Corona Virüsü - Koronavirüs'ün Bulaştığı Nasıl Anlaşılır?

BİRİNCİ YÖNTEM: BELİRTİLERE KARŞI UYANIK OLMAK

1) Öksürük gibi solunum yolu belirtilerini kontrol et!
Koronavirüs bir solunum yolu enfeksiyonu olduğu için, balgamlı ya da balgamsız öksürük sık görülen bir belirtidir. Ama, öksürük alerjilerin ya da başka bir solunum yolu enfeksiyonunun belirtisi de olabilir, o yüzden endişelenmemeye çalış. Öksürüğünün koronavirüsten kaynaklanabileceğini düşünüyorsan doktorunu ara.

• Hasta birinin yanında bulunup bulunmadığını düşün. Bulunduysan büyük ihtimalle bir hastalık kapmışsındır. Bu insanlar net bir şekilde hastaysa her şeyden önce onlardan uzak durmaya çalış.
• Öksürüyorsan bağışıklık sistemi zayıflamış ya da komplikasyonlar açısından yüksek risk altında olan kişilerden örneğin 65 yaş üstündekilerden, yeni doğanlardan ve çocuklardan, hamile kadınlardan ve bağışıklık sistemini baskılayan ilaçlar kullananlardan uzak dur.

2) Ateşin olup olmadığını anlamak için vücut ısını ölç!
Ateş, koronavirüsün sık görülen bir belirtisi olduğu için, virüsü kaptığından endişe ediyorsan daima ateşini ölç. 38°C’nin üzerindeki bir ateş koronavirüs ya da başka bir enfeksiyon kaptığının bir işareti olabilir. Ateşin varsa belirtilerini anlatmak için doktorunu ara.

• Ateşin varsa büyük ihtimalle hastalık bulaştırabilirsin, o yüzden diğer insanlarla temas etmekten kaçın.

3) Solunum problemlerin ya da nefes darlığın varsa tıbbi yardım al!
Koronavirüs her zaman ciddi bir belirti olan solunum güçlüğüne neden olabilir. Nefes almakta güçlük çekiyorsan hemen doktorunla bağlantı kur ya da acil tıbbi yardım al. Koronavirüs gibi ciddi bir enfeksiyonun olabilir.

• Solunum problemleri için ek tedavilere ihtiyacın olabilir, o yüzden nefes darlığı için her zaman doktoruna danış.

İpucu: 2019’da Çin’de başlayan COVID-19 salgını bazı hastalarda zatürreye yol açıyor, o yüzden solunum problemleri yaşıyorsan doktorunla bağlantı kurmaktan çekinme.

4) Boğaz ağrısının ve burun akmasının başka bir enfeksiyonun işaretleri olduğunu bil!
Koronavirüs bir solunum yolu enfeksiyonu olsa da çoğunlukla boğaz ağrısına ya da burun akmasına neden olmaz. En sık görülen belirtileri öksürük, ateş ve nefes darlığıdır. Bir solunum yolu enfeksiyonunun diğer belirtileri büyük ihtimalle nezle ya da grip gibi başka bir hastalığın olduğuna işaret eder. Emin olmak için doktoruna danış.

• Kendini hasta hissediyorsan koronavirüsten endişe ediyor olman anlaşılır bir şey. Ama, ateş, öksürük ve nefes darlığından başka belirtilerin varsa büyük ihtimalle endişe etmene gerek yok.

İKİNCİ YÖNTEM: RESMİ OLARAK TEŞHİS ETMEK

1) Koronavirüs taşıdığından şüpheleniyorsan doktorunu ara!
Doktoruna belirtiler gösterdiğini anlat ve muayene için gelmene gerek olup olmadığını sor. Doktorun evde kalıp dinlenmeni tavsiye edebilir. Ama tahlil yaptırmak ve enfeksiyonu doğrulamak için gelmeni de isteyebilir. İyileşebilmek ve enfeksiyonu yayma riskini azaltmak için doktorunun talimatlarına uy.

• Koronavirüs için ilaç olmadığını aklında bulundur, o yüzden doktorun tedavi için sana ilaç yazamaz.

İpucu: Son zamanlarda özellikle Çin’e, Güney Kore’ye, İtalya’ya, İran’a ya da Japonya’ya) seyahat ettiysen, hasta biriyle ya da hayvanlarla temas ettiysen bunu doktoruna söyle. Bu bilgiler, doktorunun bu belirtilere koronavirüsün yol açıp açmadığını belirlemesine yardım edebilir.

2) Doktorun tavsiye ederse tahlil yaptır!
Doktorun enfeksiyonu saptamak için bir çubukla burnundan mukus örneği alabilir ya da kan tahlili yapabilir. Bunlar doktorun diğer enfeksiyonları elemesine ve muhtemelen koronavirüsü doğrulamasına yardım eder. Doktorunun doğru bir teşhis yapabilmesi için burnundan örnek almasına ya da senden kan almasına izin ver.

• Burnundan örnek alınması ya da kan vermek canını yakmaz ama biraz rahatsızlık hissedebilirsin.

Biliyor muydun? Doktorun normalde seni tek başına bir odaya alacak ve hastalığın için test yapılıp takip altına alınırken hemen Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ni haberdar edecektir. COVID-19 taşıdığından şüphelenirse Amerika Birleşik Devletleri’ndeysen tahlil sonuçlarını Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne, Amerika Birleşik Devletleri’nde değilsen senin ülkenin toplum sağlık örgütüne gönderecektir. Amerika Birleşik Devletleri’ndeysen şu anda koronavirüsün bu suşu için teşhis testleri sadece Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi tarafından yapılabiliyor.

Ayrıca: Türkiye'de; Corona Virüsü Testi Nasıl Yapılıyor? Hangi Hastaneler Corona Testi Yapıyor? Corona Testi Ücreti Ne Kadar? Başlıklı Makalemize Buradan bakabilirsiniz!

3) Nefes darlığı yaşıyorsan hemen acil tıbbi yardım al!
Endişelenmemeye çalış ama ciddi bir koronavirüs enfeksiyonu, zatürre gibi ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Nefes darlığı çekiyorsan hemen doktora ya da acil servise git. Yalnızsan buralara güvenli bir şekilde gidebilmek için yardım iste.

• Nefes alma sorunları, komplikasyonlar yaşadığının bir işareti olabilir ve doktorun iyileşmen için gereken tedaviyi görmende sana yardım edebilir.

ÜÇÜNCÜ YÖNTEM: KORONAVİRÜSÜ TEDAVİ ETMEK

1) Başkalarını enfekte etme riskine girmemek için evde kal!
Solunum yolu enfeksiyonu belirtilerin varsa hastalığı bulaştırma ihtimalin olduğundan, kendini hasta hissettiğin sürece evden çıkma. İyileşme sürecinde evde rahat et. Ek olarak, insanlara hasta olduğunu söyle ki seni ziyarete gelmesinler.

• Doktora gidersen virüsün yayılmasını önlemek için bir maske tak.
• Doktoruna, normal rutinine dönmenin ne zaman güvenli olacağını sor. 14 güne kadar hastalık bulaştırabilirsin.

Ayrıca; Corona Virüsü - Koronavirüsten Nasıl Korunulur? Başlıklı Makalemizi Buradan Okuyabilirsiniz!

2) Vücudunun iyileşebilmesi için dinlen!
Kendin için yapabileceğin en iyi şey, vücudun enfeksiyonla savaşırken dinlenip rahatlamaktır. Vücudunun üst kısmını yastıklarla destekleyerek yatağa ya da divana uzan. Üşüme ihtimaline karşı da yanında bir battaniye bulundur.

• Üst gövdeni yüksekte tutmak, öksürük nöbetlerini engellemeye yardım eder. Yeterince yastığın yoksa, kendini yükseltmek için katlanmış battaniyeler ya da havlular kullan.

3) Reçetesiz ağrı kesici ve ateş düşürücüler al!
Koronavirüs sıklıkla vücut ağrılarına ve ateşe yol açar. Neyse ki ibuprofen (Advil, Motrin), naproksen (Aleve) ya da parasetamol (Tylol Hot) gibi reçetesiz ilaçların faydası olur. Reçetesiz ağrı kesici almanın senin için güvenli olduğundan emin olmak için doktoruna sor. Sonra ilacı talimatlara uygun bir şekilde al.

• Çocuklara ya da 18 yaşın altındaki ergenlere aspirin verme çünkü bu, potansiyel olarak ölümcül olan Reye Sendromu adlı hastalığa neden olabilir.
• Kendini daha iyi hissetmesen bile talimatlarda güvenli olduğu belirtilen dozajı aşma.

4) Boğazını ve solunum yollarını rahatlatmak için bir nem aygıtı kullan!
Büyük ihtimalle mukus akıntısı olacaktır; bu durumda bir hava nemlendiricinin faydası olabilir. Hava nemlendiriciden yayılan buğu, boğazını ve solunum yollarını nemlendirecek ve bu da balgamını seyreltmeye yardımcı olacaktır.

• Hava nemlendiriciyi güvenli bir şekilde kullanmak için talimatlara uy.
• Tekrar kullanmadan önce nem aygıtını sabun ve suyla iyice yıka ki içinde kazara küf oluşmasın.

5) Vücudunun iyileşmesine yardım etmek için bol sıvı tüket!
Sıvılar vücudunun enfeksiyonla savaşmasına ve balgamını seyreltmeye yardım eder. Vücudunun susuz kalmaması için su, sıcak su ya da çay iç. Ayrıca, sıvı alımını arttırmak için et suyu bazlı çorbalar iç.

• Ilık sıvılar en iyisidir ve boğaz ağrını azaltmaya da yardım edebilir. Sıcak suyu ya da çayı, limon sıkarak ya da bir kaşık bal katarak içmeyi dene.

İPUÇLARI

• Koronavirüsün kuluçka dönemi 2-14 gün sürdüğü için belirtileri muhtemelen enfekte olduktan hemen sonra fark etmeyeceksin.
• Dünyadaki havaalanları özellikle doğrulanmış koronavirüs vakaları olan ülkelerden gelen yolcuları belirtiler için taramaya başladı. Bu çabalar salgının yayılmasını azaltmaya yardımcı oluyor.

UYARILAR

• Koronavirüs ciddi komplikasyonlara yol açabilir, o yüzden nefes darlığı yaşıyorsan ya da durumunun kötüye gittiğini düşünüyorsan derhâl doktorunu ara.
• Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezi’ne göre, koronavirüs aktif olarak belirtiler göstermeyen kişiler tarafından bile bulaştırılabilir, o yüzden hasta kişilerin yanında bulunmuş insanlarla yakın temasa geçmeyi önlemek için ekstra dikkatli olmanın faydası olabilir.