İstanbul'un göbeğinde ilginç olay!

Çemberlitaş’taki Divanyolu Çeşmesi’nin üzerindeki mermer küre yaklaşık bir aydır kayıp... Osmanlı’da ‘Küre-i Arz’ olarak adlandırılan 70 cm çapındaki mermer kürenin akıbeti bilinmiyor

Türkiye 22.04.2014, 10:13 22.04.2014, 10:15 Emre
İstanbul'un göbeğinde ilginç olay!

Çemberlitaş’taki Sultan Mahmud Türbesi’nde bulunan Divanyolu Çeşmesi’nin üzerindeki mermer kürenin yaklaşık bir aydır kayıp olduğu ortaya çıktı. Osmanlı’da “Küre-i Arz” olarak adlandırılan 70 cm çapındaki mermer kürenin akıbeti bilinmiyor. Küre  Osmanlı dünya hakimiyet teorisi olarak formüle edilen ‘Kızıl Elma’ sembolü olarak da kabul ediliyordu.


174 yıllık türbe


Sultan Abdülmecid’in 1840’ta babası Sultan 2. Mahmud için saray mimarlarına Çemberlitaş’ta inşa ettirdiği türbenin köşesine “amprik” üslupta 2.5 metre yüksekliğinde bir de çeşme yaptırdı. Dönemin Fransız mimarisinde “aydınlanma sembolü” olarak kabul edilen 70 cm çapında bir küre de bu çeşmenin üzerine konulmuştu.

Saray mimarları Ohannes ve Bogos Dadyan, küreyi her ne kadar Fransız mimarisinin yansıması olarak yerleştirse de küre zamanla Osmanlı’nın dünya hakimiyet teorisinin ifadesi olan “Nizam-ı Alem” ülküsünün daha milliyetçi bir yorumu olan “Kızıl Elma” olarak kabul gördü. Özellikle İttihat ve Terakki döneminde bu yorum öne çıktı.

1 aydır yok


174 yıllık tarihi çeşme ve küre zaman zaman tadilat gördü ve restore edildi. Yaklaşık bir aydır ise küre yerinde bulunmuyor.  Türbenin bağlı olduğu Türbeler Müdürlüğü yetkilileri “Türbe bizim yetkimizde ama çeşme değil, o yüzden haberimiz yok” diyor. 1912’de kurulan Türk Ocakları’nın Türbe haziresinde bulunan İstanbul Şubesi de türbenin bakım ve kontrol yetkisinin kendilerinde olmadığını; dolayısıyla kürenin akıbetinden haberdar olmadıklarını söylüyor. 

Türbede 3 padişah

Tanzimat mimarisinin en iyi örneklerinden biri olarak kabul edilen türbede 2. Mahmut’un yanı sıra Sultan Abdülaziz ve Sultan 2. Abdülhamit’in mezarı bulunuyor. Türbenin haziresinde (bahçesi) ise haneden mensupları ve Mısır prensleriyle birlikte sadrazamlar ve yüksek rütbeli paşaların da mezarları yer alıyor.

Türbede İngiltere kraliçesi Victoria tarafından gönderilen kristal bir avize ile Fransız İmparatoru 3. Napolyon’un gönderdidiği altın yaldızlı iki duvar saati de var. 21 Şevval 1256 (16 Aralık 1840) tarihli Ceride-i Havadis, türbenin açılışına ilişkin haberinde, türbenin ek yapıları sayarken “...yekpare mermerden ziba çeşme yapılıp üzerine yine mermerden yapılmış ve hendese üzere nakşolunmuş küre-i arz konmuştur” ifadesini kullanıyor.

Yorumlar (1)
elif 11 yıl önce
okadar değer verilip korunuyor bizim tarihimiz işte
15
açık
Günün Anketi Tümü
En Çok Sevdiğiniz Renk Hangisi?
Namaz Vakti 24 Kasım 2024
İmsak 06:25
Güneş 07:55
Öğle 12:56
İkindi 15:24
Akşam 17:46
Yatsı 19:11
Puan Durumu
Takımlar O P
1. Galatasaray 12 34
2. Fenerbahçe 12 29
3. Samsunspor 12 25
4. Eyüpspor 13 22
5. Beşiktaş 11 21
6. Göztepe 11 18
7. Sivasspor 12 17
8. Başakşehir 12 16
9. Rizespor 12 16
10. Gaziantep FK 12 15
11. Kasımpasa 12 14
12. Konyaspor 12 14
13. Antalyaspor 12 14
14. Trabzonspor 11 12
15. Kayserispor 12 12
16. Bodrumspor 13 11
17. Alanyaspor 11 10
18. Hatayspor 11 6
19. A.Demirspor 11 2
Takımlar O P
1. Kocaelispor 12 25
2. Bandırmaspor 12 24
3. Erzurumspor 12 22
4. Karagümrük 12 21
5. Igdir FK 12 21
6. Boluspor 13 21
7. Ankaragücü 13 19
8. Ahlatçı Çorum FK 12 19
9. Keçiörengücü 13 18
10. Şanlıurfaspor 13 18
11. Ümraniye 13 18
12. Gençlerbirliği 13 18
13. Pendikspor 13 18
14. Esenler Erokspor 12 17
15. İstanbulspor 13 17
16. Manisa FK 13 17
17. Amed Sportif 12 14
18. Sakaryaspor 12 13
19. Adanaspor 12 7
20. Yeni Malatyaspor 13 -3
Takımlar O P
1. Liverpool 11 28
2. M.City 12 23
3. Chelsea 12 22
4. Arsenal 12 22
5. Brighton 12 22
6. Tottenham 12 19
7. Nottingham Forest 12 19
8. Aston Villa 12 19
9. Newcastle 11 18
10. Fulham 12 18
11. Brentford 12 17
12. M. United 11 15
13. Bournemouth 12 15
14. West Ham United 11 12
15. Everton 12 11
16. Leicester City 12 10
17. Wolves 12 9
18. Crystal Palace 12 8
19. Ipswich Town 11 8
20. Southampton 11 4
Takımlar O P
1. Barcelona 14 34
2. Atletico Madrid 14 29
3. Real Madrid 12 27
4. Villarreal 12 24
5. Girona 14 21
6. Mallorca 14 21
7. Osasuna 13 21
8. Athletic Bilbao 13 20
9. Real Betis 14 20
10. Real Sociedad 13 18
11. Celta Vigo 14 18
12. Rayo Vallecano 12 16
13. Sevilla 13 15
14. Leganes 13 14
15. Getafe 14 13
16. Deportivo Alaves 14 13
17. Las Palmas 14 12
18. Valencia 12 10
19. Espanyol 13 10
20. Real Valladolid 14 9