Özür sonrası 6 maddelik yol haritası

Türkiye-İsrail ilişkileri İsrail'in özür dilemesinden sonra yeni bir boyut kazandı. İşte özür sonrası izlenecek 6 maddelik yol haritası.

Manşet 28.03.2013, 13:27 28.03.2013, 13:33
Özür sonrası 6 maddelik yol haritası

 İsrail'in eski Ankara Büyükelçisi Alon Liel, "özür" sonrası Türk-İsrail ilişkilerinde yeni bir dönem başladığını ancak iki ülke ilişkilerinin normalleşmesinin pek kolay olmayacağını belirtti.

İsrail gazetesi Haaretz'e bir makale yazan Alon Liel, Türk-İsrail ilişkilerinde 6 maddelik bir "yol haritası" ortaya koydu.

TAZMİNAT: Türkiye iki ülke ilişkilerinde deneyimli ve İsrail'i yakından tanıyan Feridun Sinirlioğlu'nu ortak komisyonda Türk tarafını temsil edecek başkan olarak atayarak, bu konuda zaman kaybetmek istemediğini gösterdi. İsrail, Başbakan Netanyahu'ya yakın bir ismi komisyon başkanı olarak seçerse, büyük bir hata yapar. İsrail bu göreve Dışişleri Bakanlığı müsteşarlarından Rafael Barak'ı atamalı. Tazminat konusu "diplomatik akıl" elden bırakılmadan ticari bir anlaşma mantığıyla çözülmeli.

BÜYÜKELÇİLERİN ATANMASI: Türk-İsrail ilişkilerinin normalleşmesinde ikinci adım büyükelçilerin atanması olmalı. Ankara ve Tel Aviv, atayacakları büyükelçileri en tecrübeli 5 diplomatları arasından seçmeli. Türk Dışişleri Bakanlığı'nın siyasi konjektüre göre atama geleneği yok ancak yeni Ankara büyükelçisini seçerken, siyasi dengeleri göz önünde bulundurmalı. İki ülkedeki siyasi liderlerin egolarının, ilişkilere yeterince zarar verdiği göz önünde bulundurularak, profesyonel, tecrübeli ve cesaretli diplomatlar elçi olarak görevlendirilmeli.

Tel Aviv'in yeni Ankara büyükelçisi, İslam dünyasında İsrail'in yeni yüzü olmalı. Ankara da, İsrail ve belki de Yahudi dünyasında en fazla "nefret" edilen lider olan Türkiye Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bu imajını düzeltecek bir diplomatı büyükelçi olarak atamalı. İsrail, 2002 yılından bu yana Ankara'da oluşan yeni oluşumu hiçbir şekilde anlamadı.

SİYASİ DİYALOG: Büyükelçilerin karşılıklı atanmasından sonra bir sonraki adım siyasi diyalog olmalı. ABD Başkanı Barack Obama'nın yaptığı gibi Türkler, Filistin sorununa yoğunlaşmak istiyor, Başbakan Netanyahu da bunu fırsat olarak kullanmalı ve siyasi önceliği olarak "İran"ı öne çıkarmalı. Türk-İsrail ilişkileri tabii ki, bölgedeki gelişmelerden etkileniyor. Türkiye, Gazze'deki ablukanın sona ermesi için büyük baskı yapacak. Hamas'ın Erdoğan'ın AK Partisi'nin "genç ve gözde kardeşi" olduğu unutulmamalı.

Türkiye, Filistin sorununun çözümüne Hamas'ın dahil edilmesini ve kendisine de arabulucu rolü isteyebilir. Hatta Kürtlerle yaptıkları görüşmeleri, Filistin sorununun çözümünde örnek olarak takip edilmesini talep edebilirler. PKK lideri Abdullah Öcalan örneğini izleyerek, İsrail'de hapiste bulunan Fatah lideri Mervan Barguti ile görüşmemizi isteyebilirler.

İsrail bu istekleri reddederken, hoş olmayan bir dil de kullanabilir. Erdoğan'ın Netanyahu ve Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman'ın güvenini kazanması için daha uzun bir yol var. Türkiye, iyi niyet gösterisi olarak İsrail'den biran önce Filistinlilerle görüşme masasına dönmesini talep edebilir. İsrail ise, görüşmeleri hemen başlatmak istediğini ancak karşısında "karalı" bir partner bulamadığını öne sürecek. Türkiye Filistin tarafında "kararlı" bir partner olmadığını fark edecek ancak yine de Tel Aviv'e baskıya devam edecek. Kısa vadede bu alanda bir başarı sağlanamayacak.

İRAN'IN NÜKLEER SİLAH PROGRAMI: İsrail'e ilişkilere nereden başlandığı sorulsa bu İran'ın nükleer programı olurdu. İsrail, Türkiye'yi İran tehdidi konusunda ikna etmeye çalışacak. Ancak bu boşa bir çaba olacak. Türkiye'nin gerçekte nükleer bir İran'dan korkusu yok. Ankara'nın korkusu daha çok terörist ve radikal bir İran. Türkiye, nükleer silah sahibi olacak bir İran'dan çekinmediği gibi, nükleer programı konusunda Tahran'ın dile getirdiklerine inanmaya daha meyilli.

Tel Aviv'in bu konuda Ankara'yı ikna etmesi ve olası bir askeri saldırıda Türk hava sahasının kullanılması zor görünüyor. Bu alanda başarı sağlanma şansı çok sınırlı.

SURİYE: Türk-İsrail ilişkilerinde önemli bir gündem maddesi de Suriye olacak. İsrail, Suriye'nin kimyasal silahlarına dikkat çekecek ve Suriye'deki silahların güvende olmadığını belirtecek. Türkler ise Esad'ı iktidardan indirmek için İsrail ve tüm Ortadoğu için büyük bir tehlike olduğu tezini savunacak. Ankara, Suriye'deki kimyasal silahları bir tehlike olarak fazla ciddiye almadığını gösterirse, İsrail bu konuda da hayal kırıklığı yaşayabilir. Türkiye, İsrail'in Suriyeli sığınmacılara insani yardım yapması konusunda da istekli olmayabilir. Türkiye, Esad'ın iktidardan uzaklaştırılması için İsrail'den yardım talebinde bulunacak ancak Tel Aviv de, Suriye'deki iç savaşa karışmak istemediği gerekçesiyle bu talebi geri çevirecek. Bu alanda sürdürülecek görüşmelerde de kısmi bir başarı sağlanacak.

AKDENİZ'DEKİ DOĞALGAZ: Türk-İsrail ilişkilerinde bir diğer önemli madde ise Akdeniz'deki doğalgaz olacak. Türkiye, İsrail'in Kıbrıs Rum kesimiyle yaptığı doğalgaz anlaşmalarını iptal etmesini talep edecek. İsrail söz konusu anlaşmaları iptal karşılığında Türkiye'den ekonomik ödünlerde bulunacak. Türkiye, İsrail'in Akdeniz'de çıkardığı tüm gazı satın almaya hazır olduğunu bildirecek. İsrail ise, söz konusu gaza iç piyasada ihtiyaç duyduğunu belirterek, ihracatın ancak Rum kesiminde bulunan gazla anlamlı olduğunu öne sürecek. Türkiye, Rum kesimiyle diplomatik ilişkileri bulunmadığını gerekçe göstererek, bu talebi geri çevirecek. Türkiye-İsrail ilişkileri burada da bir çıkmaz sokakla karşılaşabilir.

'NEDİME ABD'YE İHTİYAÇ VAR'

İsrail eski Ankara Büyükelçisi Alon Liel, Türk-İsrail ilişkilerinde yeni bir döneme girilmesi ve başarı sağlanması için ABD, yani Obama'nın refakatine ihtiyaç duyulduğunu ileri sürdü. Liel, "Nedime ABD, yeni çift ilk çocuklarını dünyaya getirene kadar eşlik etmeli" dedi.

#en son haber #haber #son dakika #türkiye #israil #özür #6 madde
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 21 Kasım 2024
İmsak 06:22
Güneş 07:52
Öğle 12:55
İkindi 15:25
Akşam 17:48
Yatsı 19:12
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 11 31
2. Fenerbahçe 11 26
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 12 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 11 16
9. Kasımpasa 12 14
10. Konyaspor 12 14
11. Antalyaspor 12 14
12. Rizespor 11 13
13. Trabzonspor 11 12
14. Gaziantep FK 11 12
15. Kayserispor 11 12
16. Bodrumspor 12 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Ankaragücü 12 19
7. Ahlatçı Çorum FK 12 19
8. Boluspor 12 18
9. Şanlıurfaspor 12 18
10. Manisa FK 12 17
11. Esenler Erokspor 12 17
12. Ümraniye 12 17
13. Pendikspor 12 17
14. Keçiörengücü 12 15
15. Gençlerbirliği 12 15
16. İstanbulspor 12 14
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 12 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 11 23
3. Chelsea 11 19
4. Arsenal 11 19
5. Nottingham Forest 11 19
6. Brighton 11 19
7. Fulham 11 18
8. Newcastle 11 18
9. Aston Villa 11 18
10. Tottenham 11 16
11. Brentford 11 16
12. Bournemouth 11 15
13. M. United 11 15
14. West Ham United 11 12
15. Leicester City 11 10
16. Everton 11 10
17. Ipswich Town 11 8
18. Crystal Palace 11 7
19. Wolves 11 6
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Real Madrid 12 27
3. Atletico Madrid 13 26
4. Villarreal 12 24
5. Osasuna 13 21
6. Athletic Bilbao 13 20
7. Real Betis 13 20
8. Real Sociedad 13 18
9. Mallorca 13 18
10. Girona 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Deportivo Alaves 13 13
16. Las Palmas 13 12
17. Getafe 13 10
18. Espanyol 12 10
19. Real Valladolid 13 9
20. Valencia 11 7