103 otobüs şirketi kontak kapattı

Uçak fiyatları düştü, trenler hızlandı. Otobüsçüler hızlı tren ve uçaklar karşısında rekabette zorlanmaya başladı. Dünya Gazetesi'nde yer alan habere göre son 10 yılda tarifeli yolcu taşıma belgeli firma sayısı 600'den 336'ya düştü.

Manşet 07.06.2013, 11:11 07.06.2013, 11:23
103 otobüs şirketi kontak kapattı

 Otobüsçüler, uzun yol müşterilerini uçaklara ve hızlı trenlere kaptırdı. Bundan 10 yıl önce sektörde D1 yetki belgesi olan firma sayısı 600 iken bugün bu sayı 336. Bu 336 şirkete ait yaklaşık 7 bin 600 otobüs var. Türkiye Otobüsçüler Federasyonu'nun (TOFED) verilerine göre son 10 yılda 103 otobüs firması kapısına kilit vurdu. 6 firma el değiştirdi. Bu markalar Türkiye'nin önemli markalarıydı fakat şu anda sektörde yoklar. Bunlar arasında Köseoğlu, As, Hazar, Sezer, Süzer, Habur, Radar Turizm gibi pek çok ünlü marka var. Diğer yandan, sefer sayılarındaki azalma ve doluluk oranlarının yüzde 50'lere düşmesi, D1 yetki belgeli otobüs firmalarının D2'ye geçmelerine neden oluyor. Böylece otobüsçüler boş otobüslerle az sayıda sefer yaparak zarar etmek yerine D2 yetki belgesiyle gerçekleştirilen ve şehirlerarasında zaman tarifesine bağlı olmaksızın yapılan turlar düzenlemeye, yani turizme yöneldiler. D2 yetki belgesine sahip olan bin 394 şirket ve 26 bin otobüs var.

'Artık taksici mantığı var' Yüksek ÖTV'li mazotun, özellikle D1 belgeli zaman tarifesine bağlı olan firmaları etkilediğini ifade eden TOFED Başkanı Mehmet Erdoğan, D2 belgesine geçişler ile ilgili şöyle konuştu: "Biz belli bir saat aralığına göre hareket etmek zorundayız. Örneğin akşam 7'de Kayseri'ye sefer açtınız. Listede 5 kişi var. Daha yola çıkamadan kağıt üstünde bin lira zararı görerek yola çıkıyorsunuz. İki seçeneğiniz var ya seferi iptal edeceksiniz ya da yolcunuzu yan firmaya vereceksiniz. Bu da firmanızın ticari sonu demektir. Bayramlarda, yaz döneminde, yılbaşlarında, hafta sonlarında yoğunlukla birlikte yılda toplamda 4-5 ay iş sezonu oluyor. Burada kazandıklarınız ve diğer aylardaki zararlarınızla birlikte bütün bir seneyi idare ettirmeniz gerekiyor. Buna dayanamayan küçük işletmeler D2 belgesine geçiyorlar. Çünkü firma işi aldığında hareket etmek istiyor. Taksici mantığı gibi. Ya da kamyoncu mantığıyla hareket ediyor. Kamyoncu boş dolaşıp da yük arar mı, maliyetini hesaplar, üstüne karını koyar ve böyle hareket eder. Zararına gitmez. D2'de böyle." 'Yöresel firmalar büyük firmaların altında çalışıyor' Büyük firmalar, yöresel, yani Anadolu'ya sefer yapan küçük firmaları topluyor. Şirketler maliyet baskısı altındaki işletmelerini kapatmak yerine büyük kurumsal şirketlerin altına giriyor.

Erdoğan, "Örneğin Niğde'de 10 otobüsle çalışan bir firma İstanbul'a geldiğinde yolcusunu İstanbul'a indirdi diyelim. Servisle yolcusunu evlerine bırakması gerekiyor. Ayrıca o semtlerde biletlerini sattırması lazım. Dolayısıyla, kendi imkanı olmadığı için büyük firmaların altyapısından yararlanıyor. Pamukkale'de, Kamil Koç'ta, Ulusoy'da bu durum vardır" diye konuştu.

'Otobüsçüler yoluna devam edecek' Erdoğan, sektörün gelişimi hakkında da şunları söyledi: "Neredeyse bütün otobüslerde özellikle uzun yollarda koltuk arkası televizyon var. Bu da doyum noktasına bile geldi. Artık uzun mesafelerde otobüs işletmeciliği yapmak gerçekten zor. Doğru, 6-7 saatin üzerindeki yolculuklarda insanlar sıkılıyor, yoruluyor olabilir. Ama Trabzon'dan Antalya'ya kim çalışacak? Samsun'dan Diyarbakır'a kim götürecek, Diyarbakır'dan Adana'ya kim inecek? Buralara hızlı tren yapma şansınız yok. Dolasıyla yine otobüs işletmeciliği kalacak hem de büyüyerek kalacak. Bunu son 5 yılda da taşınan yolcu sayılarındaki yüzde 10-15'in üzerinde bir artıştan da görüyoruz. Cirolar da arttı. Bizim hem fiyat hem de servis ağımızın çok geniş olması en büyük avantajımız.

Uçak şirketleri halka haksızlık ediyor. Yolcu sayısı 50 milyonlara ulaşmış, fert başına gelir arttı. Zaman çok önemli, ülke büyüyor ama... Bu rüzgarın böyle gitmeyeceği kesin. Siste, buzda, karda, uçaklar kalkmadığında yine insanları yine otobüsçüler taşıyacak. Genel olarak uzun yol seferlerinde azalma fakat orta ve kısa mesafeli seferlerde artış bekleyebiliriz.



 

Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 21 Kasım 2024
İmsak 06:22
Güneş 07:52
Öğle 12:55
İkindi 15:25
Akşam 17:48
Yatsı 19:12
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 11 31
2. Fenerbahçe 11 26
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 12 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 11 16
9. Kasımpasa 12 14
10. Konyaspor 12 14
11. Antalyaspor 12 14
12. Rizespor 11 13
13. Trabzonspor 11 12
14. Gaziantep FK 11 12
15. Kayserispor 11 12
16. Bodrumspor 12 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Ankaragücü 12 19
7. Ahlatçı Çorum FK 12 19
8. Boluspor 12 18
9. Şanlıurfaspor 12 18
10. Manisa FK 12 17
11. Esenler Erokspor 12 17
12. Ümraniye 12 17
13. Pendikspor 12 17
14. Keçiörengücü 12 15
15. Gençlerbirliği 12 15
16. İstanbulspor 12 14
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 12 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 11 23
3. Chelsea 11 19
4. Arsenal 11 19
5. Nottingham Forest 11 19
6. Brighton 11 19
7. Fulham 11 18
8. Newcastle 11 18
9. Aston Villa 11 18
10. Tottenham 11 16
11. Brentford 11 16
12. Bournemouth 11 15
13. M. United 11 15
14. West Ham United 11 12
15. Leicester City 11 10
16. Everton 11 10
17. Ipswich Town 11 8
18. Crystal Palace 11 7
19. Wolves 11 6
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Real Madrid 12 27
3. Atletico Madrid 13 26
4. Villarreal 12 24
5. Osasuna 13 21
6. Athletic Bilbao 13 20
7. Real Betis 13 20
8. Real Sociedad 13 18
9. Mallorca 13 18
10. Girona 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Deportivo Alaves 13 13
16. Las Palmas 13 12
17. Getafe 13 10
18. Espanyol 12 10
19. Real Valladolid 13 9
20. Valencia 11 7