Bel fıtığında doğru bilinen yanlışlar

Hisar Intercontinental Hospital Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı Prof. Dr. Lütfiye Müslümanoğlu ile bel fıtığında fizik tedavinin yeri ve bel fıtığı tedavisinde doğru bilinen yanlışları sorduk…

Bel fıtığı tedavisinde fizik tedavinin yeri nedir?

Bel fıtığının tedavisinde çeşitli yöntemler kullanılabilir. Öncelikle bel fıtığı tespit edildiğinde hastaya iyileşmeye katkıda bulunacak ilaçlar verilir. Olayın başlangıç aşamasında, yani AKUT dönemde istirahat ile birlikte ödemi azaltıcı ilaçlara başlanır. İlk günlerde istirahatla birlikte 20 dakika sürecek ve 2 saat ara ile günde evde birkaç kere yapılabilecek soğuk uygulaması ön fizik tedavi uygulaması yerine geçecektir. Akut dönemin arkasından hasta evde sıcak uygulamalara başlayabilir veya soğuk uygulamaya da devam edebilir. Başlangıç tedavisinin arkasından hastada yeterli iyileşme olmadıysa daha geniş fizik tedavi yöntemlerinin kullanıldığı tedavi aşamasına geçilir. Bel fıtığının başlamasının ardından ilk günleri atlattıktan sonra fizik tedavi hastanın iyileşmesine katkıda bulunacak bir tedavi yöntem grubudur.

Bel fıtığında doğru bilinen yanlışlar nelerdir?

• Bel fıtığı sadece ameliyatla geçer.
• Bel fıtığı iyileşmez.
• Bel fıtığı kilolu kimselerde daha çok olur.
• Bel fıtığı olduğunda fazla hareket etmemek gerekir. Devamlı istirahat edilmelidir.
• Bel fıtığında sürekli korse kullanmalıdır.
• Bel fıtığına alabalık iyi gelir.
• Bel fıtığına bel çektirme, bardak çekme iyi gelir. Gibi benzeri düşünceler doğru sanılan yanlışlardır.

Bel çektirme, bardak çekmek gibi uygulamalar ne kadar doğrudur?

Bel çektirme yöntemi, hastanın fıtığının ne durumda olduğunu bilmeyen ve bunun araştırmasını yapmayan herhangi bir kişiye, yani hekim olmayan kişilere yaptırılmamalıdır. Bel çekme, fizik tedavi yöntemleri içinde traksiyon cihazı olarak elimiz altında olan bir cihazdır. Ancak bu cihaz bile tetkik sonucuna göre uygun bel fıtıklarında kullanılır. Hastada bel kayması, ileri derecede kemik erimesi, sinirin üzerine ileri derecede bası yapan bir fıtığın olmadığına emin olduktan sonra uygulanır.

Bardak çekmek, evdeki bireylerden biri tarafından sadece kas spazmı varsa onu çözmeye yardımcı olması amacı ile yapılabilir. Bel fıtığının iyileşmesine değil, onun neden olduğu kas spazmının yarattığı Ağrıyı azaltmaya faydası olabilir. Fizik tedavi araçları içinde bizimde bardak çekmeye benzer etki ile birlikte daha fonksiyonlu olan vakumlu aletlerimiz var, onları zamanı geldiğinde zaten kullanılmaktayız.

Fizik tedavi sırasında ağrı olur mu?

Fizik tedavinin başlangıcında bazı hastalar ağrılarının arttığını ifade ederler. Ancak bunun bilimsel bir dayanağı yoktur. Hastanın durumunda o sırada biraz değişiklik olmuş; ödem ve enflamasyonu artmış olabilir. Bu bir süreçtir, sabırla tedaviye devam edildiğinde hem verilen ilaçların hem de fizik tedavinin etkisi yavaş yavaş kendini gösterecektir. Ağrı artışı olduğunda muhakkak hastanın tekrar değerlendirilmesi gerekir.

Fizik tedavinin etkisi ne kadar sürede belli olur? Ağrılar devam etse de tedaviye devam edilmeli midir?

Fizik tedavinin etkisi 1 haftadan sonra kendini gösterecektir. 2 hafta içinde ağrıların azalmaya başlaması gerekir. Ağrı gittikçe artıyorsa hastanın muhakkak tekrar değerlendirilmesi ve ona göre tedaviye devam edip etmemek konusunda karar verilmesi gerekir.

Tedavi nasıl yapılır?

Fizik tedavi yöntemi kombine uygulanan bir yöntemidir. Hastaya bir seri olarak sıcak veya soğuk uygulama ile başlanıp, ödem ve spazmı çözüp, kanlanmayı, dokunun beslenmesini artıracak ajanlarla devam edilir. Ağrılar azaldıktan sonra, hastaya korunma yöntemlerinin, kasları kuvvetlendirme egzersizlerinin öğretilmesi gerekir. Ayrıca hastanın tedavisi bitip iyileşmesi olduktan sonra da spora teşvik edilmesi, karın ve sırt kasları kuvvetlendirilerek doğal korse oluşturması sağlanmaya çalışılır.

Hangi egzersizler uygundur? Hangi egzersizler uygun değildir?

Karın ve sırt kaslarını kuvvetlendirecek, kas kısalmalarını geri çevirecek germe egzersizleri en uygun egzersizlerdir. Spor olarak hastalara yüzme, yürüyüş, bisiklete binme ve pilates önerilebilir.