Nötrofil - NEU Yüksekliği, Düşüklüğü Nedenleri ve Tedavisi

İÇİNDEKİLER:

1. Nötrofil (Neu) Yüksekliği Nedenleri
2. Nötrofil (Neu) Yüksekliği Tedavisi
3. Nötrofil (NEU) Düşüklüğü Belirtileri
4. Nötrofil (NEU) Düşüklüğü Nedenleri
5. Nötrofil (NEU) Düşüklüğü Nasıl Yükselir?

Nötrofil (Neu) Yüksekliği Nedenleri
Nötrofil yüksekliğinin en yaygın nedenleri şunlardır:

1) Stres
Stres (duygusal stres, hamilelik ya da aşırı egzersiz) kandaki nötrofil sayısında artışa sebep olabilir. Örneğin aşırı fiziksel efor sarfediyorsanız, nötrofil seviyeniz sekiz kat artabilir. Hücreler dokulara vardıklarında, kaslara besin sağlamak için ölürler, bu da nötrofil sayısının artmasına neden olur.

2) Enfeksiyon
Nötrofiller, vücuda giren yabancı maddelere karşı vücudun ilk savunmasıdır. Bu demektir ki, vücudunuza yabancı bir madde girip iltihaba yol açtığında, nötrofiller (diğer bağışıklık hücreleri ile birlikte) etkilenen bölgeye giderler. Belirtmekte fayda var ki nötrofiller, vücuda zarar verecek herhangi bir yabancı madde bulamazlarsa kendi kendilerini imha ederler. Fakat bakteriyel bir saldırı söz konusu olduğunda, kemik iliği nötrofillerden çok yüksek sayıda üretmeye başlar. Eğer mantar ya da parazit enfeksiyonu varsa da kandaki nötrofil sayısında artış gözlenir.

3) Miyelojen Lösemi
Miyelojen lösemi, kanı ve kemik iliğini (kemiğin içinde bulunan, kan hücrelerinin üretildiği yumuşak doku) etkileyen bir kanser türüdür. Bu kanser türüne bu ismin verilmesinin sebebi, trombosit, beyaz kan hücresi ve kırmızı kan hücrelerine dönüşebilen miyelin türü beyaz kan hücrelerinde ortaya çıkıyor olmasıdır. Yaygın belirtileri arasında anormal kanama, sık yaşanan enfeksiyon, soluk ten, nefes darlığı, bitkinlik, uyuklama, kemik ağrısı ve ateş sayılabilir.

4) Romatoid Artrit
Romatoid artrit, elleri ve ayakları, özellikle de bu bölgedeki küçük eklemleri etkileyen kronik bir iltihaplı hastalıktır. Ağrılı şişkinliğe, hatta eklem bozulması ve kemik aşınmasına yol açabilir. Artritin kompleks bir türü olan gut hastalığı da nötrofil sayısında artışa neden olabilir.

5) Romatizmal Ateş
Romatizmal ateş, streptokok boğaz enfeksiyonunun tedavi edilmediği ve iltihaplandığı durumlarda ortaya çıkar. Romatizmal ateş, tüm yaşlardaki insanlarda ortaya çıkıyor olabilmesi ile birlikte daha çok 5 ile 15 yaş arası çocuklarda görülür. Nötrofil yüksekliğinin yanı sıra, romatizmal ateş kalıcı kalp hasarı (kalp yetmezliği ve kalp kapakçığı hasarı), nefes darlığı, bitkinlik, olağan dışı kalp atışı, göğüs ağrısı, hassasiyet, eklem ağrısı ve ateş gibi belirtiler gösterebilir.

6) Tiroid İltihabı
Kronik lenfositik tiroid iltihabı, haşimato hastalığı olarak da bilinir ve bağışıklık sisteminin tiroid bezlerine saldırmasına sebep olur. Bu saldırı iltihaba ve tiroid bezinin az çalışmasına neden olur. Bu hastalık genellikle yıllar içerisinde yavaş yavaş ilerler ve tiroid hormonu seviyesini azaltır. Tiroid iltihabının belirtileri arasında, şişmiş yüz, kuru ve soluk deri,kabızlık, soğuğa karşı aşırı duyarlılık, uyuşukluk ve bitkinlik sayılabilir.

7) Akut Böbrek Yetmezliği
Akut böbrek yetmezliği genellikle hastanede yatanları etkiler (özellikle kritik bir durumda ve yoğun bakımda iseler). Bu durum, böbreklerin birden bire kanı filtrelemeyi bırakması ile ortaya çıkar. Böbrekler kanı filtrelemeyi bıraktığında kanda tehlikeli boyutlara varabilecek bir atık birikintisi olur ve kanın kimyasında dengesizliğe yol açar. Akut böbrek yetmezliğinin belirtilerinden bazıları arasında kafa karışıklığı, bitkinlik, nefes darlığı, baş dönmesi, sıvı birikim ve yetersiz idrar atımı sayılabilir.

8) Gebelik Zehirlenmesi
Nadir olarak ortaya çıksa da, gebelik zehirlenmesi çok ciddi sonuçlara yol açabilir. Gebelik zehirlenmesi hamileliğin ikinci yarısında ortaya çıkan ve aniden yükselen tansiyon, ödem ya da idrarda aşırı miktarda protein bulunması ile kendini belli eden bir durumdur.

9) İlaçların Etkisi
Bazı belli ilaçlar da nötrofil yüksekliğine yol açabilirler. Lityum karbonat nötrofil sayısını artıran ilaçlar arasında sayılabilir. Bu, reçete ile satılan bir tür tuz olup, mani hastalığının (aşırı heyecanlılık hali) etkilerini azaltmaya yarar. Nötrofil sayısını artıran diğer ilaçlar ise kortikosteroidlerdir. Bunlar vücutta doğal olarak bulunan kortikosteroid hormonunun etkisini taklit eden ilaçlardır. Bu hormonlar vücudun besinleri nasıl kullandığını ve idrardaki tuz miktarını kontrol eder.

10) Diğer Sebepler
Ketoasidoz: Nötrofil yüksekliğinin sebeplerinden biridir. Bu durum yaşandığı zaman vücut keton üretir (zehirli kimyasal madde ve asit). Bu ketonlar, vücudun yağları sindirmekte zorlandığı zamanlarda üretilir.

Hemolitik Anemi: Kırmızı kan hücrelerinin kemik iliğinde üretildiğinden daha hızlı bir şekilde yok edilesi sonucu ortaya çıkar. Kan ile ilgili hastalıklarla ilişkili olup, doğuştan ya da sonradan var olabilmektedir.

Polisitemia Vera: Başka bir kan hastalığı olup kemik iliğinin aşırı miktarda kırmızı kan hücresi üretmesine sebep olur. Bazen bu hastalık trombosit ve beyaz kan hücreleri gibi diğer kan hücrelerinin de aşırı miktarda üretilmesine sebep olur.

Miyeloid Metaplazi: Nötrofil yüksekliğinin diğer bir sebebi de miyeloid metaplazidir. Bu durum, kemik iliğinin vücutta olmaması gereken yerlerde büyümesi ile ortaya çıkar.

Nötrofil (Neu) Yüksekliği Tedavisi

1) Stresi Yönetmek
Nötrofil yüksekliği genelde stresten ya da enfeksiyondan dolayı ortaya çıkar. Hayatınızdaki stresi azaltmak ya da en azından yönetebilmek nötrofil seviyesinin normale dönmesini sağlayabilir.

2) Antibiyotik Tedavisi
Nötrofiller vücudu enfeksiyonlara karşı koruyan savaşçılardır. Eğer antibiyotik ya da iltihap önleyici bir ilaç alıp, enfeksiyonun yok olmasını sağlarsanız, vücut nötrofil üretmek zorunda kalmaz ve nötrofil düzeyi normale döner.

3) Diğer Tedaviler
Nötrofil yüksekliğinin birçok nedeni olabilir. Bu yüzden yapılacak diğer testlerle doktorunuz altta yatan sebebi ortaya çıkarıp, buna göre bir tedavi yöntemi önerecektir. Nötrofil yüksekliği kendi başına bir sorun değildir ama buna yol açan nedenler tehlikeli olabilir.

Nötrofil (NEU) Düşüklüğü Belirtileri
Nötropeniye (nötrofil düşüklüğü) ait belli bir işaret veya belirti yoktur. Genellikle bu durum kan testi ile keşfedilir. Kemoterapi genellikle nötropeniye sebep olur ve bu yüzden doktorlar kemoterapi gören hastaların beyaz kan hücre sayısını düzenli olarak gözetim altında tutarlar.

Nötropeniye yakalanmış hastalar için küçük bir enfeksiyon bile çok ciddi sorunlara yol açabilir. Enfeksiyon belirtileri şunlardır:

• Ateş
• Titreme veya terleme
• Karın ağrısı
• Boğaz ağrısı veya diş ağrısı
• Nefes darlığı
• Devamlı öksürme
• Anal bölge içinde veya çevresinde ağrı
• Sık sık ağrılı veya yanma hissiyle idrar boşaltımı
• Vajinada olağan dışı kaşıntı veya akıntı
• Yara veya kesik bölgesinde ya da damara sonda giren kısımda görülen herhangi şişme, ağrı veya kızarıklık

Ne zaman doktora başvurmalı?
Nötrofil düşüklüğü olduğu genellikle başka rahatsızlıktan dolayı yapılan kan testi ile ortaya çıkar. Nötropeni durumunun varlığı, beyaz kan hücrelerinin sayısına bakılarak anlaşılır.

Doktorla nötropeninin ne olduğu ve sağlığı nasıl etkilediğini konuşmak çok önemlidir. Bu durum, kişiyi enfeksiyonlara karşı çok savunmasız hale getirir ve bu yüzden etrafta hasta insanlar veya belli bakteriyel ve mantar hastalığı olduğunda tedbir almak çok önemlidir.

Nötrofil (NEU) Düşüklüğü Nedenleri
Nötrofil eksikliğinin muhtemel sebeplerinden bazıları şunlardır:

• Kemik iliğinde, nötrofil üretilmesindeki problemler
• Kemik iliğini etkileyen hastalık ve hasarlar
• Besin yetersizliği
• Enfeksiyon

Nötrofil üretiminin azalmasındaki nedenler:

a) Yetersiz kemik iliği üretimine sebep olan irsi hastalıklar

b) Kemiği etkileyen kemik kanseri gibi hastalıklar

c) Kemoterapi

d) Radyasyon tedavisi

Nötropeniye sebep olan enfeksiyonlar:

a) Tüberküloz (Verem) hastalığı

b) AIDS, HIV

c) Viral hepatit

d) Doğuştan gelen bağışıklık sistemi (otoimmün) hastalıkları

e) Crohn hastalığı (kronik ve iltihabi bir bağırsak hastalığı)

f) Lupus (deri veremi)

g) Romatoid artrit (eklem iltihabı)

Bazı insanlarda, nötropeni belli ilaçların kullanımı sonucu görülür:

• Antibiyotikler ve idrar söktürücü ilaçlar
• Tansiyon ilaçları
• Sara hastalığı ilaçları
• Psikiyatrik hastalıklar için kullanılan ilaçlar

Nötropeni Türleri
Nötropeninin çeşitli türleri vardır:

İrsi Nötropeni
Doğuştan nötropeni hastalığı olması çok az rastlanan bir durumdur. Yine de bazı durumlarda bu hastalık çok ciddi seviyeye ilerleyebilir.

İdyopatik (Nedeni Bilinmeyen) Nötropeni
Bu tür genellikle başka bir hastalığın sonucu olarak ortaya çıkar. Doktorlar, bu terimi birisi hasta olduğunda ve şikayetlerini başka bir hastalıkla veya durumla ilişkilendiremediğinde kullanırlar.

Döngüsel Nötropeni
Bu tür nötropeni hastalarında genellikle her üç haftada bir 3 ila 6 gün arası nötrofil eksikliği görülür. Bu durumu olan hastalar, üçüncü ve dördüncü hafta arasındaki süre zarfında enfeksiyona karşı daha savunmasız olurlar.

Otoimmün Nötropeni
Bu tür nötropenide antikorlar nötrofil hücrelerini reddeder ve yok ederler. Bu durum genellikle bebeklerde ve yaşı küçük çocuklarda görülür. Bununla birlikte, çocukta görülen belirtiler yaşına göre değişir.

İlaç Kaynaklı Nötropeni
Bu tür nötropeni, kişinin aldığı ilaçların beyaz kan hücrelerine engel olması ve nötrofil hücre sayısını azaltması sonucu meydana gelir.

Nötrofil (NEU) Düşüklüğü Nasıl Yükselir?

Granülosit Koloni Uyarıcı Faktör (G-CSF)
Çoğu durumda nötropeni, granülosit koloni uyarıcı faktör (G-CSF) denilen, kemik iliğinde nötrofil artmasını uyaran hormonun, sentetik kopyası madde ile tedavi edilebilir. G-CSF günlük deri altına enjekte edilir ve nötrofil sayısının artmasını sağlar.

Kemik İliği Nakli
Bazen kemik iliği nakli en iyi tedavi yöntemidir. Eğer nötropeninin nedeni kan kanseri ise ya da G-CSF enjekte edilmesi işe yaramıyorsa genellikle bu yöntem iyi bir tedavi metodudur.

Diğer Tedavi Yöntemleri

• Antibiyotikler
• Böbreküstü bezi korteksinin ürettiği steroid hormonu (kortikosteroid)
• İltihap sökücü ilaçlar
• Bağışıklık baskılayıcı(immünosupresif) ilaçlar
• Sitokinler (bağışıklık sistemi hücrelerinin aktivitelerini yönlendiren küçük proteinler)
• Glükokortikoidler (adrenal bezlerden günlük ritimde veya stres durumunda salgılanan steroid hormonlar)
• Beyaz kan hücresi nakli
• Vitaminler

Nötropeni ile Yaşamak
Nötropeni görülen hastalar enfeksiyonlardan kaçınmak için bazı önlemler alması gerekir:

Temizliğe dikkat etmek
Elleri sıkça yıkamak, diş ipi kullanarak ve fırçalayarak dişlere iyi bakılması son derece önemlidir.

Ev de Dahil Ayakkabı Giymek
Zararlı mikroplara ve yaralanmalardan korunmak için ayakkabı giymek gerekir.

Hasta insanlardan uzak durmak
Hastalık yapıcı bakterilere karşı dayanıksız olmanız sebebiyle, hasta insanlarla temas kurmaktan kaçınmalısınız.

Elektrikli Traş Makineleri
Normal traş bıçağı kullanmak yerine elektrikli traş makinelerinden kullanmalı, cildin tahriş olma riskini azaltmalısınız.

Mutlaka Sargı Bezi Kullanmak
Sıyrık ve kesikleri temizledikten sonra yaralı bölgeyi temiz tutmak için sargı bezi ile sarmak gerekir.

Durgun Suya Girmemek
Bakteriler için üreme yeri olan jakuzi, nehir ve gölet gibi yerlerden uzak durmalısınız.

Yenilen Şeylere Dikkat
Pastörize olmayan süt ürünleri ve meyve suları içmemelisiniz. Az pişmiş et, çiğ sebze, meyve, kuruyemiş, tahıl ve bal tüketmemeye dikkat etmelisiniz.

Atıklardan Uzak Durmak
Hayvan atıklarından uzak durmak ve mümkünse bebek bezi değiştirmemek gerekir.