Motorindeki artışın gerçek sebebi..

Motorin fiyatları benzinden iki kat fazla zamlandı. Peki bunun sebebi ne?

Manşet 22.10.2013, 09:20 22.10.2013, 09:34 Emre
Motorindeki artışın gerçek sebebi..

 Türkiye’de 2.3 milyon dizel otomobilin sahibi bu sorunun yanıtını merak ediyor: “Motorin fiyatları neden artıyor, artmaya devam edecek mi?” 

Sektör yetkililerine göre, bu artışın arkasında da ABD’deki kaya gazı devrimi var. ABD, Avrupa’dan artık daha azbenzin ithal ettiği için, benzin fiyatı düşerken, Türkiye’nin de içinde bulunduğu Akdeniz piyasasında benzinle motorin arasındaki makas daralıyor.

ANADOLU Ajansı’nın önceki gün yayınladığı haberde, mazotun litre fiyatının geçtiğimiz yıla göre yüzde 11.1 arttığı, benzin ile olan farkın 36 kuruşa kadar indiği kaydedildi.

Geçtiğimiz yıl eylül ayında motorine yapılan ÖTV düzenlemesinin de yüzde 11’lik artıştaetkili olduğu ifade edilirken, yılbaşından bu yana ise motorinin fiyatının benzinin iki katı arttığı görülüyor. 

Buna göre, benzinin pompa fiyatı yılbaşında 4.65 lirayken, bugün 4.79 liraya yükseldi. 
Böylece benzinde yılbaşından bu yana 14 kuruş, yani yüzde 3’lük fiyat artışı oldu. 

Hürriyet Gazetesi'nin haberine göre sektördeki hâkim görüşe göre, tüketicilerin cebini yakan bu artışın arkasından da “kaya gazı devrimi” çıktı.

YİNE Mİ KAYA GAZI

Motorinde son dönemde gözlenen artışın daha çok uluslararası piyasalardaki ürün fiyatlarıyla alakalı olduğu ifade edilirken, Türkiye’nin içinde olduğu Akdeniz piyasasında dabenzin ve motorin fiyatları arasındaki makasın daraldığı görülüyor.

Petrol Piyasası Kanunu’na göre Türkiye’deki akaryakıt fiyatlarının, en yakın uluslararası piyasa konumundaki Akdeniz Çanağı ülkeleriyle uyumlu olması gerekiyor. Bir sektör yetkilisi, kaya petrolü sayesinde ABD’nin benzin ithalatçısı konumundan neredeyse çıkmak üzere olduğunu vurgulayarak, şöyle konuştu:

-“Avrupa ve Akdeniz piyasasına baktığınız zaman bu coğrafya motorini kıt, benzini fazla olan bir coğrafya. Türkiye dâhil olmak üzere Avrupa, motorin ithal ediyor, benzin ihraç etmeye çalışıyor. Avrupa’nın benzin fazlası, motorin açığı var. Benzin fazlasını ağırlıklı Kuzey Amerika’ya gönderiyor.

Motorin açığını ağırlıklı Rusya ve Hindistan’dan ithal ediyor. Benzin fiyatları açısından Amerika’nın talebi belirleyici oluyor. Motorin fiyatları açısından Avrupa ve Türkiye’nin talebi belirleyici oluyor. Motorin talebi Avrupa coğrafyasında az miktarda artıyor, Amerika’nın benzin ithalatında ise azalma var.”

TON BAŞI FARK 21 LİRA

Diğer bir sektör yetkilisi ise yılbaşında Akdeniz piyasasında benzinin fiyatının 1751 TL/ ton,motorin fiyatının ise 1704 TL/ton olduğunu kaydederek, yılbaşında Akdeniz piyasasındabenzin ve motorin arasında ton başına 47 liralık fark olduğunu söyledi. Buna karşın, bugüne baktığımızda benzinin fiyatı 1913 TL/ton iken, motorinin fiyatı 1891 TL/ton. Yani aradaki fark ton başına 21 liraya düşmüş durumda.

MOTORİNDEKİ FİYAT ARTIŞI SÜRER Mİ?

SEKTÖR yetkilileri, benzin ile motorin arasındaki makasın kapanma eğiliminin devam edip etmeyeceği konusunda, şu anda yeterli veri olmadığını, önümüzdeki günlerdeki dengelere bağlı olarak gelişmelerin izlenmesi gerektiğini söylüyor. Bir sektör yetkilisi şunları söyledi:

-“Dünya piyasalarında motorine bir kayış var, talebin fazla olmasından ve rafinerilerin belli bir kapasitesi olmasından dolayı arz tarafı belirli iken, talep tarafında artış olunca, motorinde piyasa dinamiklerinin dışında bir artış oluyor.

Artı Avrupa motorini ısıtma amaçlı kullanıyor. Türkiye’de de ağırlıklı motorine yönelme var. Gelecekte ne olur? Biraz konjonktürel de olabilir.”

VERGİ EŞİTLENİRSE BENZİN DAHA UCUZ OLACAK

TÜPRAŞ’ın rafineri satış fiyatları incelendiğinde, benzinin yılbaşındaki rafineri çıkış fiyatının 1.36 lira, bugün ise 1.47 lira olduğu görülüyor. Motorinin rafineri çıkış, yani vergisiz fiyatı ise yılbaşında 1.44 lirayken, bugün 1.65’e yükseldi. Bu fiyatlara bakıldığı zaman, benzinin rafineri çıkış fiyatı bugün itibariyle motorine göre 18 kuruş daha ucuz.

Ancak vergiler eklendiğinde benzinin üzerinde litre başına 2.18 lira, motorinin üzerinde ise litre başına 1.60 liralık ÖTV var. Yani litre başına benzine 58 kuruş daha fazla ÖTV uygulanıyor.

Bu verilere göre, rafineriden çıkış fiyatı motorine göre daha ucuz olan benzin, üzerindeki yüksek vergi nedeniyle pompada çok daha pahalı hale geliyor. Bugünkü fiyatlar ile bakıldığında, bütün vergilerin eşitlenmesi durumunda benzin, pompada motorinden daha ucuz hale geliyor.

Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 21 Kasım 2024
İmsak 06:22
Güneş 07:52
Öğle 12:55
İkindi 15:25
Akşam 17:48
Yatsı 19:12
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 11 31
2. Fenerbahçe 11 26
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 12 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 11 16
9. Kasımpasa 12 14
10. Konyaspor 12 14
11. Antalyaspor 12 14
12. Rizespor 11 13
13. Trabzonspor 11 12
14. Gaziantep FK 11 12
15. Kayserispor 11 12
16. Bodrumspor 12 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Ankaragücü 12 19
7. Ahlatçı Çorum FK 12 19
8. Boluspor 12 18
9. Şanlıurfaspor 12 18
10. Manisa FK 12 17
11. Esenler Erokspor 12 17
12. Ümraniye 12 17
13. Pendikspor 12 17
14. Keçiörengücü 12 15
15. Gençlerbirliği 12 15
16. İstanbulspor 12 14
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 12 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 11 23
3. Chelsea 11 19
4. Arsenal 11 19
5. Nottingham Forest 11 19
6. Brighton 11 19
7. Fulham 11 18
8. Newcastle 11 18
9. Aston Villa 11 18
10. Tottenham 11 16
11. Brentford 11 16
12. Bournemouth 11 15
13. M. United 11 15
14. West Ham United 11 12
15. Leicester City 11 10
16. Everton 11 10
17. Ipswich Town 11 8
18. Crystal Palace 11 7
19. Wolves 11 6
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Real Madrid 12 27
3. Atletico Madrid 13 26
4. Villarreal 12 24
5. Osasuna 13 21
6. Athletic Bilbao 13 20
7. Real Betis 13 20
8. Real Sociedad 13 18
9. Mallorca 13 18
10. Girona 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Deportivo Alaves 13 13
16. Las Palmas 13 12
17. Getafe 13 10
18. Espanyol 12 10
19. Real Valladolid 13 9
20. Valencia 11 7