidir" dedi.

ŞANLIURFA’DA FİYATLAR SÜREKLİ ARTIYOR

Şanlıurfa Müteahhitler Derneği Başkanı Mustafa Önal, imarlı alan sorunu yaşanan kentte Suriyelilerin gelişi ile birlikte kira ve konut fiyatlarının yükseldiğini söyledi. Suriyelilerin gelişi ile birlikte kentte var olan konut sıkıntısının daha da arttığını anlatan Önal, "Daha önce kirası 200 liradan başlayan sobalı evler 400, kirası 400 lira olan kaloriferli veya doğalgazlı evler ise bin liraya yükseldi. Bu yükselişin temelinde imarlı alan eksikliği ve konut sıkıntısı var.

Kiraların artışıyla birlikte, yeni alacağı evden gelecek kirayı gelir kapısı olarak görenlerin yönelmesi konut fiyatlarını da yükseltti. Bundan sonraki süreçte fiyatların düşmesi söz konusu olamaz, ancak talebin azalması veya imarlı alanların artması, mevcut imarlı bölgelere altyapı hizmetlerinin götürülmesi ile fiyatlardaki artış durdurulabilir" diye konuştu.

Önal, kentte 2 yıl önce 100-150 bin liraya satılan standart apartman dairelerinin ise şimdilerde 250 bin liradan başlayıp semtine göre 500 bin liraya arasında değişen fiyatlara alcı bulduğunu da sözlerine ekledi.