Her gün iniyorlar!

Şırnak’ın Cudi Dağı etekleri... Uçsuz bucaksız bir coğrafyanın içinde alternatif bulamayan yerel halk, ekmeğini kelimenin tam anlamıyla taştan çıkarıyor.

Türkiye 07.07.2014, 09:40 12.01.2017, 17:38 Emre
Her gün iniyorlar!

Ruhsatsız işletilen ocaklarda günlüğü 50 TL’ye çalışan 3 binin üzerinde işçi, kömür madeninde ölüme meydan okuyor. Çocukların da ‘elini taşın altına koyduğu’ ocakta 16 yaşındaki Y. anlatıyor: ‘Ne bir karpuz tarlası ne de bir inşaat alanı var çalışacak. Tehlikeli olduğunu biliyorum ama 12 nüfuslu aileme katkı yapmazsam geçinemeyiz’
 

Şırnak’ın Cudi Dağı eteklerindeki Kaçak maden ocakları 2 Ağustos 2013’te devlet tarafından kapatılmasına, elektriği bile kesilmesine rağmen faaliyetlerine devam ediyor.

Birçoğu ruhsatsız olan ocaklarda günlüğü 50 TL’ye çalışan 3 binin üzerindeki işçinin ne sosyal güvencesi ne de sağlıklı çalışma koşulları bulunuyor.

Kuyu sistemiyle çalışan ve 80 cm çapındaki borulardan yerin 150-200 metre altına ince bir halatla sarkan işçiler adeta ölüme meydan okuyor. Hiçbir önlemin alınmadığı tamamen ilkel şartlarda çalışan yüzü kömür karası işçilerin hangisine sorsanız “Burada ölmezsek dışarıda açlıktan öleceğiz!” yanıtını veriyor.
 
Milliyet, Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğü (TKİ) 1998’de özelleştirerek Şırnaklı işletmecilere devrettiği ve o tarihten bu yana resmi olmayan kayıtlara göre yaklaşık 200 işçinin öldüğü; Soma faciasından sonra da beş işçinin yaşamını yitirdiği kömür ocaklarına girdi. Soma faciasıyla yasa bürünen Türkiye henüz acısını unutmamışken Milliyet’in girdiği Cudi Dağı eteklerindeki maden ocaklarında çalışan işçilerin dramı ise yürek burkuyor.

Günlük 50 TL için
 

Günlük 50 TL kazanan işçiler ilk ölümcül tehlikeyi daha işe başlamadan yaşıyor. Madenciler, yaklaşık 80 cm çapındaki borulardan ince bir halata bağlanarak 150-200 metre aşağıya doğru sarkıp kömür kuyularına iniyor. Dar ve havasız olan borudan sağ salim inmeyi başaran işçiler içeride boğuk ve oksijensiz bir havayla karşılaşıyor.
 
Tamamen ilkel şartların hakim olduğu kuyularda can güvenliği adına tek bir önlem yok. Baretsiz, maskesiz çalışan işçilerin sarktıkları kuyuların ardından ulaştıkları galerilerin hiçbirinde tavan desteği bulunmuyor. Bu da her an göçük tehlikesini beraberinde getiriyor.

Gece çalışıyorlar

Faaliyetleri yasaklanması ve Ramazan nedeniyle gündüzleri çalışmayan işçiler iftardan sonra 21.00 sıralarında maden sahasına hareket ediyor. İşçiler yanlarında getirdikleri kumanyalarını da bir çuvalla kuyudan sarkıtıp Sabah 06.00’ya kadar çalışıyor. Havalandırması olmayan ve sauna sıcaklığındaki ocaklarda işçiler umursamadan piknik tüpü kullanıp çay demleyerek sigara içiyor.
 
Çocuk işçiler var
 
Şırnak’taki maden ocaklarında yerüstü ve yeraltında çocuk işçiler de dikkat çekiyor. Burada kaç çocuk işçi bulunduğu konusunda net bir bilgi bulunmuyor. Çocuk işçiler ailelerine katkı için tehlikeyi göze aldıklarını, yerüstünde çalışanlardan bazıları günlük 5, yeraltında çalışanlar da 30 TL kazanabildiklerini belirtiyor. 

 
16 yaşında madende!

Sayıları bilinmeyen çocuk işçilerden sadece biri olan 16 yaşındaki Y., çevredekilerin konuşmaması yönünde kaş göz işaretlerine kayıtsız kalamıyor ve soyadını bile vermiyor. Utana sıkıla konuşan Y., Milliyet’e şunları anlattı:
 

“8. sınıfı bitirdim. Öğretmen olmak istiyorum. Ama önce okulumu bitirmem gerekiyor. Yaz aylarında ocakta çalışarak aileme katkı sağlıyorum. Günde 30 TL civarında kazanıyorum. Ocaklarda çalışmaktan başka çaremiz yok. Ayakkabı boyasam günde bir çift ancak iş çıkar. Ne bir karpuz tarlası ne de inşaat alanı var çalışacak. Mecburen buraya geliyorum. Tehlikeli olduğunu biliyorum ama 12 nüfuslu aileme katkı yapmazsam geçinemeyiz.”
 
‘Bugün de ölmedik’
 
Ocakta saatler 24.00’ü gösterdiğinde 15 dakika çay molası veriliyor. Ortaya açılan yırtık bir halının üzerine ayakkabılarını çıkararak bağdaş kuranların arasında kendine yer bulan Y., büyük bir demlikle gelen çayını ve tulumba tatlısını alıp bir kenara çekiliyor. Sahuru kuyuda yapan işçiler günün ilk ışıklarıyla aynı halatla borudan yukarı çıkarak yüzlerine yerleşen, “Bugün de ölmedik” tebessümüyle evlerinin yolunu tutuyor

 

Kapısında ‘kapatılmıştır’ yazıyor

Halk arasında “Ahmak Tepesi” adı verilen Şırnak merkeze 10 km uzaklıktaki açık ve kapalı maden sahasında 62 kuyu ve 25 açık kömür işletmesi bulunuyor. Net olarak kaç işçinin çalıştığı bilinmeyen ocaklarda dönüşümlü olarak 3 binin üzerinde işçinin çalıştığı belirtiliyor.
 

Aslında kapalı
 
Madenin girişindeki bir tabelada “Çevre mevzuatı iş sağlığı ve güvenliği mevzuatı ile madencilik mevzuatına uyulmadığından dolayı saha uygun hale getirilene kadar üretime kapatılmıştır” diye bir uyarı yazısı bulunuyor.

Madenin yakınlarına kurulan çadırda bir araya gelerek örgütlenmeye çalışan ocak işletmecileri ve işçiler ise bu yazının ve uyarıların hiçbir işe yaramayacağını savunuyor.

‘Ailemize bakıyoruz’
 
Yüzleri kömür karası insanların hangisine sorsanız aynı yanıtı veriyor; “Ağabey, yoksuluz, paramız pulumuz yok, yiyeceğimiz yok. Burada ölmezsek dışarıda açlıktan öleceğiz! Burada olduğumuz sürece dışarıdaki ailemizi de bakıyoruz. En azından onlar yaşıyor, onların tehlikesi yok.”

Cezalara rağmen üretim devam etti

Şırnak’taki tüm açık ve kuyu sistemiyle çalışan yeraltı ocak üretim sahalarının üretim faaliyetleri, 2 Ağustos 2013 yılında üç kişinin ölümü üzerine TKİ Genel Müdürlüğü teknik elemanlarınca yapılan incelemenin ardından can ve mal emniyeti bakımından tehlikeli durumlar karşısında gerekli güvenlik önlemleri ile eksiklikler tamamlanıncaya kadar durdurulmuştu.

Alınan karara göre yeraltı ocaklar eksiklikleri tamamlayacak, açık ocaklarda da basamak oluşturma faaliyetleri dışında üretim yapamayacaktı. Ayrıca işyeri açma ve çalışma ruhsatı olmayan ocaklara ve sevkiyatlara izin verilmeyecekti.
 

Valiliğin işletmecilere yönelik uyarılarına ve karayollarında sevkiyata yönelik oluşturulan kontrol noktaları ve alınan önlemlere, idari para cezalarına ve savcılığa yaptığı suç duyurusuna rağmen kaçak üretim faaliyeti devam etti. Soma’dan sonra bölgedeki sahalarda 3 Haziran 2014’te bir işçi, 11 Haziran 20124’te üç işçi, 18 Haziran 2014’te de bir işçi göçük ve zehirlenme sonucu can verdi.
 
Elektrikleri kesildi
 
Bu ölümler üzerine Şırnak Valiliği ek önlemler aldı ve DEDAŞ tarafından bölgeye verilen elektrik kesildi. Vali Hasan İpek tüm yetkili ve görevlileri bu konuda duyarlı olmaya çağırarak önlem almalarını aksi takdirde yasal işlem başlatılacağını açıkladı.

Valiliğe yürüdüler

Kapatılan ve elektrikleri kesilen maden ocaklarında çalışan işçi ve işçi yakınları da 21 Haziran’da valiliğe yürüdü. Ömer Kabak Meydanı’nda toplanan işçiler ve yakınları “Şırnak halkının tek geçim kaynağı olan kömür ocakları kapatılmasın”, “Ekmeğime dokunma” yazılı pankartlar açtı. İşçiler adına konuşan Fatih Onar, “Şırnak halkı yıllardır dayatılan politikalar nedeniyle çiftçilik, hayvancılık, tarım yapamıyor.

Buradaki halk madende çalışmak zorunda bırakıldı. Bu ocaklar Şırnak halkının tek ekonomik faaliyeti. Bu özeliği biliniyorken iyileştirme, işci sağlığı ve güvenliği faaliyetleri uygulanacağı yerde, kömür ocaklarının kapatılması gündeme geliyor” diye konuştu.

#piramit haber #haber #sabah #bugün #Haberler #cudi #Şırnak #kaçak #ramazan #Cudi Dağı #soma #dedaş
Yorumlar (0)
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 21 Kasım 2024
İmsak 06:22
Güneş 07:52
Öğle 12:55
İkindi 15:25
Akşam 17:48
Yatsı 19:12
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 11 31
2. Fenerbahçe 11 26
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 12 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 11 16
9. Kasımpasa 12 14
10. Konyaspor 12 14
11. Antalyaspor 12 14
12. Rizespor 11 13
13. Trabzonspor 11 12
14. Gaziantep FK 11 12
15. Kayserispor 11 12
16. Bodrumspor 12 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Ankaragücü 12 19
7. Ahlatçı Çorum FK 12 19
8. Boluspor 12 18
9. Şanlıurfaspor 12 18
10. Manisa FK 12 17
11. Esenler Erokspor 12 17
12. Ümraniye 12 17
13. Pendikspor 12 17
14. Keçiörengücü 12 15
15. Gençlerbirliği 12 15
16. İstanbulspor 12 14
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 12 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 11 23
3. Chelsea 11 19
4. Arsenal 11 19
5. Nottingham Forest 11 19
6. Brighton 11 19
7. Fulham 11 18
8. Newcastle 11 18
9. Aston Villa 11 18
10. Tottenham 11 16
11. Brentford 11 16
12. Bournemouth 11 15
13. M. United 11 15
14. West Ham United 11 12
15. Leicester City 11 10
16. Everton 11 10
17. Ipswich Town 11 8
18. Crystal Palace 11 7
19. Wolves 11 6
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 13 33
2. Real Madrid 12 27
3. Atletico Madrid 13 26
4. Villarreal 12 24
5. Osasuna 13 21
6. Athletic Bilbao 13 20
7. Real Betis 13 20
8. Real Sociedad 13 18
9. Mallorca 13 18
10. Girona 13 18
11. Celta Vigo 13 17
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Deportivo Alaves 13 13
16. Las Palmas 13 12
17. Getafe 13 10
18. Espanyol 12 10
19. Real Valladolid 13 9
20. Valencia 11 7