Uyku testini çöz, hastalığını öğren

16 soruluk uyku testi ile sorununuzun ne olduğunu öğrenin.

Sağlık 04.08.2014, 19:43 04.08.2014, 19:49 Mehmet Berke
Uyku testini çöz, hastalığını öğren
Gece iyi uyuduğunuz halde kendinizi uykulu mu hissediyorsunuz?, Uyanınca vücudunuzu birkaç dakika hareket ettiremediğiniz oluyor mu?, Uyumak için uzandığınızda bacaklarınızda sık sık karıncalanma meydana geliyor mu? Gelin 16 soruluk uyku testinden geçin ve sorununuzun ne olduğunu öğrenin.
 
Uyku dünyadaki bütün canlılar için yaşamsal bir öneme sahip. Tüm canlıların uyuması bundan. Her 3 kişiden 1’inin yaşamının bir döneminde uykusuzluk sorunu yaşadığına dikkat çeken Bayındır Hastanesi Uyku Bozuklukları Merkezi Direktörü Prof. Dr. Firuz Çelikoğlu, “Bu durum 2 haftadan uzun sürerse, ‘insomnia’ diye adlandırılan uykusuzluk hastalığı ortaya çıkar” diyor. Yaşamımızın bir parçası olan cep telefonları ve bilgisayar ekranlarının parlak ışıkları bile uyku hormonu olan melatonin dengesini bozarak uykusuzluğa yol açabiliyor. Sadece bunlar mı? Çalışma saatleri, çok sık yapılan kıtalararası ve hızlı yolculuklar, şehirlerarası göçler, sık iş değiştirme gibi önemli yaşam stresleri de toplumda uykusuzluğu artıran etkenler arasında bulunuyor. Oysa iyi bir uyku çocuklarda beyin gelişimini ve fiziksel büyümeyi geliştirirken, erişkinlerde bağışıklık sistemini etkileyebiliyor. Kalp, inme, yüksek tansiyon, kontrol edilemeyen diyabet gibi birçok hastalığın başlıca nedeninin de uyku bozuklukları olduğu belirtiliyor.
 
Prof. Dr. Çelikoğlu, uykusuzluk sorununun erken yaşlardaki erkeklerde daha sık görülürken, menopozdan sonra kadınlarla erkekler arasındaki oranın eşitlendiğini söylüyor. Hormonal değişimler de bazı uyku bozukluklarında önemli bir neden olarak görülüyor.
 
Söylemeden geçmeyelim; uykusuzluk çağımızda sadece yetişkinlerde değil çocuklarda da görülüyor.
 
İşte 16 Soruda Uyku Testi
 
Aşağıda yer alan maddeleri “Evet” ya da “Hayır” olarak cevaplayın.
 
1. Hatırlamadığım halde uyku esnasında horladığım, tıkandığım veya nefesimin durduğu söyleniyor.
2. Yüksek tansiyonum var.
3. Gece boyunca kalp çarpıntısı veya kalp atışlarımın teklediği hissiyle uyanıyorum.
4. Gece iyi uyuduğum halde gün içerisinde kendimi uykulu hissediyorum.
 5. Otomobil kullanırken veya işyerimde aşırı uyku ihtiyacı duyuyorum.
6. Sabah uykudan yorgun uyanıyor ve bazen uyandığımda baş ağrısı hissediyorum.
7. Gün içerisinde karşı koyamadığım uyuklama nöbetlerim oluyor.
8. Uykuya dalarken veya uyanırken rüya benzeri ses ya da hayaller görüyorum.
9. Uyanınca vücudumu birkaç dakika hareket ettiremediğim anlar oluyor.
10. Kızma, şaşırma veya korku hissi duyduğumda aniden uykuya daldığım oluyor.
11. Gece boyunca kol ve bacaklarımda atmalar olduğu ve yanımdakini tekmelediğim söyleniyor.
12. Uyumak için uzandığımda bacaklarımda sık sık karıncalanmalar hissediyorum.
13. Çoğu gece bacak kramplarıyla uyanıyor ve bundan kurtulmak için ayağa kalkıp yürüme ihtiyacı duyuyorum.
14. Sıklıkla ürkütücü rüyalardan rahatsız oluyorum.
15. Uyku sırasında; yürüdüğüm, konuştuğum veya dişlerimi gıcırdattığım söyleniyor.
16. Çalışma programım değiştiğinde ya da uçak yolculuklarından sonra kendimi yorgun ve uykulu hissediyorum.
 
Uykunuzu Değerlendirin
 
Eğer 1’ den 6’ya kadar olan sorulara iki veya daha fazla “Evet” dediyseniz sizde uyku apnesi olabilir. Uyku apnesi gece uyku esnasında kişinin yüzlerce defa nefesinin durduğu, ciddi kalp-solunum problemleri yaratarak hayatı tehdit edebilen bir hastalıktır ve mutlaka tedavi edilmelidir.
 
Eğer 7 - 10 arasındaki sorulara iki veya daha fazla “Evet” dediyseniz sizde narkolepsi (gün içinde önüne geçilmeyen uykuya dalma) adı verilen tıbbi bir rahatsızlık var demektir.
 
Eğer 11, 12 ve 13. sorulara “Evet” dediyseniz, periyodik bacak kasılmaları veya “huzursuz bacak sendromu” olarak bilinen sorunu yaşıyor olabilirsiniz. Bu durum kan üresini yükselten hastalık durumlarında ya da bazı nörolojik hastalıklarda ortaya çıkıp tedavi edilmediği takdirde uykusuzluğa neden olabilir.
 
Eğer 14, 15 ve 16. sorulara “Evet” dediyseniz, sizde “parasomnia’’ adı verilen uyurgezerlik, uykuda konuşma, gece kâbusları veya diş gıcırdatma belirtileriyle ortaya çıkan rahatsızlık söz konusu olabilir.
 
6 soruda uyku problemi
 
Kaç dakika içinde uykuya geçilmeli?

Uykuya 30 dakika içinde girilmesi, uyku sırasında sık uyanma yaşanmaması, sabah zımba gibi dinç kalkılması kişinin sağlıklı uyku uyuduğunun en önemli göstergeleri arasında görülüyor.
 
Günde 8 saat uyumak şart mıdır?

“Günde 8 saat uyumak gerek” inanışı uzmanlar tarafından doğru bulunmuyor. Prof. Dr. Firuz Çelikoğlu, “Bu genel bir süredir. Bazı insanlar uykularını 4 saatte de alabilirler. Önemli olan sabah yataktan dinç kalkmaktır” diyor.
 
Kalitesiz uyku nelere sebep olur?

Kaliteli uyku uyuyamamak kaza, sık hasta olma, sinirli ve kavgacı bir kişilik yapısına bürünmeye neden olur.
 
Kanserle uykusuzluk arasında bir ilişki var mı?

Kanserle immün sistem arasında bir ilişki bulunduğu belirtiliyor. Uykusuzluktan kaynaklanan bağışıklık sistemi zayıflığı vücudu korunmasız bırakarak aralarında kanserin de olduğu pek çok hastalığa davetiye çıkartabiliyor. Bunun yanında sigara, uyuşturucu, alkol ve obezitenin de uykusuzluk üzerinde olumsuz etkisi olduğunu gösteren araştırmalar bulunuyor.
 
Uyku sorunlu meslekler hangileri?

Uykusuzluk sorunuyla bazı meslek gruplarında daha fazla karşılaşılıyor. Buna göre polisler, doktorlar, medya çalışanları ve pilotlar en fazla uykusuzluk çeken meslek grubu mensupları arasında bulunuyor.
 
Ne zaman doktora gitmeli?

Uykusuzluğun 3 haftadan uzun sürmesi, bu sorunun geçici olmayıp altında tıbbi olarak çözülmesi gereken organik ya da psikolojik bir sorunun varlığına işaret ediyor.
 
İyi bir uyku için dikkat edilmesi gerekenler

Uykusuzluğun olası nedenleri
Uyku solunum bozukluğu (horlama, apne)
Kanser, üremi, anemi, astım gibi bazı sistemik hastalıklar
 Psikolojik rahatsızlıklar
Ağrıya neden olan sorunlar
Uygunsuz iş saatleri
Sık seyahat etme
Çevre, yatak odası, yatak konforu gibi dış etkenler
İyi havalandırılmış bir yatak odası
Düzenli saatlerde yatılması
Yumuşak orta sert yatak
Uykunun sessiz bir ortamda gerçekleşmesi
Odanın karanlık olması
Uyumaya yakın yemek yememek

Uyumadan önce içki içmemek gibi faktörler uyku kalitesini artırarak uykusuzluğu azaltan nedenler arasında yer alıyor.
 
Gece sık uyanıyorsanız doğru doktora

Uyku sorunlarının çoğu kişi tarafından doktora gitme nedeni olarak görülmediğini söyleyen Prof. Dr. Çelikoğlu “Sorunlarınızı fark etmeniz çok önemli. Yorgunluk, horlama, gece uykudan uyanmalar ve gündüzleri uyuklamalar ciddiye alınması gereken işaretlerdir” diyor. Uyku bozukluklarının yüzde 80’i uyku apnesinden kaynaklandığı için bu sorunu yaşayan kişilerin bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurması öneriliyor.

Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 27 Kasım 2024
İmsak 06:28
Güneş 07:58
Öğle 12:57
İkindi 15:23
Akşam 17:45
Yatsı 19:10
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 12 34
2. Fenerbahçe 12 29
3. Samsunspor 13 26
4. Eyüpspor 13 22
5. Göztepe 12 21
6. Beşiktaş 12 21
7. Sivasspor 13 18
8. Başakşehir 12 16
9. Rizespor 12 16
10. Trabzonspor 12 15
11. Gaziantep FK 12 15
12. Kasımpasa 13 15
13. Konyaspor 13 15
14. Antalyaspor 12 14
15. Kayserispor 12 12
16. Alanyaspor 12 11
17. Bodrumspor 13 11
18. Hatayspor 12 7
19. A.Demirspor 12 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 13 26
2. Bandırmaspor 13 25
3. Karagümrük 13 24
4. Erzurumspor 13 22
5. Igdir FK 13 22
6. Boluspor 13 21
7. Ahlatçı Çorum FK 13 20
8. Ankaragücü 13 19
9. Esenler Erokspor 13 18
10. Keçiörengücü 13 18
11. Şanlıurfaspor 13 18
12. Ümraniye 13 18
13. Gençlerbirliği 13 18
14. Pendikspor 13 18
15. İstanbulspor 13 17
16. Manisa FK 13 17
17. Amed Sportif 13 15
18. Sakaryaspor 13 14
19. Adanaspor 13 8
20. Yeni Malatyaspor 13 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 12 31
2. M.City 12 23
3. Chelsea 12 22
4. Arsenal 12 22
5. Brighton 12 22
6. Tottenham 12 19
7. Nottingham Forest 12 19
8. Aston Villa 12 19
9. Fulham 12 18
10. Newcastle 12 18
11. Brentford 12 17
12. M. United 12 16
13. Bournemouth 12 15
14. West Ham United 12 15
15. Everton 12 11
16. Leicester City 12 10
17. Wolves 12 9
18. Ipswich Town 12 9
19. Crystal Palace 12 8
20. Southampton 12 4
Takımlar O P
1. Barcelona 14 34
2. Real Madrid 13 30
3. Atletico Madrid 14 29
4. Villarreal 13 25
5. Athletic Bilbao 14 23
6. Osasuna 14 22
7. Girona 14 21
8. Mallorca 14 21
9. Real Betis 14 20
10. Real Sociedad 14 18
11. Celta Vigo 14 18
12. Sevilla 14 18
13. Rayo Vallecano 13 16
14. Leganes 14 14
15. Getafe 14 13
16. Deportivo Alaves 14 13
17. Las Palmas 14 12
18. Valencia 12 10
19. Espanyol 13 10
20. Real Valladolid 14 9